Перайсці да зместу

Ніцкі дагавор

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Ніцкі дагавор быў падпісаны еўрапейскімі лідарамі 26 лютага 2001 года і ўступіў у сілу 1 лютага 2003 года. Ён унёс змены ў Маастрыхцкі дагавор (або Дагавор аб Еўрапейскім саюзе), а таксама Рымскі дагавор (або Дагавор аб стварэнні Еўрапейскай супольнасці). Ніцкі дагавор рэфарміраваў інстытуцыйную структуру Еўрапейскага саюза для пашырэння на ўсход, гэта значыць спрыяў задачы, якая была першапачаткова пастаўлена Амстэрдамскім дагаворам, але не была вырашана на бягучы момант.

Уступленне дагавора ў сілу некаторы час было пад сумненнем пасля яго адхілення грамадзянамі Ірландыі на рэферэндуме ў чэрвені 2001. У выніку дагавор быў прыняты толькі пасля паўторнага рэферэндуму, які адбыўся годам пазней.

Згодна з афіцыйнай заявай галоўнай мэтай Дамовы з'яўляецца завяршэнне працэсу падрыхтоўкі да функцыянавання інстытутаў у рамках Еўрапейскага Саюза, пачатага Амстэрдамскім дагаворам. Агульная арыентацыя на падрыхтоўку да пашырэння і імкненне прадухіліць і мінімізаваць рызыкі, звязаныя з уступленнем вялікай групы новых дзяржаў-членаў.

Рэфармуюцца практычна ўсе інстытуты Еўрасаюза. Мяняецца колькасны склад і паўнамоцтвы Еўрапейскага парламента. Пераглядаецца і строга фіксуецца колькасць галасоў, якую мае кожная дзяржава-член у Савеце ЕС. Адначасова ўносяцца змены ў працэдуру галасавання і вызначаецца кворум і парог колькаснай большасці, неабходны для прыняцця рашэнняў (абавязковая колькасць галасоў усталёўваецца не толькі для дзяржаў-членаў, але і для ўсіх дзяржаў-кандыдатаў на ўступленне ў ЕС).

Дагавор прадугледжвае маштабную рэформу судовай сістэмы ЕС. Уводзіцца такая структура судовых інстанцый як Суд ЕС, Суд першай інстанцыі (СПІ) і спецыялізаваныя судовыя палаты. СПІ набывае фактычна статус суда агульнай юрысдыкцыі і надзяляецца адпаведнай кампетэнцыяй. Дэталі змяненняў, якія праводзяцца, фіксуюцца ў новым Статуце Суда ЕС, які прыкладаецца да Ніцкага дагавора і дапаўняецца далейшымі рашэннямі Савета ЕС.

Палажэнні дагавора

[правіць | правіць зыходнік]
Адносная вага галасоў у Савеце Еўрапейскага саюза, як было вырашана ў Ніцкім дагаворы. Змена набыла моц 1 лістапада 2004 года:
Краіна Галасы Нас.
(X106)
Адн.[заўв 1]
вага
Германія 29 82.0 1.00
Вялікабрытанія 29 59.4 1.38
Францыя 29 59.1 1.39
Італія 29 57.7 1.42
Іспанія 27 39.4 1.94
Польшча 27 38.6 1.98
Румынія 14 22.3 1.78
Нідэрланды 13 15.8 2.33
Грэцыя 12 10.6 3.20
Чэхія 12 10.3 3.29
Бельгія 12 10.2 3.33
Венгрыя 12 10.0 3.39
Партугалія 12 9.9 3.42
Швецыя 10 8.9 3.18
Аўстрыя 10 8.1 3.49
Балгарыя 10 7.7 3.67
Славакія 7 5.4 3.67
Данія 7 5.3 3.73
Фінляндыя 7 5.2 3.81
Літва 7 3.7 5.35
Ірландыя 7 3.7 5.35
Латвія 4 2.4 4.71
Славенія 4 2.0 5.67
Эстонія 4 1.4 8.08
Кіпр 4 0.8 14.14
Люксембург 4 0.4 28.28
Мальта 3 0.4 21.26
Усяго 345 490

Храналогія эвалюцыі ЕС

[правіць | правіць зыходнік]
Падпісаны
Набыў моц
Дакумент
1948
1948
Брусельскі пакт
1951
1952
Парыжскі дагавор
1954
1955
Парыжскія пагадненні
1957
1958
Рымскі дагавор
1965
1967
Дагавор зліцця
1975
недастасоўна
Рашэнне Еўрапейскага савета
1986
1987
Адзіны еўрапейскі акт
1992
1993
Маастрыхцкі дагавор
1997
1999
Амстэрдамскі дагавор
2001
2003
Ніцкі дагавор
2007
2009
Лісабонскі дагавор
                       
Тры апоры Еўрапейскага саюза:  
Еўрапейскія супольнасці:  
Еўрапейская супольнасць па атамнай энергіі (Еўратам)
Еўрапейскае аб’яднанне вугалю і сталі (ЕАВС) Тэрмін дзеяння мінуў у 2002-м Еўрапейскі саюз (ЕС)
    Еўрапейская эканамічная супольнасць (ЕЭС) Еўрапейская супольнасць (ЕС)
    TREVI Правасуддзе і ўнутраныя справы (ПУД)  
  Паліцэйскае і судовае супрацоўніцтва па крымінальных справах (ПССУ)
  Еўрапейскае палітычнае супрацоўніцтва (ЕПС) Агульная знешняя палітыка і палітыка бяспекі (АЗПБ)
Некансалідаваныя органы Заходнееўрапейскі саюз (ЗЕС)    
Спыненне дзейнасці да 2011-га  
                   
  1. Адносная вага з’яўляецца паказчыкам таго, колькі галасоў у Савеце краіна мае ў адносінах да свайго насельніцтва. У дадзеным выпадку, нямецкая вага бярэцца за 1.00 і ўсе астатнія ставяцца да яе.