Xem mã nguồn của József Mindszenty

{{Infobox Christian leader
| type = Cardinal
| name = <small>Hồng y</small><br/> József Mindszenty <br/><small>''Đấng Đáng Kính''</small>
| title = Giáo chủ Hungary (1945-1974) <br/> Tổng giám mục đô thành [[Tổng giáo phận Esztergom]] (1945 - 1974) <br/> Giám mục chính tòa [[Giáo phận Veszprém]] <br/> (1944 - 1945) 
| image = József Mindszenty 1974.jpg
| alt = 
| caption = 
| church = [[Công giáo Rôma]]
| predecessor = [[Jusztinián György Serédi]]
| successor = [[László Lékai]]
<!-- Orders -->
| ordination = Ngày 12 tháng 6 năm 1915
| ordinated_by = [[János Mikes]]
| consecration = Ngày 25 tháng 3 năm 1944
| consecrated_by = [[Jusztinián György Serédi]]
| cardinal = Ngày 18 tháng 2 năm 1946
| created_cardinal_by = [[Giáo hoàng Piô XII]]
| rank = 
<!-- Personal details -->
| birth_date = Ngày 29 tháng 3 năm 1892
| birth_place = [[Csehimindszent]], [[Hungary]]
| death_date = Ngày 6 tháng 5 năm 1975
| death_place = Viên, Áo
| previous_post = 
}}
{{danh xưng hồng y
|image = [[Tập tin:MINDSZ~1.JPG|giữa|200px]]
|danh hiệu = Đức Hồng Y
|trang trọng = Đức Hồng Y
|sau khi chết = Đức Cố Hồng Y
|thân mật = Đức Cha, Cha
|khẩu hiệu = ''"Pannonia sacra"''
|tòa = [[Tổng giáo phận Esztergom]]
}}

'''József Mindszenty''' (1892 - 1975) là một hồng y người [[Hungary]] của [[Giáo hội Công giáo Rôma]]. Ông từng đảm trách vai trò Giáo chủ Công giáo Hungary. Hồng y Mindszenty từng đảm nhiệm vai trò Giám mục chính tòa [[Giáo phận Veszprém]] từ năm 1944 đến năm 1945 rồi thăng Tổng giám mục chính tòa [[Tổng giáo phận Esztergom]] từ năm 1945 đến năm 1974.<ref name=g>[http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/eszt0.htm Metropolitan Archdiocese of Esztergom–Budapest Hungary]</ref>

==Tu tập và linh mục==
Hồng y József Mindszenty sinh ngày 29 tháng 3 năm 1892 tại [[Csehimindszent]], Hungary. Sau quá trình tu học dài hạn tại các chủng viện theo quy định của Giáo luật, ngày 12 tháng 6 năm 1915, Phó tế Mindszenty tiến đến việc được truyền chức linh mục. Tân linh mục là thành viên linh mục đoàn [[giáo phận Szombathely]].<ref name=h>[http://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bminds.html József Cardinal Mindszenty † Archbishop Emeritus of Esztergom, Hungary - Cardinal-Priest of Santo Stefano al Monte Celio]</ref>

==Giám mục==
Sau gần 30 năm mục vụ trong sứ vụ linh mục, ngày 3 tháng 3 năm 1944, Toà Thánh ra thông báo chọn linh mục József Mindszenty, 51 tuổi, làm Giám mục chính tòa [[Giáo phận Veszprém]]. Lễ tấn phong cho tân giám mục được cử hành sau đó vào ngày 25 cùng tháng, với phần nghi thức truyền chức chính yếu được cử hành cách trọng thể bởi 3 giáo sĩ cấp cao: Chủ phong là Hồng y [[Jusztinián Györg Serédi]], O.S.B, Tổng giám mục [[tổng giáo phận Esztergom]]. Hai vị còn lại trong vai trò phụ phong, gồm có Giám mục [[Lajos Shvoy]], Giám mục chính tòa [[giáo phận Székesfehérvár (Albareale)]] và Giám mục [[giáo phận Vác]] [[Jozsef Pétery]].<ref name=h/> Tân giám mục chọn cho mình khẩu hiệu: ''Pannonia sacra''.<ref name=g/>

==Tổng giám mục, thăng Hồng y==
Hơn một năm sau khi tấn phong, nhận được tin Hồng y Tổng giám mục Esztergom qua đời tháng 3 năm 1945, Tòa Thánh chính thức loan báo bổ nhiệm Giám mục trẻ tuổi József Mindszenty kế vị chức Tổng giám mục chính tòa Esztergom vào ngày 2 tháng 10 năm 1945. Qua Công nghị Hồng y năm 1946 cử hành ngày 18 tháng 2, [[Giáo hoàng Piô XII]] vinh thăng tước vị hồng y cho Tổng giám mục József Mindszenty, đẳng hồng y linh mục nhà thờ Santo Stefano al Monte Celio.<ref name=h/>

