Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιρεζούμι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τατουάζ Ιρεζούμι

Η ονομασία Ιρεζούμι αναφέρεται σε κάποια από τις πολλές μορφές των παραδοσιακών Ιαπωνικών τατουάζ, καθώς και σε ορισμένες σύγχρονες μορφές τους που προέρχονται από ή εμπνέονται από αυτά.

Η Ιαπωνική λέξη "Ιρεζούμι"

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα Ιαπωνικά, η λέξη μπορεί να γραφτεί με διάφορους τρόπους που ο καθένας αποδίδει ελαφρώς διαφορετική χροιά. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος γραφής της λέξης Ιρεζούμι είναι με τους Ιαπωνικούς χαρακτήρες 入れ墨 ή 入墨 που κυριολεκτικά σημαίνουν εισαγωγή μελανιού. Οι χαρακτήρες 紋身 (επίσης προφέρονται bunshin) υποδηλώνουν τη διακόσμηση του σώματος. Οι 剳青 είναι πιο εσωτερικοί και γράφονται με τους χαρακτήρες των λέξεων να "μείνει" ή να "παραμείνει" και "μπλε" ή "πράσινο" και πιθανώς να αναφέρονται στην τοποθέτηση του βασικού μελανιού σκίασης κάτω από το δέρμα. Ο χαρακτήρας 黥 (που σημαίνει "να κάνεις κάποιος τατουάζ") χρησιμοποιείται σπάνια και οι χαρακτήρες 刺青 συνδυάζουν τις έννοιες τρυπώ, τρυπώ με οξύ όργανο και μπλε ή πράσινο παραπέμποντας στον παραδοσιακό Ιαπωνικό τρόπο τατουάζ που γίνεται με το χέρι.

Ιστορία των Ιαπωνικών τατουάζ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το τατουάζ για πνευματικούς και διακοσμητικούς λόγους στην Ιαπωνία θεωρείται ότι έχει τις καταβολές του στην Περίοδο Jōmon και την Παλαιολιθική Περίοδο (περίπου το 10000 π.Χ.). Ορισμένοι μελετητές θεωρούν ότι τα ιδιαίτερα χαραγμένα μοτίβα σαν κορδόνι στα πρόσωπα και τα σώματα ειδωλίων που χρονολογούνται από εκείνη την περίοδο αναπαριστούν τατουάζ. Υπόθεση όμως που δεν είναι κοινώς αποδεκτή αν και υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ των χαραγμάτων και των παραδόσεων τατουάζ που παρατηρούνται σε σύγχρονες κουλτούρες.

Στην ακόλουθη Περίοδο Yayoi (300 π.Χ.-300 μ.Χ.) τα σχέδια των τατουάζ παρατηρήθηκαν και σχολιάστηκαν από Κινέζους επισκέπτες. Τέτοιου είδους τατουάζ εκλαμβάνονταν να έχουν πνευματική σημασία αλλά να λειτουργούν και σαν δείκτης κατάστασης.

Από την Περίοδο Kofun (300-600 μ.Χ.) τα τατουάζ άρχισαν να έχουν αρνητική σημασία. Αντί να χρησιμοποιούνται σε ιεροτελεστίες ή για λόγους ένδειξης κατάστασης, το σημάδεμα με τατουάζ άρχισε να γίνεται σε εγκληματίες ή σαν τιμωρία.

Τατουάζ Αϊνού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Αϊνού που είναι αυτόχθονες της Ιαπωνίας, χρησιμοποιούσαν τα τατουάζ για διακοσμητικούς και κοινωνικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία γνωστή συσχέτιση με την εξέλιξη των Ιρεζούμι. Η διαδικασία των Ιρεζούμι ήταν ιδιαίτερα επίπονη τόσο για τον καλλιτέχνη όσο και για τον λήπτη, καθώς ο καλλιτέχνης τατουάζ έπρεπε να υποστεί τις κραυγές πόνου του.

