| dbo:abstract
|
- Norská nářečí jsou mluvené formy norského jazyka, omezené na určité oblasti Norska. Nářečí mají v Norsku velkou prestiž. Nářeční nebo nářečně zabarvená mluva se často používá v rozhlase, literatuře, divadle apod. Existují literární díla psaná dialektem. Norská nářečí se dělí do dvou velkých skupin:
* východonorská nářečí (østnorsk), kam patří i skupina nářečí Trøndelagu (trøndsk), a
* západonorská nářečí (vestnorsk), ke kterým náleží i skupina severonorská (nordnorsk). Některá nářečí jsou vzájemně tak odlišná, že nemusí být pro obyvatele jiných oblastí dobře srozumitelná. Východonorská nářečí mají následující rysy, kterými se liší od západonorských:
* Pravidlo rovnováhy: Ve dvouslabičných slovech, jejichž první slabika byla ve staré norštině dlouhá, došlo k redukci druhé slabiky, v Trøndelagu zcela zanikla. U slov s historicky krátkou první slabikou k této redukci/zániku nedošlo. Např. v tvarech infinitivu (tzv. „rozštěpený“ infinitiv; viz ): kaste [-ɘ] < kasta (házet) vs. lesa (číst).
* Tzv. „tlusté l“ [ɽ] – zvláštní hláska, poziční varianta (alofon) /l/, vzniklá z původní skupiny /rð/. (cs)
- اللهجات النرويجية مقسمة بشكل عام إلى 4 مجموعات رئيسية، 'النرويجية الشمالية'، 'النرويجية الوسطى'، 'النرويجية الغربية'، و'النرويجية الشرقية'. وأحيانًا 'نرويجية وسط البلاد' (ميدلاندسمول) و'النرويجية الجنوبية' يعتبرن المجموعتين الخامسة والسادسة. اللهجات مفهومة بين بعضها البعض بشكل كبير، لكن الاختلافات تزداد أكثر في اللكنة، القواعد، النحو والمفردات. إن لم يكن معتادًا على لهجة ما، حتى المتحدث النرويجي الأصلي قد يواجه صعوبة في فهمها. اللهجات قد تكون محلية مثل مجموعة مزارع، ولكن الكثير من علماء اللغة يلحظون أقلمة مستمرة، مقللًة أو حتى قاضيًة على الاختلافات المحلية. الكلام المعياري، تابعًا اللغات المكتوبة بوكمول ونينوشك أو الأكثر ريكسمول وهوغنوشك، ليس شائع الاستخدام، إلا في أجزاء من فينمارك (حيث تعلم السكان الأصليون الساميون اللغة النرويجية كلغة ثانية)، في مجموعات اجتماعية معينة في المناطق الحضرية الكبيرة في النرويج، في الإذاعة الوطنية، وفي المحاكم والمراسيم الرسمية. (ar)
- Die norwegische Sprache umfasst neben den Schriftsprachen Bokmål und Nynorsk eine Vielzahl von norwegischen Dialekten. (de)
- Les dialectes du norvégien sont toutes les variantes régionales que peut prendre la langue norvégienne. Ils sont généralement divisés en cinq groupes principaux : norvégien du Nord (nordnorsk), norvégien du Trøndelag (trøndersk), norvégien de l'intérieur (innlandsmål) , norvégien de l'Ouest et du Sud (vestnorsk), et norvégien de l'Est (østnorsk). Les dialectes sont généralement mutuellement intelligibles, mais diffèrent sensiblement en ce qui concerne l'accent, la grammaire, la syntaxe, et le vocabulaire. Même un norvégien peut avoir de la difficulté à comprendre un dialecte particulier auquel il n'est pas habitué. Certains dialectes peuvent être limités à un groupe de fermes, mais beaucoup de linguistes notent une tendance à une régionalisation, et à la diminution voire la suppression des variations locales. Le discours normalisé, basé sur les langues écrites officielles bokmål et nynorsk, n'est pas d'usage courant, sauf dans certaines parties du Finnmark (où la population originale, les Samis, ont le norvégien comme langue seconde), dans certains groupes sociaux, dans les zones urbaines importantes de Norvège, à la radio et à la télévision nationales, et dans les tribunaux. (fr)
