Volksmoordkonvensie
Die Konvensie oor die Voorkoming en Straf van die Misdaad van Volksmoord (CPPCG), of die Volksmoordkonvensie, is 'n internasionale verdrag wat volksmoord kriminaliseer en staatspartye verplig om die afdwinging van die verbod daarvan na te streef. Dit was die eerste regsinstrument om volksmoord as 'n misdaad te kodifiseer, en die eerste menseregteverdrag wat eenparig deur die Verenigde Nasies se Algemene Vergadering op 9 Desember 1948 tydens die derde sitting van die Verenigde Nasies se Algemene Vergadering aanvaar is.[1] Die Konvensie het op 12 Januarie 1951 in werking getree en het vanaf 2022 152 staatspartye.
Die Volksmoordkonvensie is grootliks geskep in reaksie op die Tweede Wêreldoorlog, wat gruweldade soos die Holocaust gesien het wat nie 'n voldoende beskrywing of wetlike definisie gehad het nie. Die Pools-Joodse prokureur Raphael Lemkin, wat die term volksmoord in 1944 geskep het om Nazi-beleid in die besette Europa en die Armeense volksmoord te beskryf, het hom beywer vir die erkenning daarvan as 'n misdaad onder internasionale reg.[2] Dit het in 1946 uitgeloop op 'n landmerkresolusie deur die Algemene Vergadering wat volksmoord as 'n internasionale misdaad erken het en gevra het vir die skepping van 'n bindende verdrag om die pleging daarvan te voorkom en te straf.[3][4] Daaropvolgende gesprekke en onderhandelinge tussen VN-lidlande het tot die CPPCG gelei.
Die Konvensie definieer volksmoord as enige van vyf "dade wat gepleeg is met die doel om 'n nasionale, etniese, rasse- of godsdiensgroep geheel of gedeeltelik te vernietig." Hierdie vyf dade sluit in die doodmaak van lede van die groep, die aandoening van hulle ernstige liggaamlike of geestelike skade, die oplegging van lewensomstandighede wat bedoel is om die groep te vernietig, die voorkoming van geboortes en die gewelddadige verplasing van kinders uit die groep. Slagoffers word geteiken weens hul werklike of vermeende lidmaatskap van 'n groep, nie lukraak nie. [5]Die konvensie kriminaliseer verder "medepligtigheid, poging of aanhitsing van die pleeg daarvan." Lidlande word verbied om aan volksmoord deel te neem en is verplig om die afdwinging van hierdie verbod na te streef. Alle oortreders moet verhoor word, ongeag of hulle privaat individue, openbare amptenare of politieke leiers met soewereine immuniteit is.
Die CPPCG het die reg op beide nasionale en internasionale vlak beïnvloed. Die definisie van volksmoord is deur internasionale en hibriede tribunale, soos die Internasionale Strafhof, aanvaar en in die binnelandse wetgewing van verskeie lande opgeneem.[6] Die bepalings daarvan word algemeen beskou as weerspieëlend van gewoontereg en daarom bindend op alle nasies, ongeag of hulle partye is of nie. Die Internasionale Hof van Justisie (ICJ) het eweneens beslis dat die beginsels onderliggend aan die Konvensie 'n dwingende norm teen volksmoord verteenwoordig wat geen regering kan afwyk nie.[7] Die Volksmoordkonvensie magtig die verpligte jurisdiksie van die ICJ om geskille te bereg, wat lei tot internasionale litigasie soos die Rohingia-volksmoordsaak, dien dispuut oor die Russiese inval in die Oekraïne in 2022 en die Gasa-Israel-konflik van Oktober 2023.
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide" (PDF). United Nations Audiovisual Library of International Law. Besoek op 5 Januarie 2020.
- ↑ Auron, Yair, The Banality of Denial, (Transaction Publishers, 2004), 9.
- ↑ "A/RES/96(I) - E - A/RES/96(I) -Desktop". undocs.org. Besoek op 3 Junie 2021.
- ↑ "Genocide Background". United Nations Office on Genocide Prevention and the Responsibility to Protect.
- ↑ "Genocide Background". United Nations Office on Genocide Prevention and the Responsibility to Protect.
- ↑ "United Nations Office on Genocide Prevention and the Responsibility to Protect". www.un.org. Besoek op 3 Junie 2021.
- ↑ "United Nations Office on Genocide Prevention and the Responsibility to Protect". United Nations. Besoek op 24 November 2023.
The ICJ has also stated that the prohibition of genocide is a peremptory norm of international law (or ius cogens) and consequently, no derogation from it is allowed.