Năm 1948, chính phủ Hungary bắt giữ hồng y đem ra xét xử trong một phiên tòa diễn ra năm 1949, tuy đã chống đối quyết liệt, chính phủ Hungary kết tội hồng y có âm mưu lật đổ chính phủ, kết án tù chung thân. Nhiều quan chức các nước lên án Hungary về quyết định này. Tòa Thánh Vatican tuyên bố hồng y là “người đạo đức và vô tội.”<ref name=k>[http://nghiencuuquocte.org/2018/02/08/hong-y-mindszenty-cua-hungary-bi-ket-an/ 08/02/1949: Hồng y Mindszenty của Hungary bị kết án]</ref> Mùa đông năm 1948 cũng đã diễn ra vụ việc gây chấn động: chính quyền Hungary đánh đập Hồng y Mindszenty trong tình trạng khỏa thân tại số 60 phố Andassy, Budapest.<ref name=v>[http://www.vietcatholic.net/News/Html/242398.htm Hung Gia Lợi 1971, Trung Hoa 2018 giống và khác nhau ra sao?]</ref> Giám mục phụ tá của ông, giám mục [[Zoltán Meszlényi]] tạm quyền trông coi giáo phận đến năm 1951 thì bị bắt cóc bới chính quyền Hungary, tra tấn đến chết trong cùng năm. Hiện giám mục này đã được tuyên [[Chân phước]].<ref name=cp>[http://www.vietcatholic.org/News/Html/72809.htm Một nạn nhân cộng sản Hung Gia Lợi đã được Giáo hội phong chân phước.]</ref>

Năm 1956, Hồng y Mindszenty được thả bởi chính phủ cải cách Hungarry. Tuy nhiên, một thời gian ngắn sau đó, quân đội Liên Xô tiến vào Hungary với mục đích đàn áp các cuộc biểu tình đòi dân chủ. Trong tình thế đó, Mindszenty xin tị nạn tại Đại sứ quán Hoa Kỳ ở [[Budapest]] và đã ở lại trong tòa nhà Đại sứ quán cho đến năm 1971.<ref name=k/> Tổng cộng, ông đã trú ẩn tại đây trong vòng 15 năm.<ref name=dt>{{chú thích web|url=http://dantri.com.vn/su-kien/vi-khach-15-nam-nuong-nau-o-su-quan-my-tai-hungary-1347311267.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180216084654/http://dantri.com.vn/su-kien/vi-khach-15-nam-nuong-nau-o-su-quan-my-tai-hungary-1347311267.htm|title='Vị khách' 15 năm nương náu ở sứ quán Mỹ tại Hungary|publisher=Dân Trí|author=H.P.|date=ngày 6 tháng 9 năm 2012|ngày truy cập=2018-02-15|archive-date=2018-02-16|url-status=bot: unknown}}</ref>

Từ năm 1971, sau thỏa thuận giữa Vatican và với sự trợ giúp của chính quyền Mỹ, Tòa Thánh mời Hồng y József Mindszenty ra khỏi Đại sứ quán Hoa Kỳ đưa đi định cư tại Vienna.<ref name=k/>

Trong thời gian ở tù và đến trước khi từ nhiệm vị trí Tổng giám mục, Tổng giáo phận Esztergom đã có đến ba [[Giám quản Tông Tòa]] sede plena, lần lượt là: Giám mục [[Endre Hamvas]] (1950-1956), Giám mục [[Imre Szabó]] (1956-1971) và Giám mục [[Imre Kisberk]] (1971-1974).<ref name=g/>

Ngày 2 tháng 2 năm 1974, Hồng y József Mindszenty chấm dứt các chức vụ của mình và chính thức nghỉ hưu. Ông qua đời một năm sau đó vào ngày 6 tháng 5 năm 1975, thọ 83 tuổi.<ref name=h/>

Năm 2014, Hồng y [[Peter Erdo]] thuyết phục được chính quyền Hungary tuyên bố bãi bỏ vụ án xét xử cố hồng y Mindeszenty.<ref name=bb>[http://vntaiwan.catholic.org.tw/14news/14news0939.htm Thượng Hội Đồng về Gia Đình ngày khai mạc]</ref> Ngày 12 tháng 2 năm 2019, Giáo hoàng Phanxicô nâng ông lên hàng [[Đấng đáng kính]] của Giáo hội Công giáo.<ref>[http://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2019/02/13/0124/00255.html Bollettino della Sala Stampa della Santa Sede], 13 febbraio 2019</ref>

==Nhận định==
Hồng y [[Pietro Parolin]], [[Quốc vụ khanh Tòa Thánh]] có nhận định về hồng y Mindszenty:<ref name=nd>{{Chú thích web |url=http://conggiao.info/vatican-tuong-niem-duc-hong-y-jozsef-mindszenty-hungary-bieu-tuong-cua-cuoc-dau-tranh-chong-chu-nghia-cong-san-d-28239 |ngày truy cập=2018-02-15 |tựa đề=Vatican tưởng niệm Đức Hồng y József Mindszenty, Hungary, biểu tượng của cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa cộng sản |archive-date=2018-02-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180216143807/http://conggiao.info/vatican-tuong-niem-duc-hong-y-jozsef-mindszenty-hungary-bieu-tuong-cua-cuoc-dau-tranh-chong-chu-nghia-cong-san-d-28239 |url-status=dead }}</ref>
{{Cquote|''Ngài đã trở thành một biểu tượng của Giáo hội bị bách hại, Giáo hội khổ đau, Giáo hội của rất nhiều vị tử đạo và những người tuyên xưng đức tin của mình trong lúc nguy nan đã phải chịu đựng đau khổ dưới những chế độ độc tài ở các nước cộng sản.''}}

==Tham khảo==
{{Tham khảo}}

{{DEFAULTSORT:Mindszenty, Joszef}}
[[Thể loại:Hồng y người Hungary]]
[[Thể loại:Sinh năm 1892]]
[[Thể loại:Mất năm 1975]]
[[Thể loại:Tôi tớ Chúa]]
[[Thể loại:Người chống cộng Hungary]]
[[Thể loại:Người Hungary lưu vong]]
[[Thể loại:Chôn cất tại vương cung thánh đường Esztergom]]
[[Thể loại:Giám mục Veszprém]]