- Norwegian dialects (dialekter) are commonly divided into four main groups, 'Northern Norwegian' (nordnorsk), 'Central Norwegian' (trøndersk), 'Western Norwegian' (vestlandsk), and 'Eastern Norwegian' (østnorsk). Sometimes 'Midland Norwegian' (midlandsmål) and/or 'South Norwegian' (sørlandsk) are considered fifth or sixth groups. The dialects are generally mutually intelligible, but differ significantly with regard to accent, grammar, syntax, and vocabulary. If not accustomed to a particular dialect, even a native Norwegian speaker may have difficulty understanding it. Dialects can be as local as farm clusters, but many linguists note an ongoing regionalization, diminishing or even elimination of local variations. Normalized speech, following the written languages Bokmål and Nynorsk or the more conservative Riksmål and Høgnorsk, is not in common use, except in parts of Finnmark (where the original Sami population learned Norwegian as a second language), in much of østlandet, certain social groups in major urban areas elsewhere (e.g. Trondheim), in national broadcasting, and in courts and official decrees. (en)
- Dialekty języka norweskiego – odmiany języka norweskiego funkcjonujące niezależnie od dwóch oficjalnych standardów tego języka: bokmål i nynorsk. Obecnie można wyróżnić dwie tendencje: z jednej strony zwiększającą się regionalizację językową, z drugiej – coraz większą akceptację dla dialektów terytorialnych, mimo ogólnej tendencji do zacierania różnic gwarowych. Wyróżnia się 4 zasadnicze grupy dialektów: północnonorweskie (nordnorsk), Trøndelag (trøndersk), zachodnionorweskie (vestnorsk) i wschodnionorweskie (østnorsk). Dodatkowo wyodrębnia się czasami grupę dialektów środkowonorweskich (innlandsmål). Główna linia podziału przebiega między dialektem wschodnio- i zachodnionorweskim i jest związana z granicą geograficzną wzdłuż głównego łańcucha Gór Skandynawskich. Poszczególne dialekty są przeważnie wzajemnie zrozumiałe. Dialekty lokalne używane są zwykle na wsiach i w mniejszych miastach, przede wszystkim w formie mówionej. Dialekty norweskie odegrały dużą rolę w opracowaniu standardu języka norweskiego. W drugiej połowie XIX wieku Ivar Aasen na podstawie kompilacji dialektów norweskich opracował ogólnonorweską odmianę języka nynorsk. Dbał przy tym, aby wybierać dialekty jak najmniej skażone obcymi wpływami, aby osiągnąć maksymalnie „czysty” język norweski, zbliżony do języka staronordyjskiego. (pl)
- Диалекты норвежского языка — совокупность скандинавских диалектов, используемых в Норвегии. Традиционно диалекты норвежского разделялись на две основные группы: восточнонорвежские, используемые в Эстланне и Трёнделаге, и западно-норвежские, используемые в Вестланне и Нур-Норге. В более современных исследованиях эти группы также разделяются на четыре подгруппы: нурношк (северная Норвегия), трёндешк (центральная Норвегия), вестланнск (западная Норвегия) и эстланнск (восточная Норвегия). Основные различия между диалектами заключаются в наличии или отсутствии таких языковых черт, как равновесие, музыкальное ударение и ретрофлексный одноударный (так называемый «толстый») l. В целом диалекты являются взаимопонятными, но между ними, тем не менее, имеются значительные различия с точки зрения произношения, грамматики, синтаксиса и лексики. Наряду с диалектами в Норвегии также используются различные социолекты и литературные стандарты, среди которых сильнее всего выделяется стандартный восточно-норвежский язык, который представляет собой восточный вариант произношения букмола и не является диалектом норвежского в лингвистическом смысле слова. К диалектам норвежского не относятся квенский язык и различные саамские языки, распространённые на севере страны, а также цыганский и смешанный скандинавско-цыганский языки. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- Die norwegische Sprache umfasst neben den Schriftsprachen Bokmål und Nynorsk eine Vielzahl von norwegischen Dialekten. (de)