Ιαπωνικά τατουάζ της περιόδου Έντο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πλάτη άνδρα γεμάτη με τατουάζ, 1875
Tammeijiro Genshogo από τον Utagawa Kuniyoshi. Μουσείο Μπρούκλιν

Μέχρι την περίδο Έντο (1600-1868 μ.Χ.), υπήρχε διακύμανση στο ρόλο των τατουάζ στην Ιαπωνική κοινωνία. Τα σημάδια τατουάζ εξακολουθούσαν να λειτουργούν ως τρόπος τιμωρίας, αν και παρατηρήθηκε μια μικρή παροδική ζήτηση για διακοσμητικά τατουάζ με χαρακτηριστικά σχέδια που ολοκληρώνονταν μόνο καθώς τα χέρια των εραστών ενώνονταν. Ωστόσο αυτήν την χρονική περίοδο ήταν που τα διακοσμητικά Ιαπωνικά τατουάζ άρχισαν να αναπτύσσουν την προχωρημένη μορφή τέχνης για την οποία είναι γνωστά σήμερα.[1]

Η ώθηση για την ανάπτυξη της τέχνης του τατουάζ, ήταν η ανάπτυξη της τέχνης της ξυλογραφίας και η έκδοση του δημοφιλούς κινεζικού μυθιστορήματος Suikoden μια ιστορία θαρραλέων ανταρτών με γενναιότητα και ανδρεία, εικονογραφημένη με πλούσιες ξυλογραφίες που δείχνουν άνδρες σε ηρωική σκηνές, όπου τα σώματά τους είναι διακοσμημένα με δράκους και άλλα μυθικά τέρατα, λουλούδια, τρομερές τίγρεις και θρησκευτικές εικόνες. Το μυθιστόρημα είχε άμεση επιτυχία και υπήρξε ταυτόχρονη ζήτηση για αυτού του είδους τατουάζ που παρουσιάζεται στην εικονογράφηση.

Οι καλλιτέχνες της ξυλογραφίας ήταν που ξεκίνησαν τη διαδικασία του τατουάζ.[εκκρεμεί παραπομπή] Χρησιμοποίησαν πολλά από τα εργαλεία της ξυλογραφίας για να αποτυπώσουν τα τατουάζ στο ανθρώπινο δέρμα, όπως σμίλες και κοπίδια αλλά κυρίως το μελάνι Νάρα ή μαύρο Νάρα που αποδίδει το χαρακτηριστικό μπλε-πράσινο χρώμα. Οι απόψεις διίστανται σχετικά με το ποιοι είχαν αυτά τα περίτεχνα τατουάζ. Μερικοί μελετητές υποστηρίζουν ότι τα έκαναν οι κατώτερες τάξεις. Άλλοι υποστηρίζουν ότι επειδή απαγορευόταν δια νόμου η επίδειξη πλούτου, οι πλούσιοι έμποροι έκρυβαν τα ακριβά Ιρεζούμι τατουάζ τους κάτω από τα ρούχα τους. Είναι γνωστό με βεβαιότητα ότι τα Ιρεζούμι συνδέθηκαν με τους πυροσβέστες που τα έκαναν για πνευματική προστασία, αποτυπώνοντας μορφές ανδρείας και ακαταμάχητης σεξουαλικότητας.

