| dbo:abstract
|
- Francouzský výraz fauxbourdon (čti „foburdon“), nebo faburdon (francouzsky faux , italsky falso bordone, „nepravý či falešný bas“) je druh hudební užívaný u sborových skladeb zejména v 15. století. (cs)
- Faux-bourdon (també anomenat fauxbourdon o faux bourdon, que és l'expressió francesa per a "fals baix", i de vegades catalanitzat amb la forma fabordó) és una tècnica musical d'harmonització utilitzada en la música de finals de l'Edat Mitjana i principis del Renaixement, en particular pels compositors de l'escola borgonyona. Guillaume Dufay era un destacat professional d'aquesta forma i pot haver estat el seu inventor. La monotonia dels acords paral·lels afavoreix l'enteniment del text, en la seva majoria litúrgic. Segons el Diccionari Salvat, s'anomena així un tipus de cant pla a dos, tres o més veus en la combinació de les quals es veu aplicada l'harmonia en la seva forma més elemental. La matèria més comuna dels fabordons van ser els salms i càntics de rés eclesiàstic que als segles xiv i xv van estar més en voga a les esglésies. (ca)
- La falsa (aŭ falsobordono) estas harmoniza tekniko uzata dum la malfrua mezepoko kaj dum la frua renesanco speciale de komponistoj de la . Guillaume Dufay estis la unua grava komponisto, kiu uzis tiun ĉi komponteknikon, kaj verŝajne ĝia inventinto. (eo)
- Fauxbourdon (IPA: [fobʊʁˈdɔ̃ː], ; von franz. faux bourdon „falscher Bass“) bezeichnet eine im Kirchengesang seit dem 15. Jahrhundert angewandte Art des Tonsatzes von dreistimmigen Musikstücken, bei der parallel zur melodieführenden oberen Stimme, aber etwas tiefer, eine zweite und dritte Stimme gesungen werden. Diese Art bedeutete eine Erweiterung des sonst rein einstimmigen Gregorianischen Gesangs. Fauxbourdon bezeichnet in der gegenwärtigen Musikwissenschaft ein Satzmodell für den dreistimmigen Gesang über Melodien der Psalmodie, bei dem der meist um eine Oktave herauftransponierte Cantus firmus im Superius (Sopran) lag und ihn der Contratenor eine Quarte, der Tenor eine Sexte tiefer begleitete. Der Contratenor wurde nicht eigens mitgeschrieben, jedoch wurde als Hinweis für die dreistimmige Ausführung ein au fau(l)x bourdon o. Ä. vermerkt. Die weitgehende Parallelität der Stimmen sicherte die Verständlichkeit der Texte. Der Fauxbourdon war ein Charakteristikum des burgundischen Stils, der Mitte des 15. Jahrhunderts in den Niederlanden in Blüte stand. Guillaume Dufay verwendete ihn ausgiebig. Das früheste Beispiel ist die Postcommunio Vos qui secuti estis in Dufays' Missa Sancti Jacobi (überliefert im Bologna-Manuskript I-BC Q15, ca. 1440). Verwandte Begriffe sind engl. faburdon oder ital. falso bordone, sie wurden allerdings von verschiedenen Autoren zu verschiedenen Zeiten mit unterschiedlicher Bedeutung gebraucht. Der genaue Sinn und die Etymologie dieser historischen Verwendungen sind in der Musikwissenschaft umstritten. Faburdon (oder faburden) nennt man in England im 15. Jahrhundert die tiefe Gegenstimme zur melodieführenden Stimme. Als falso bordone wurde beispielsweise im 18. Jahrhundert meist vierstimmiger Kirchengesang bezeichnet, der syllabisch verfährt, also eine Note pro Silbe setzt. Er ist somit zwar reicher als der einstimmige Gregorianische Choral, verzichtet aber auf voneinander stark abweichende Stimmen, wie sie in dieser Zeit sonst verbreitet waren. Eine andere Bedeutung des Fauxbourdon als musikalische Figur ist seit Joachim Burmeister (1606) belegt. Diese Figur bezeichnet aufeinanderfolgende Terz-Sext-Klänge, also jegliche Art von Sextakkordfolgen. Durch den Fauxbourdon wird dem Wort faux entsprechend in erster Linie „Falsches“ und „Sündhaftes“ zum Ausdruck gebracht. (de)
