| dbo:abstract
|
- الكيابو (البرتغالية:Caiapó) هو شعب من الشعوب الأصلية في البرازيل يقطن على جزرالسهل في ولايتي ماتو غروسو وبارا في البرازيل، جنوب حوض الأمازون وعلى طول نهر شينغو وروافده. أدى هذا النمط إلى ظهور لقب قبيلة شينغو. الكيابو يطلقون على أنفسهم اسم المبنغوكري "Mebengokre" وذلك يعني «شعب المنبع». الكيابو أيضاً يسمون الغرباء البوانجوس "Poanjos". (ar)
- Els kayapó, kayapó o caiapó són un poble indígena d'Amèrica que habita les terres planes de Mato Grosso i Pará, al Brasil, al sud de l'Amazònia, a la regió del riu Xingú i els seus afluents, entre el riu i el riu Fresco, i entre aquest i el riu Araguaia. Són més de 7.000 persones. (ca)
- La Kajapooj estas indiĝena tribo en la regiono de Mato Grosso (Brazilo). Ili vivas ĉe la rivero Xingu, branĉorivero de la Amazono. La tribo havis en 2003 7 096 membrojn. (eo)
- Die Kayapó, auch Kaiapó oder portugiesisch Caiapó, sind ein indigenes Volk des Amazonasgebiets im brasilianischen Mato Grosso und Pará. Sie sprechen eine namensgleiche Sprache, die zur Gê-Sprachfamilie gehört und leben am Rio Xingu, einem Nebenfluss des Amazonas. Die Dörfer verteilen sich zudem entlang der Flussläufe des Irirí, Bacajá und Fresco. Die Gebiete der Kayapo befinden sich damit in dichtem tropischem Regenwald, in dem nur vereinzelt offene Graslandflächen vorkommen. Der Stamm zählte 2013 9000 Mitglieder. Diese verteilen sich auf 13 Gruppen mit jeweils etwa 30–100 Mitgliedern, die mit der brasilianischen Mehrheitsgesellschaft in Kontakt sind, sowie drei bis vier bisher völlig isolierte Gruppen. Untergruppen sind hierbei beispielsweise die: , , und Metyktire. Der Begriff Kayapo tritt ab dem 19. Jahrhundert auf. Diese Bezeichnung, welche vermutlich „Ähnlichkeit mit Affen“ bedeutet und die sich auf ein Ritual bezieht, in dem die Männer Tänze mit Affenmasken aufführen, haben die Kayapo von benachbarten Stämmen erhalten. Sich selbst nennen sie me bê ngôkre, was „Menschen des Raumes zwischen den Gewässern“ bedeutet. Ihr Reservat besteht aus fünf zusammenhängenden Gebieten mit festgelegten Grenzen, insgesamt so groß wie die fünf neuen Bundesländer in Deutschland. (de)
- Los Kayapó ([käjäˈpɔ] Mebengokre, Kayapo o Caiapó) es un pueblo indígena que habita en las tierras planas de Mato Grosso y Pará, en Brasil,el planalto central, al sur de la Amazonia, en curso superior de los rios Iriri, Bacajá, Fresco y otros afluentes del río Xingú, entre el río Curuá y el río Fresco, y entre este y el río Araguaia. (es)
- The Kayapo (Portuguese: Caiapó [käjäˈpɔ]) people are the indigenous people in Brazil who inhabit a vast area spreading across the states of Pará and Mato Grosso, south of the Amazon River and along Xingu River and its tributaries. This pattern has given rise to the nickname the Xingu tribe. They are one of the various subgroups of the great Mebêngôkre nation (people from the water’s source). The term "Kayapo" is used by neighbouring groups rather than the Kayapo themselves. They refer to outsiders as "Poanjos". The type of sweet potato that forms an important part of the Kayapó diet is sometimes named "caiapo", after the tribe. It is cultivated under that name in Japan, and has been found to have health benefits. (en)
- Les Kayapos (également orthographié Kayapós, Caiapós ou encore Kaipo), dont l'auto-dénomination est Mebêngôkre, sont un peuple indigène du Brésil et l'une des 17 nations résidant dans la vallée du Rio Xingu, occupant un territoire de plus de 13 millions d'hectares dans cinq terres indigènes contigües (Kayapó, , Badjonkôre, Baú, Capoto/Jarina) et quatre autres isolées (Las Casas, Xikrin do Catete, Kararaô et Trincheira/Bacajá), au sud du bassin de l'Amazone, dans les plaines des États du Mato Grosso et du Pará. Ils parlent le kayapo, l'une des langues jê. 11 675 Kayapos sont recensés en 2014 (données siasi/sesai), dispersés dans diverses tribus (Kayapo Gorotire, Xicrin, Metyktire, Kuben-Kran Ken ou Txucarramae) qui vivent sur des territoires indigènes des États brésiliens du Pará et du Mato Grosso. Ils mènent un combat médiatique depuis 1973, lorsque le cinéaste belge Jean-Pierre Dutilleux réalisa un documentaire sur les Txucarramae intitulé Raoni. Le chanteur Sting s'est intéressé à leur cause. (fr)