- اللهجات النرويجية مقسمة بشكل عام إلى 4 مجموعات رئيسية، 'النرويجية الشمالية'، 'النرويجية الوسطى'، 'النرويجية الغربية'، و'النرويجية الشرقية'. وأحيانًا 'نرويجية وسط البلاد' (ميدلاندسمول) و'النرويجية الجنوبية' يعتبرن المجموعتين الخامسة والسادسة. اللهجات مفهومة بين بعضها البعض بشكل كبير، لكن الاختلافات تزداد أكثر في اللكنة، القواعد، النحو والمفردات. إن لم يكن معتادًا على لهجة ما، حتى المتحدث النرويجي الأصلي قد يواجه صعوبة في فهمها. اللهجات قد تكون محلية مثل مجموعة مزارع، ولكن الكثير من علماء اللغة يلحظون أقلمة مستمرة، مقللًة أو حتى قاضيًة على الاختلافات المحلية. (ar)
- Norská nářečí jsou mluvené formy norského jazyka, omezené na určité oblasti Norska. Nářečí mají v Norsku velkou prestiž. Nářeční nebo nářečně zabarvená mluva se často používá v rozhlase, literatuře, divadle apod. Existují literární díla psaná dialektem. Norská nářečí se dělí do dvou velkých skupin:
* východonorská nářečí (østnorsk), kam patří i skupina nářečí Trøndelagu (trøndsk), a
* západonorská nářečí (vestnorsk), ke kterým náleží i skupina severonorská (nordnorsk). Některá nářečí jsou vzájemně tak odlišná, že nemusí být pro obyvatele jiných oblastí dobře srozumitelná. (cs)
- Norwegian dialects (dialekter) are commonly divided into four main groups, 'Northern Norwegian' (nordnorsk), 'Central Norwegian' (trøndersk), 'Western Norwegian' (vestlandsk), and 'Eastern Norwegian' (østnorsk). Sometimes 'Midland Norwegian' (midlandsmål) and/or 'South Norwegian' (sørlandsk) are considered fifth or sixth groups. (en)
- Les dialectes du norvégien sont toutes les variantes régionales que peut prendre la langue norvégienne. Ils sont généralement divisés en cinq groupes principaux : norvégien du Nord (nordnorsk), norvégien du Trøndelag (trøndersk), norvégien de l'intérieur (innlandsmål) , norvégien de l'Ouest et du Sud (vestnorsk), et norvégien de l'Est (østnorsk). (fr)
- Dialekty języka norweskiego – odmiany języka norweskiego funkcjonujące niezależnie od dwóch oficjalnych standardów tego języka: bokmål i nynorsk. Obecnie można wyróżnić dwie tendencje: z jednej strony zwiększającą się regionalizację językową, z drugiej – coraz większą akceptację dla dialektów terytorialnych, mimo ogólnej tendencji do zacierania różnic gwarowych. Poszczególne dialekty są przeważnie wzajemnie zrozumiałe. Dialekty lokalne używane są zwykle na wsiach i w mniejszych miastach, przede wszystkim w formie mówionej. (pl)
- Диалекты норвежского языка — совокупность скандинавских диалектов, используемых в Норвегии. Традиционно диалекты норвежского разделялись на две основные группы: восточнонорвежские, используемые в Эстланне и Трёнделаге, и западно-норвежские, используемые в Вестланне и Нур-Норге. В более современных исследованиях эти группы также разделяются на четыре подгруппы: нурношк (северная Норвегия), трёндешк (центральная Норвегия), вестланнск (западная Норвегия) и эстланнск (восточная Норвегия). Основные различия между диалектами заключаются в наличии или отсутствии таких языковых черт, как равновесие, музыкальное ударение и ретрофлексный одноударный (так называемый «толстый») l. (ru)
|