- Fauxbourdon (also fauxbordon, and also commonly two words: faux bourdon or faulx bourdon, and in Italian falso bordone) – French for false drone – is a technique of musical harmonisation used in the late Middle Ages and early Renaissance, particularly by composers of the Burgundian School. Guillaume Dufay was a prominent practitioner of the form (as was John Dunstaple), and may have been its inventor. The homophony and mostly parallel harmony allows the text of the mostly liturgical lyrics to be understood clearly. (en)
- Fauxbourdon (también llamado en francés, fauxbordon, faux bourdon, faulx bourdon; en español, fabordón, favordón; en inglés, faburden; en italiano, falsobordone; en portugués, fabordão; en alemán, Faberdon, Faberton, Fabordon, Fabourdon) es una técnica musical de armonización empleada en el canto improvisado o en la notación abreviada especialmente ligada a la música sacra de finales de la Edad Media y principios del Renacimiento, en particular por los compositores de la escuela borgoñona. Guillaume Dufay era un destacado profesional de esta forma y puede haber sido su inventor. La monotonía de los acordes paralelos favorece el entendimiento del texto, en su mayoría litúrgico. Se trata de un tipo de canto llano a dos, tres o más voces en cuya combinación se ve aplicada la armonía en su forma más elemental. La materia más común de los fabordones fueron los salmos y cánticos de rezo eclesiástico que en los siglos XIV y XV estuvieron más en boga en las iglesias. (es)
- Le faux-bourdon ou chant sur le livre désigne un procédé d'improvisation consistant en l'adjonction de deux (ou parfois trois) voix, à l'origine parallèles à une mélodie préexistante, souvent de plain-chant. De nos jours, certains musicologues considèrent qu'il reste une forme de plain-chant, en dépit de sa nature différente du plain-chant monodique ou à l'unisson. C'est en effet une forme ancienne d'harmonisation du plain-chant : cette pratique a ainsi donné naissance à un genre musical spécifique. (fr)
- Il falso bordone (o falsobordone) è una tecnica di armonizzazione usata nel tardo medioevo e nel primo rinascimento particolarmente dai compositori della Scuola di Borgogna. Guillaume Dufay fu il più grande compositore ad usare questa tecnica di composizione e probabilmente anche il suo inventore. (it)
- フォーブルドン (fauxbourdon、fauxbordon、faux bourdon）は、中世後期から初期ルネサンスに、特にブルゴーニュ楽派の作曲家たちによって用いられた和声技法である。フランス語で偽りの低音の意味である。 この技法の実践者としてギヨーム・デュファイが有名であり、彼の創始になるものとの説もある。平行和声の単純な響きが、多くはによる歌詞を聞き取りやすくしている。 もっとも単純なフォーブルドンの形式は、定旋律と6度下、完全4度下の3声から成る。単調さを防ぐため、また終止に際して最低音部は時として最上声のオクターブ下に跳躍し、他の声部はわずかに装飾されることがある。通常は曲のごく一部で使用される。 (ja)
- Faux bourdon (ook fauxbourdon aan elkaar geschreven of fauxbordon) – Franse benaming voor valse bas – is een muzikale harmonisering gebruikt in de late middeleeuwen en vroege renaissance, in het bijzonder door componisten uit de Bourgondische School. De monotone kwaliteit van de parallelle akkoorden, draagt bij tot de verstaanbaarheid van de meestal liturgische teksten. De eerste bekende toepassing van fauxbourdon-componeertechniek is te vinden omstreeks 1430 door de Vlaams-Nederlandse polyfonist Guillaume Dufay. (nl)