- Suku Kayapo (Portugis: Caiapó) adalah penduduk asli Mato Grosso dan Pará di Brasil. Mereka menuturkan . Pada tahun 2003, suku Kayapo berjumlah 7.096 jiwa. Sub kelompok Kayapo meliputi , , , dan . (in)
- I Kayapó sono un gruppo etnico del Brasile che ha una popolazione stimata in 8.638 individui (2012). Alcuni Kayapó sono convertiti al cristianesimo. Vivono in ambienti da foresta tropicale e sono in gran parte coltivatori e cacciatori. Loro si autodefiniscono "Mebêngôkre": "il popolo che venne dall'acqua". (it)
- De Kayapo of Caiapó zijn indianen in Brazilië die wonen op de vlakte van Mato Grosso en Pará, zuidelijk van de Amazone en rond de Xingurivier en zijn bijrivieren. In 2007 waren ze met 7062 en in 2010 waren ze met 8638. Ze wonen in dorpen van een dozijn hutten met in het midden een hut voor ontmoeting en overleg. De naam Kayapó betekent: zij die op apen lijken. De Kayapó mannen voeren een ritueel uit waarbij ze apenmaskers dragen. Zelf noemen ze zich Mebêngôkre, mensen van het water. Ze spreken de , die behoort tot de . De Kayapo doorboren de lip van een jongetje enkele dagen na de geboorte. Daarna vergroten ze de opening geleidelijk, tot ze in de puberteit een lipschotel inbrengen. Mijnbouw waaronder goudmijnen en houtkap bedreigde het regenwoud waarin ze leefden. De Kayapo vielen houthakkers en mijnwerkers aan. Sommige Kayapo gingen voor de blanken werken. Later bedreigde de bouw van een reeks hydro-elektrische centrales hun land. Onder leiding van verzamelden de Kayapo in de , een demonstratie voor de geplande Belo Monte Stuwdam in Altamira, Pará duurde verschillende dagen en trok de aandacht van de wereldpers. Ook de rockster Sting was daar. De Wereldbank weigerde de lening en de Braziliaanse regering trok het plan in. In 2012 werd alsnog beslist tot de bouw. De Kayapo mannen kappen bomen en de vrouwen steken het land in brand. Daarop telen ze onder meer maniok. Na enkele jaren trekken ze verder.De Kayapo eten 250 soorten planten en bereiden geneesmiddelen uit 650 verschillende planten. Ze leveren aan The Body Shop. (nl)
- Os caiapós, também conhecidos como kayapó, kaiapó, mẽbêngôkre ou mebêngôkre (endônimos), são um grupo étnico jê (um grupo linguístico de povos indígenas do Brasil), habitantes da Amazônia brasileira. (pt)
- Каяпо — индейцы, которые относятся к группе народов же, обитающих на территории восточной Бразилии в штатах Мату-Гросу и Пара. Самоназвание «мебенгокре», то есть «народ источника». (ru)
- Каяпо — індіанці, які належать до групи народів , що мешкають на території східної Бразилії у штатах Мату-Гроссу і Пара. Самоназва «мебенгокре», тобто «народ джерела». (uk)
|
| rdfs:comment
|
- الكيابو (البرتغالية:Caiapó) هو شعب من الشعوب الأصلية في البرازيل يقطن على جزرالسهل في ولايتي ماتو غروسو وبارا في البرازيل، جنوب حوض الأمازون وعلى طول نهر شينغو وروافده. أدى هذا النمط إلى ظهور لقب قبيلة شينغو. الكيابو يطلقون على أنفسهم اسم المبنغوكري "Mebengokre" وذلك يعني «شعب المنبع». الكيابو أيضاً يسمون الغرباء البوانجوس "Poanjos". (ar)
- Els kayapó, kayapó o caiapó són un poble indígena d'Amèrica que habita les terres planes de Mato Grosso i Pará, al Brasil, al sud de l'Amazònia, a la regió del riu Xingú i els seus afluents, entre el riu i el riu Fresco, i entre aquest i el riu Araguaia. Són més de 7.000 persones. (ca)
