Zum Inhalt springen

Öschtrychischi Boschtleitzaalè

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Chartè vo dè Bostleitzaalregionè z Öschterrych
Detaillyrti Chartè vo dè Boschtleitzaalregionè

Z Öschterrych sin d Boschtleitzaal vyrschtellig un i dè Aaschrift toujours nit chürzt aazgää. Si sin am 1. Jänner 1966 vo dè Generaldirektion für d Boscht- un Telegraphèvowaltung ygfüürt worrè. Jeddi Boschtleitzaal kennzeichnèt è Boschtamt. D Uussaag vo dè Boschtleitzaal isch also übber dè Boschtort usè gangè un hèt sich au uff è bschtimmts Aanaamè-, Abhol- odder Zuèschtell-Bostamt bezogè. Dõdemit isch es zur Reglè worrè, dass für è Stadt mit è baar Boschtämter au è baar Boschtleitzaalè goltè hèn.

Sit Septembér 2009 bschtòt uff dè Websitè vo dè Öschterrychischè Boscht AG d Möglichkeit, mittels èrè detaillyrtè Online-Suèchfungtion nõch Boschtleitzaalè un dè dèzuèghörigè Ortschaftè mit irè „Bschtimmungsörter“ z suèchè; für d Suèchi innerhalb vo größerè Städt isch sèlli abber kaum bruuchbar. Ußerdèmm stön aktuèlli Lischtè vo allnè Boschtleitzaalè (inkl. Boschtfach- un Sondernummèrè) bzw. allnè Ortschaftè (inkl. PLZ un Bschtimmungsort) als Excel-Tabellè zum koschtèfreyè Download parat.[1]

Dütschi Boschtleitzaalèchartè, Stand 1943

Schu ab 1941 hèt s diè rychsdütschi Boschtleitzaal 12a un 12b für Öschtrych gää, wo anno 1938 mit èm Dütschè Rych zämmè gangè isch.

Nummèrè vum Leitgebièt Boschtleitgebièt umfassèt d Rychsgauè
12a Alpè- un Donau-Rychsgau Oscht Gau Wyn, Gau Nidderdonau, Gau Steiermark
12b Alpè- un Donau-Rychsgau Wescht Gau Kärntè, Gau Obberdonau, Gau Salzburg, Gau Tyrol-Vorarlbärg
Chartè vo dè Brièfzentrè vo dè Öschterrychischè Boscht
  • Diè èrscht Stell vo dè Boschtleitzaal git d Leitzonè, also d Region aa.
  • Diè zweit Stell definyrt s Leitgebièt, wo zmeischt zweischtellig gmeinsam mit dè èrschtè Stell aagää wörd.
  • Diè dritt Stell zeigt di Leitschtreggi aa, wo d Boschtstüggle bim Dransport mit dè Baan odder mit èm Auto nämmèd.
  • Diè vyrt Stell git dè Leitort, also s konkrete Boschtamt aa. Jeddèrè Boschtfilialè isch dõdemit è eigèni Boschtleitzaal zuèdeilt.

I dè Leitzonè 1 (Wyn) kennzeichnèd diè zweit un dritt Stell d Boschtleitzaalè vo dè jewyligè Gmeindsbezirk (z. B. 1030: 3. Bezirk, 1120: 12. Bezirk) un a dè vyrtè Stell stòt dè Leitort (Boschtfilialè) im jewyligè Bezirk.

S git abber Uusnammè vo sèllèrè Reglè, wo dransporttechnisch begründèt sin, bsunders bi Ortschaftè a dè Bundesländergränzè. Asè hèt zum Byschpill diè obberöschtrrychischi Gmeind Weyer d Boschtleitzaal 3335, well si vom nidderöschterrychischè Gebièt mit Boscht belifèrèt wörd. Dè steirisch-nidderöschterrychische Gränzort Dauché am Wechsel hèt è burgèländischi Boschtleitzaal (7421), well er bi dè Vogaab vo sèbbèrè Boschtleitzaal mit èm Ort Dauchè i dè burgèländischÈ Gmeind Mariasdorf vowechslèt worrè isch.

Dè Flughaffè Wyn-Schwechat, wo z 2320 Mannswörth in Nidderöschterrych lyt, hèt d Boschtleitzaal 1300, obwoll er uff èm Bann vo dè Gmeind Schwechat (Boschtleitzaal 2320) stòt. Z Wyn hèt d UNO-City d Boschtleitzaal 1400, obwoll sich sèlli im 22. Bezirk (PLZ 1220) dèheim isch. Bis Septembér 2011 hèt au s Austria Center Vienna, ebbèfalls im 22. Bezirk, mit dè 1450 è eigèni Boschtleitzaal.

Diè beidè öschterrychischè Zolluusschlussgebièt Jungholz in Tyrol un s Chlywalserdal z Vorarlbärg vofüègèd als Zollaaschlussgebièt vo Dütschland sowoll übber è vyrschtelligi öschterrychischi wiè au übber è füüfschtelligi dütschi Boschtleitzaal, wo uff sèbbi lutet:

Ortsnammè Öschterrych Dütschland Dütschland (altes PLZ-Sischteem bis 30. Juni 1993)
Jungholz 6691 87491 8965
Riezlern 6991 87567 8984
Hirschegg 6992 87568 8985
Mittelbärg 6993 87569 8986

Bsunderi Boschtleitzaalè

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S eksischtyrèd öppè 400 bsunderi Boschtleitzaalè. Zuè sellnè zellèd Boschtleitzaalè für s Vodeilzèntrè (z. B. 1000 Wyn), Uuslandszentrè (z. B. 4005 Linz), 286 PLZ für Boschtfächer (z. B. 4021 Linz), Großkundè (z. B. 1136 Wyn für dè ORF, 8036 Graz für s LKH-Universidätsklinikum Graz, 8012 Graz für Neckermaa-Vosand) odder 1500, 1502 un 1503 für Fäldboscht im Raamè vo dè UNO-Friddenstruppè.