- Fauxbourdon – (wł. falso bordone, fałszywy burdon) – rodzaj techniki trzygłosowej, polegającej na stosowaniu równoległych akordów tercjowo-kwartowych (odpowiadających akordom w pierwszym przewrocie), przy czym w kadencjach kończących frazy lub zdania muzyczne pojawiają się akordy kwintowo-kwartowe. Technika ta rozwinęła się w pierwszej połowie XV w. w kręgu szkoły burgundzkiej, a za jej prototyp uważany jest angielska technika gymelu. Za twórcę tej techniki uważany jest John Dunstable. Fauxbourdon miał charakter improwizacyjny: w partyturze zapisywano górny i dolny głos, środkowy pozostawiając dopełnieniu przez wykonującego (z dopiskiem fauxbourdone). Ponieważ wszystkie głosy poruszały się w tych samych wartościach rytmicznych (faktura nota contra notam), użycie fauxbourdonu pozwalało na większą przejrzystość tekstu; zatracała się jednak samodzielność poszczególnych głosów. Podobna, lecz wyrosła z innej tradycji, technika rozwinęła się w XV-wiecznej Anglii pod nazwą faburden. Faburden opierał się również na pochodach akordów tercjowo-kwartowych wraz z rozwiązaniami kwintowo-kwartowymi na zakończeniach fraz; był jednak jedynie metodą harmonizacji już istniejącego chorału. Co istotne, chorał ten znajdował się w głosie środkowym. Technika fauxbourdon była popularna w XV-XVI w. wśród takich kompozytorów, jak Guillaume Dufay (którego "Postcommunio" z "Missa Sancti Jacobi" uchodzi za pierwsze jej zastosowanie), Gilles Binchois, Mikołaj z Radomia (jego Magnificat to pierwszy zachowany przykład zastosowania tej techniki w muzyce polskiej), Johannes Ockeghem, Jacob Obrecht, Giovanni Pierluigi da Palestrina, Orlando di Lasso, Josquin des Prés. W późniejszych wiekach z podobnych struktur – szeregów równoległych akordów w pierwszym przewrocie, nasuwających skojarzenie z fauxbourdonem – korzystali Johann Sebastian Bach, Ludwig van Beethoven oraz Fryderyk Chopin. (pl)
- Faux-bourdon (do francês "falso bordão") é uma técnica de harmonização musical usada na alta Idade Média e baixa Renascença, particularmente, por compositores da Escola franco-flamenga. Guillaume Dufay foi um proeminente praticante dessa forma e pode ter sido o seu criador. A qualidade monótona dos acordes paralelos dava ao texto da maioria das músicas litúrgicas a capacidade de ser entendidas com clareza. Por vezes se usa a denominação italiana falso bordone. (pt)
- Faux-bourdon eller "falsk bordun" är en medeltida trestämmig satsteknik som bygger på följder av sextackord som vanligen utgår från och utmynnar i kvintklanger. Den förekom både som formelmässig improvisation över en given stämma och i friare tillämpning. Faux-bourdon-tekniken fanns i England omkring 1300 och under 1400-talet var den en betydelsefull stilbildande faktor där såväl som på kontinenten. Tekniken innebar att de så kallade "ofullkomliga" konsonanserna ters och sext vann sitt insteg i musikens klangliga värld, och därmed också det klangsinnliga elementet. I den engelska varianten låg huvudmelodien i understämman, i den kontinentala i diskantstämman. Senare kom termen att beteckna tre- och fyrstämmiga satser med liggande ackord och i enkel sats not mot not. (sv)
- Фобурдо́н (франц. fauxbourdon букв. «ложный бурдон»; позднелат. faburdon, faulxbourdon, также раздельно faulx bourdon) — многозначный музыкальный термин. Два основных значения: 1) техника композиции в многоголосной музыке западной Европы, главным образом, XV—XVI веков; 2) жанр инструментальной музыки в Испании XVI века (особенно в творчестве Антонио де Кабесона). (ru)
- Фобурдо́н (фр. fauxbourdon, букв. «несправжній бурдон»; пізньолат. faburdon, faulxbourdon, також окремо faulx bourdon) — термін, що використовувався у трьох значеннях: 1.
