Solvabiliteit
Solvabiliteit is die vermoë van 'n onderneming om sy laste te dek indien al sy bates gelikwideer sou word. Solvabiliteit is dus die verhouding tussen die vreemde kapitaal en eie kapitaal op die balansstaat. Indien hierdie verhouding te klein word, kan die onderneming insolvensie in die gesig staar. Solvabiliteit is 'n belangrike kengetal wat deur kredietverskaffers en leweransiers gebruik word, aangesien dit 'n indruk skep van die waarskynlikheid dat skulde aan die onderneming verleen weer geïn kan word.
Vir die meeste ondernemings is die markwaarde van vaste bates nie geredelik beskikbaar sonder om kostelike waardasies te ondergaan nie; dus word boekwaardes en nie markwaardes nie gebruik om die solvabiliteit van die onderneming vas te stel. Hierdie benadering gebruik minder realistiese syfers, maar is meer uitvoerbaar. Vir sommige bedrywe is só 'n benadering onaanvaarbaar. Banke en versekeraars, bv., gebruik meer realistiese benaderings om hul solvabiliteit te bepaal. Die berekening van die solvabiliteit van banke en versekeraars is hoogs gereguleer. Sien bv. Basel III vir banke en Solvabiliteit II vir versekeraars (solvabiliteitassessering en -bestuur in Suid-Afrika).
By die vasstel van solvabiliteit moet ook in ag geneem word dat sekere balansposte wel teen 'n bepaalde waarde in die boeke weerspieël word, maar dat dit nie realisties hoegenaamd gelikwideer kan word nie. Voorbeelde hiervan is ondersoek en ontwikkeling, oprigtingskoste en klandisiewaarde. Oprigtingskoste kan onder sekere rekeningkundige regimes oor vyf jaar (d.i. 20% p.j.) afgeskryf word, dus is dit dan 'n balansstaatitem en nie 'n inkomstestaatitem nie.
Afhangend van die direkte opbrengswaarde van die bates lê die minimumnorm van solvabiliteit tussen 25% en 40%.
Daar bestaan verskeie rekenkundige definisies van solvabiliteit, waaronder:
Met solvabiliteit word egter gewoonlik 'n begrip bedoel wat verskeie maatstawwe omsluit wat 'n indruk van die onderneming se skuldbetalingsvermoë gee, insluitende, en veral vir handelsondernemings, likiditeitsverhoudings soos die bedryfskapitaalverhouding, die vuurproefverhouding, en die bedryfskontantvloeiverhouding.
Solvabiliteit kan ook met die skuldverhouding gemeet word, waarby die vreemde kapitaal deur die totale kapitaal gedeel word. As die skuldverhouding daal, verbeter die solvabiliteit.
Bronnelys
[wysig | wysig bron]- Boer, P. de; Brouwers, M.P.; Koetzier, W. (2010) Basisboek Bedrijfseconomie. Teteringen, Zwolle: Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten.