Lang mars

Die lang mars van 1934 tot 1935.

Die lang mars (Oktober 1934 - Oktober 1935) was 'n strategiese terugval onderneem deur tussen 100 000 tot 130 000 Chinese kommuniste van die Chinese Rooi Leër. Die hoofmars was van Jiangxi na Yan'an in Shaanxi en tienduisende deelnemers het die reis nie oorleef nie.

Die kommuniste, onder die uiteindelike bevel van Mao Zedong en Zhou Enlai, het ontsnap in sirkelende vlug-aksies van die weste na die noorde, wat na bewering oor 370 dae meer as 9 000 kilometer deurkruis het. Die roete het deur die moeilikste terrein van Wes-China gegaan eers wes, dan noord, na Shaanxi.

Die lang mars het die begin van Mao se magopkoms in China ingelei. Hy het sy leierskap tydens hierdie terugtog in die Kommunistiese Party van China (KPC) gevestig. Die ontberings tydens die lang mars het tot gevolg dat slegs ongeveer 'n tiende van die mag wat Jiangxi verlaat het, dit voltooi (ongeveer agt duisend van ongeveer honderdduisend). Dit sou 'n belangrike episode in die geskiedenis van die KPC verteenwoordig en sou die persoonlike aansien van Mao Zedong en sy ondersteuners as die nuwe leiers van die party in die volgende dekades verseël.

Verloop

Die Jiangxi Sowjet, waar Mao Zedong beheer gevoer het, was in 1934 deur die nasionaliste omring. Daar is besluit dat elkeen wat 'n kommunis was wat in staat was om te loop, na Yan'an sou opmars, aangesien die gebied ontoegankliker en makliker verdedigbaar was. Daarbenewens het die Nasionale Revolusionêre Leër (van die Kuomintang) hulle al hoe meer onder druk geplaas. 'n Groep van ongeveer 100 000 tot 130 000 mense het bymekaargekom en deur die omsingeling te breek.

Verskeie voorvalle het tydens die mars plaasgevind. Die Tibetane van Sichuan was byvoorbeeld teen die Rooi Leër gekant en het 'n guerrilla-oorlog uit die woude teen die kolom begin. Chiang Kai-shek het van die lang mars gebruik gemaak om steun in die binneland te werf. Krygshere van provinsies wat die Rooi Leër se bewegings as 'n bedreiging beskou, het hul invloed gevrees, waarna hulle meer as bly was om Chiang as senior Chinese leier te erken.

Die kommuniste is voortdurend gejag deur die magte onder leiding van die nasionaliste wat alle kommunistiese invloede as 'n bedreiging beskou het. Chiang se troepe het hulle ook regdeur China aangeval. Soms is hulle deur Chiang se klein lugmag gebombardeer.

Aan die Dadu-rivier slaag die kommuniste daarin om die Luding-brug, 'n hangbrug gebou in 1706, in te neem. Volgens die amptelike weergawe het die nasionaliste die planke verwyder en die brug met masjiengewere bestook. Kommunistiese selfmoordbomaanvallers het daarin geslaag om met die kettings oor te kom en hierdie masjiengeweerneste te vernietig. Die brug is herstel en die kommuniste kon die dreigende omsingeling ontsnap.

Die groep het 'n roete gestap wat hulle eers na die berge in die weste geneem het, en daarna na die noordelike hooglande van Shaanxi. Daar kom die groep letterlik uitgeteer aan. Intussen het hulle kommuniste van elders ingeneem, en Mao is aangestel as die onbetwiste leier van die KPC. Dit is nie heeltemal duidelik hoe lank die opmars was nie. Volgens die kommuniste was dit 'n reis van ongeveer 10 000 kilometer. Volgens die Britse stappers Ed Jocelyn en Andy McEwan, wat die staptog in 2003 ná 384 dae voltooi het, was dit 'net' ongeveer 6 000 kilometer.

In haar 2005 boek Mao: The Unknown Story het die skrywer Jung Chang die amptelike verhaal van die lang mars gekritiseer. Volgens haar het hy homself laat dra terwyl die massas moes loop, en baie verhale (insluitend die verowering van die brug oor die Dadu-rivier) is opgemaak. Dit is heel waarskynlik dat die KPC onder die Mao-leierskap die verhale op baie maniere verdraai het om hulle eie mites te bou. Dit het ook bekend geword dat Chiang Kai-shek nie ten volle die kommunistiese magte agtervolg het nie. Dit is omdat die seun van Chiang Kai-shek in Moskou 'aangehou' is. Hy het gedink dat as hy ingryp, die Russiese kommuniste sy seun sou doodmaak.

Verdere leeswerk

• Chang, Jung; Halliday, Jon (2005). Mao: The Unknown Story. Alfred A. Knopf. pp. 814 pages. ISBN 0-679-42271-4.
• Griffith, Samuel B. (translator) (2005). Yu Chi Chan (On Guerrilla Warfare) by Mao Tse-tung (1937). Dover Books on History. pp. 128 pages. ISBN 0-486-44376-0. {{cite book}}: |last= has generic name (hulp)
• Jocelyn, Ed & McEwen, Andrew (Maart 2006). The Long March. Constable and Robinson. pp. 320 pages. ISBN 1-84529-255-3.{{cite book}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
• Kampen, Thomas (2000). Mao Zedong, Zhou Enlai and the Evolution of the Chinese Communist Leadership. Nordic Institute of Asian Studies. pp. 66–83. ISBN 87-87062-76-3.
• King, Dean (2010). Unbound: A True Story of War, Love, and Survival. Little, Brown and Company. pp. 432 pages. ISBN 978-0-316-16708-6.
• Bosshardt, Rudolf Alfred (1975). The Guiding hand: Captivity and Answered Prayer in China. Hodder and Stoughton. pp. 192 pages. ISBN 978-0340175453.
• Lai, Benjamin (2019). The Long March 1934–35 : The rise of Mao and the beginning of modern China. Osprey Publishing Ltd. pp. 96 pages. ISBN 978-1-4728-3401-0.
• Salisbury, Harrison Evans (1985). The Long March : The Untold Story. Harper & Row, New York. pp. 419 pages. ISBN 0-06-039044-1.
• Shuyun, Sun (2008). The Long March: The True History of Communist China's Founding Myth. Anchor. p. 304. ISBN 978-0-307-27831-9.
• Snow, Edgar (1968). Red Star Over China (Revised uitg.). Grove Press. pp. 534 pages. ISBN 0-8021-5093-4.
• Whitson, William W. (1973). The Chinese High Command : A History of Communist Military Politics 1927–71. Praeger. ISBN 0-333-15053-8.
• Wilson, Dick (1971). The Long March 1935: The Epic of Chinese Communism's Survival. Penguin Press. pp. 283 pages. ISBN 0-14-006113-4.
• Yang, Benjamin (1990). From Revolution to Politics: Chinese Communists on the Long March. Westview Press. pp. 240 pages. ISBN 0-8133-7672-6.
• Young, Helen Prager (2000). Choosing Revolution: Chinese Women Soldiers on the Long March. University of Illinois Press, pp. 282 pages. ISBN 978-0-252-07456-1

Eksterne skakels

• RED TERROR vs WHITE TERROR - Red Army's Long March by Ah Xiang

• Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Nederlandse Wikipedia vertaal.