* техніка композиції в багатоголосній музиці західної Європи, головним чином, XV-XVI століть, 2.
* жанр інструментальної музики в Іспанії XVI століття (особливо у творчості ); 3.
* (faberthon) назва органного регістра в Німеччині XVI століття. Термін має також інші значення. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Francouzský výraz fauxbourdon (čti „foburdon“), nebo faburdon (francouzsky faux , italsky falso bordone, „nepravý či falešný bas“) je druh hudební užívaný u sborových skladeb zejména v 15. století. (cs)
- La falsa (aŭ falsobordono) estas harmoniza tekniko uzata dum la malfrua mezepoko kaj dum la frua renesanco speciale de komponistoj de la . Guillaume Dufay estis la unua grava komponisto, kiu uzis tiun ĉi komponteknikon, kaj verŝajne ĝia inventinto. (eo)
- Fauxbourdon (also fauxbordon, and also commonly two words: faux bourdon or faulx bourdon, and in Italian falso bordone) – French for false drone – is a technique of musical harmonisation used in the late Middle Ages and early Renaissance, particularly by composers of the Burgundian School. Guillaume Dufay was a prominent practitioner of the form (as was John Dunstaple), and may have been its inventor. The homophony and mostly parallel harmony allows the text of the mostly liturgical lyrics to be understood clearly. (en)
- Le faux-bourdon ou chant sur le livre désigne un procédé d'improvisation consistant en l'adjonction de deux (ou parfois trois) voix, à l'origine parallèles à une mélodie préexistante, souvent de plain-chant. De nos jours, certains musicologues considèrent qu'il reste une forme de plain-chant, en dépit de sa nature différente du plain-chant monodique ou à l'unisson. C'est en effet une forme ancienne d'harmonisation du plain-chant : cette pratique a ainsi donné naissance à un genre musical spécifique. (fr)
- Il falso bordone (o falsobordone) è una tecnica di armonizzazione usata nel tardo medioevo e nel primo rinascimento particolarmente dai compositori della Scuola di Borgogna. Guillaume Dufay fu il più grande compositore ad usare questa tecnica di composizione e probabilmente anche il suo inventore. (it)
- フォーブルドン (fauxbourdon、fauxbordon、faux bourdon）は、中世後期から初期ルネサンスに、特にブルゴーニュ楽派の作曲家たちによって用いられた和声技法である。フランス語で偽りの低音の意味である。 この技法の実践者としてギヨーム・デュファイが有名であり、彼の創始になるものとの説もある。平行和声の単純な響きが、多くはによる歌詞を聞き取りやすくしている。 もっとも単純なフォーブルドンの形式は、定旋律と6度下、完全4度下の3声から成る。単調さを防ぐため、また終止に際して最低音部は時として最上声のオクターブ下に跳躍し、他の声部はわずかに装飾されることがある。通常は曲のごく一部で使用される。 (ja)
- Faux bourdon (ook fauxbourdon aan elkaar geschreven of fauxbordon) – Franse benaming voor valse bas – is een muzikale harmonisering gebruikt in de late middeleeuwen en vroege renaissance, in het bijzonder door componisten uit de Bourgondische School. De monotone kwaliteit van de parallelle akkoorden, draagt bij tot de verstaanbaarheid van de meestal liturgische teksten. De eerste bekende toepassing van fauxbourdon-componeertechniek is te vinden omstreeks 1430 door de Vlaams-Nederlandse polyfonist Guillaume Dufay. (nl)
- Faux-bourdon (do francês "falso bordão") é uma técnica de harmonização musical usada na alta Idade Média e baixa Renascença, particularmente, por compositores da Escola franco-flamenga. Guillaume Dufay foi um proeminente praticante dessa forma e pode ter sido o seu criador. A qualidade monótona dos acordes paralelos dava ao texto da maioria das músicas litúrgicas a capacidade de ser entendidas com clareza. Por vezes se usa a denominação italiana falso bordone. (pt)
- Фобурдо́н (франц. fauxbourdon букв. «ложный бурдон»; позднелат. faburdon, faulxbourdon, также раздельно faulx bourdon) — многозначный музыкальный термин. Два основных значения: 1) техника композиции в многоголосной музыке западной Европы, главным образом, XV—XVI веков; 2) жанр инструментальной музыки в Испании XVI века (особенно в творчестве Антонио де Кабесона). (ru)
- Фобурдо́н (фр. fauxbourdon, букв. «несправжній бурдон»; пізньолат. faburdon, faulxbourdon, також окремо faulx bourdon) — термін, що використовувався у трьох значеннях: 1.