D Boschtleitzaal 1008 isch dè Riißwolf vo dè öschterrychischè Boscht. Sendungè mit èm Vomèrk „Retouren an Postfach 555, 1008 Wien“ wörrèd bi nèrè Retourè im nägschtè Vodeilerzèntrum uusgschiddè un vonichtet.[2][3] D Boschtleitzaal 1350 isch defür dènkt, Rüggläufer im Uffdrag vo Massèvosender yzsammlè.[4]

Wèg èm Zuèmachè vo Boschtämter sin sit 1999 öppè 50 Boschtleitzaalè nǜmmi vogää gsi. Anderersits sin auch übber 100 neui kreyrt worrè. Dõdemit hèn d Gmeindé, wo niè è Boschtamt ghaa hèn, d Möglichkeit, sich è eigèni PLZ zuèdeilè z lõ. Durch d Volagerung vo dè Zuèschtellung a regionali Zuèschtellbasè chönnèd au Gmeindè, wo bishèr è baar Boschtleitzaalè ghaa hèn, jetzt mit èrè einheitlichè PLZ uusgschtattet wörrè.

Mit Gmeindsfusionè, wo mèngmòl sogar Bezirksgränzè voschièbèd, änderèd sich zmindescht d Zämmèhäng zwǜschè dè Boschtleitzaalè un Gmeindsgränzè.

Bim Uusschprèchè von èrè Boschtleitzaal wörrèd meischtens zèrscht diè èrschtè beidè Stellè als Zaal un dènõch diè letschtè beidè Stellè als Zaal gnennt. (z. B.: 1011 Wyn = zehn-elf Wyn, 3333 Böhlerwärch = dreièdryßg-dreièdryßg Böhlerwärch, 9900 Liènz = nüünènünzg-null-null Liènz)

Sonderbrièfmarkè

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Yfüürung vo dè neuè Boschtleitzaalè am Aafang vum Johr 1966 isch wiè è bedütsams Ereignis aagluègt worrè, sèllèwäg hèt diè Öschtrychischi Boscht uss sèllèm Aalass è Sonderbrièfmarkè usègää, wo am 14. Jänner vo sèllèm Johr zèrschtmòl usègää worrè isch. Si zeigt uff gäälem Grund è eifachi, grau-wyyßi phǜsischi Chartè vu Öschtrych, wo d Leitzonèziffèrè vo dè Boschtleitzaalè mit èrè rotè Schrift un drei Püngtle nõch dè geographischè Regionè aagordnèt sin. Dè Nennwärt isch 1,50 Schilling gsi, wa im gängigè Wärt dörtzmòl entschprochè hèt.[5]

D Ufflaag abber hèt sich uff 30 Mio. Stugg beloffè, wa öppè im Zeefachè vo dè üblichè Ufflaagèhöchi von èrè Sondermarkè glych chò isch.[6] Dè Entwurf isch vom Karl Geßner chò. Dõdemit isch für dè Gebruuch vo Boschtleitzaalè gworbè worrè un d Zonè-Nummeryrung iiluschtryrt worrè.

Boschtvokeerschartè

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Au z Öschterrych hèt s è offizièlli Landchartè (mit Logo vo dè Boscht, vom Volaag Freytag & Berndt, mit Neuufflaagè bis öppè 1988) mit allnè Boschtleitzaalè, -zonè un -gebièt gää, d Boschtvokeerschartè vo Öschterrych. Si isch als Nõchdrugg widder uff Bapyr z chriègè.[7]

  • Nikolaus Lappin, Bonn: Postleitzahlen im In- und Ausland, i dè ZPF 14/68, S. 546

Einzelnõchwys

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. Postlexikon - Post AG. Archiviert vom Original am 1. Dezember 2017; abgruefen am 24. November 2017.
  2. Dè Selfmailer (Memento vom 20. Juni 2012 im Internet Archive), Homepage vo dè Boscht
  3. Wenn Post direkt in Papiermüll wandert. (Memento vom 14. Augschte 2018 im Internet Archive) In: wien.orf.at, 1. Februar 2012
  4. Sponsoring.Post - Post AG. Archiviert vom Original am 1. Dezember 2017; abgruefen am 24. November 2017.
  5. PhilaWiki Artikel. Archiviert vom Original am 1. Dezember 2017; abgruefen am 24. November 2017.
  6. Michel Österreich-Spezial 2003/04, Münchè: Schwanebärger Volaag 2003 (Brièfmarkèkatalog).
  7. Öschterrych Boschtleitzaalècharté, Detailaasicht (Memento vom 14. Augschte 2018 im Internet Archive), Volaag Bacher, bacher.de, abgruèfè am 14. Auguscht 2018.
 Commons: Postleitzahlenkarten von Österreich – Sammlig vo Multimediadateie
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Postleitzahl_(Österreich)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.