- La Kajapooj estas indiĝena tribo en la regiono de Mato Grosso (Brazilo). Ili vivas ĉe la rivero Xingu, branĉorivero de la Amazono. La tribo havis en 2003 7 096 membrojn. (eo)
- Los Kayapó ([käjäˈpɔ] Mebengokre, Kayapo o Caiapó) es un pueblo indígena que habita en las tierras planas de Mato Grosso y Pará, en Brasil,el planalto central, al sur de la Amazonia, en curso superior de los rios Iriri, Bacajá, Fresco y otros afluentes del río Xingú, entre el río Curuá y el río Fresco, y entre este y el río Araguaia. (es)
- Suku Kayapo (Portugis: Caiapó) adalah penduduk asli Mato Grosso dan Pará di Brasil. Mereka menuturkan . Pada tahun 2003, suku Kayapo berjumlah 7.096 jiwa. Sub kelompok Kayapo meliputi , , , dan . (in)
- I Kayapó sono un gruppo etnico del Brasile che ha una popolazione stimata in 8.638 individui (2012). Alcuni Kayapó sono convertiti al cristianesimo. Vivono in ambienti da foresta tropicale e sono in gran parte coltivatori e cacciatori. Loro si autodefiniscono "Mebêngôkre": "il popolo che venne dall'acqua". (it)
- Os caiapós, também conhecidos como kayapó, kaiapó, mẽbêngôkre ou mebêngôkre (endônimos), são um grupo étnico jê (um grupo linguístico de povos indígenas do Brasil), habitantes da Amazônia brasileira. (pt)
- Каяпо — индейцы, которые относятся к группе народов же, обитающих на территории восточной Бразилии в штатах Мату-Гросу и Пара. Самоназвание «мебенгокре», то есть «народ источника». (ru)
- Каяпо — індіанці, які належать до групи народів , що мешкають на території східної Бразилії у штатах Мату-Гроссу і Пара. Самоназва «мебенгокре», тобто «народ джерела». (uk)
- Die Kayapó, auch Kaiapó oder portugiesisch Caiapó, sind ein indigenes Volk des Amazonasgebiets im brasilianischen Mato Grosso und Pará. Sie sprechen eine namensgleiche Sprache, die zur Gê-Sprachfamilie gehört und leben am Rio Xingu, einem Nebenfluss des Amazonas. Die Dörfer verteilen sich zudem entlang der Flussläufe des Irirí, Bacajá und Fresco. Die Gebiete der Kayapo befinden sich damit in dichtem tropischem Regenwald, in dem nur vereinzelt offene Graslandflächen vorkommen. (de)
- The Kayapo (Portuguese: Caiapó [käjäˈpɔ]) people are the indigenous people in Brazil who inhabit a vast area spreading across the states of Pará and Mato Grosso, south of the Amazon River and along Xingu River and its tributaries. This pattern has given rise to the nickname the Xingu tribe. They are one of the various subgroups of the great Mebêngôkre nation (people from the water’s source). The term "Kayapo" is used by neighbouring groups rather than the Kayapo themselves. They refer to outsiders as "Poanjos". (en)
- Les Kayapos (également orthographié Kayapós, Caiapós ou encore Kaipo), dont l'auto-dénomination est Mebêngôkre, sont un peuple indigène du Brésil et l'une des 17 nations résidant dans la vallée du Rio Xingu, occupant un territoire de plus de 13 millions d'hectares dans cinq terres indigènes contigües (Kayapó, , Badjonkôre, Baú, Capoto/Jarina) et quatre autres isolées (Las Casas, Xikrin do Catete, Kararaô et Trincheira/Bacajá), au sud du bassin de l'Amazone, dans les plaines des États du Mato Grosso et du Pará. Ils parlent le kayapo, l'une des langues jê. (fr)
- De Kayapo of Caiapó zijn indianen in Brazilië die wonen op de vlakte van Mato Grosso en Pará, zuidelijk van de Amazone en rond de Xingurivier en zijn bijrivieren. In 2007 waren ze met 7062 en in 2010 waren ze met 8638. Ze wonen in dorpen van een dozijn hutten met in het midden een hut voor ontmoeting en overleg. De naam Kayapó betekent: zij die op apen lijken. De Kayapó mannen voeren een ritueel uit waarbij ze apenmaskers dragen. Zelf noemen ze zich Mebêngôkre, mensen van het water. Ze spreken de , die behoort tot de . (nl)
|