* техніка композиції в багатоголосній музиці західної Європи, головним чином, XV-XVI століть, 2.
* жанр інструментальної музики в Іспанії XVI століття (особливо у творчості ); 3.
* (faberthon) назва органного регістра в Німеччині XVI століття. Термін має також інші значення. (uk)
- Faux-bourdon (també anomenat fauxbourdon o faux bourdon, que és l'expressió francesa per a "fals baix", i de vegades catalanitzat amb la forma fabordó) és una tècnica musical d'harmonització utilitzada en la música de finals de l'Edat Mitjana i principis del Renaixement, en particular pels compositors de l'escola borgonyona. Guillaume Dufay era un destacat professional d'aquesta forma i pot haver estat el seu inventor. La monotonia dels acords paral·lels afavoreix l'enteniment del text, en la seva majoria litúrgic. (ca)
- Fauxbourdon (IPA: [fobʊʁˈdɔ̃ː], ; von franz. faux bourdon „falscher Bass“) bezeichnet eine im Kirchengesang seit dem 15. Jahrhundert angewandte Art des Tonsatzes von dreistimmigen Musikstücken, bei der parallel zur melodieführenden oberen Stimme, aber etwas tiefer, eine zweite und dritte Stimme gesungen werden. Diese Art bedeutete eine Erweiterung des sonst rein einstimmigen Gregorianischen Gesangs. (de)
- Fauxbourdon (también llamado en francés, fauxbordon, faux bourdon, faulx bourdon; en español, fabordón, favordón; en inglés, faburden; en italiano, falsobordone; en portugués, fabordão; en alemán, Faberdon, Faberton, Fabordon, Fabourdon) es una técnica musical de armonización empleada en el canto improvisado o en la notación abreviada especialmente ligada a la música sacra de finales de la Edad Media y principios del Renacimiento, en particular por los compositores de la escuela borgoñona. Guillaume Dufay era un destacado profesional de esta forma y puede haber sido su inventor. La monotonía de los acordes paralelos favorece el entendimiento del texto, en su mayoría litúrgico. Se trata de un tipo de canto llano a dos, tres o más voces en cuya combinación se ve aplicada la armonía en su for (es)
- Fauxbourdon – (wł. falso bordone, fałszywy burdon) – rodzaj techniki trzygłosowej, polegającej na stosowaniu równoległych akordów tercjowo-kwartowych (odpowiadających akordom w pierwszym przewrocie), przy czym w kadencjach kończących frazy lub zdania muzyczne pojawiają się akordy kwintowo-kwartowe. Technika ta rozwinęła się w pierwszej połowie XV w. w kręgu szkoły burgundzkiej, a za jej prototyp uważany jest angielska technika gymelu. Za twórcę tej techniki uważany jest John Dunstable. (pl)
- Faux-bourdon eller "falsk bordun" är en medeltida trestämmig satsteknik som bygger på följder av sextackord som vanligen utgår från och utmynnar i kvintklanger. Den förekom både som formelmässig improvisation över en given stämma och i friare tillämpning. Faux-bourdon-tekniken fanns i England omkring 1300 och under 1400-talet var den en betydelsefull stilbildande faktor där såväl som på kontinenten. (sv)
|