Τα τατουάζ στη σύγχρονη Ιαπωνία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις αρχές της περιόδου Meiji η ιαπωνική κυβέρνηση, θέλοντας να προστατεύσει την εικόνα της και να κάνει μια καλή εντύπωση στη Δύση έθεσε τα τατουάζ Ιρεζούμι εκτός νόμου και τα συνέδεσε με την εγκληματικότητα. Παρ 'όλα αυτά γοητευμένοι ξένοι πήγαιναν στην Ιαπωνία αναζητώντας τις δεξιότητες των καλλιτεχνών τατουάζ και τα παραδοσιακά τατουάζ συνεχίστηκαν παράνομα. Τα τατουάζ νομιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις κατοχής το 1948,[2] αλλά συνεχίζουν να έχουν στενή σχέση με το έγκλημα. Για πολλά χρόνια, το παραδοσιακό ιαπωνικό τατουάζ συνδέθηκε με τη Γιακούζα, την περιβόητη μαφία της Ιαπωνίας και πολλές επιχειρήσεις στην Ιαπωνία (όπως τα δημόσια λουτρά, τα γυμναστήρια και οι ιαματικές πηγές) εξακολουθούν να απαγορεύουν την είσοδο σε πελάτες με τατουάζ.[3] Παρά το γεγονός ότι τα τατουάζ έχουν μεγάλη δημοτικότητα μεταξύ των νέων της Ιαπωνίας λόγω της Δυτικής επιρροής, είναι ακόμα στιγματισμένα στην κοινή αντίληψη του κόσμου. Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, στην Ιαπωνία ακόμα και να βρει κάποιος ένα κατάστημα τατουάζ μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη υπόθεση, με τα καταστήματα τατουάζ να είναι τοποθετημένα κυρίως σε πολύ τουριστικές περιοχές ή σε περιοχές όπου συχνάζουν στρατιώτες. Σύμφωνα με τον Kunihiro Shimada, πρόεδρο του Ινστιτούτου Τατουάζ της Ιαπωνίας "Σήμερα, χάρις στην πολύχρονη απαγόρευση της κυβέρνησης, υπάρχουν ίσως 300 καλλιτέχνες τατουάζ στην Ιαπωνία.[4]

Μαφιόζοι της Γιακούζα με τατουάζ

Υπάρχει ακόμη και σήμερα αντίκτυπος στην πολιτική της Ιαπωνίας λόγω των τατουάζ. Το 2012, ο δήμαρχος της Οσάκα (Toru Hashimoto) ξεκίνησε μια εκστρατεία για να απαλλαγούν οι εταιρείες από υπαλλήλους με τατουάζ. Σύμφωνα με ένα άρθρο που γράφτηκε για αυτόν υποστηρίζεται ότι «είναι σε μια αποστολή για να αναγκάσει τους εργαζόμενους στην κυβέρνησή του να παραδεχθούν ότι έχουν τατουάζ σε εμφανή μέρη. Πράγμα που αν όντως συμβαίνει, θα πρέπει ή να τα αφαιρέσουν ή να βρουν δουλειά αλλού.»[5] Οι πεποιθήσεις του Hashimoto είχαν αρκετά καλή υποδοχή από την κοινή γνώμη, καθώς πολλές μεγάλες εταιρείες που είχαν ήδη «φοβία με τα τατουάζ» συστρατεύτηκαν μαζί του.[εκκρεμεί παραπομπή] Τα σύγχρονα τατουάζ στην Ιαπωνία γίνονται με τον ίδιο τρόπο όπως τα δυτικά. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές τεχνικές Ιρεζούμι, όπου η πλειοψηφία της λήψης των αποφάσεων σχετικά με το τατουάζ επαφίεται στον καλλιτέχνη, πλέον οι ίδιοι οι πελάτες φέρνουν το σχέδιο της επιλογής τους ή αποφασίζουν για το τι θα ήθελαν να κάνουν στο κατάστημα. Πολλοί Ιάπωνες καλλιτέχνες έχουν εμπειρία σε πολλά είδη εκτός από τα παραδοσιακά ιαπωνικά τατουάζ, δίνοντας στους πελάτες τη δυνατότητα να επιλέξουν από μια μεγάλη γκάμα επιλογών, από tribal μέχρι και πιο σύγχρονα. Πλέον τα τατουάζ γίνονται με ηλεκτρική μηχανή, στην οποία το μελάνι του τατουάζ μπορεί να εισαχθεί μέσα στο μηχάνημα ή η μύτη της βελόνας μπορεί να βυθίζεται στο μελάνι κατά την εφαρμογή. Οι Ιάπωνες καλλιτέχνες έχουν καλή φήμη για την καλή ποιότητα της δουλειάς τους που είναι περιζήτητη αν και κοστίζει αρκετά χρήματα. «Παρά τις εκτεταμένες διακρίσεις στο χώρο του τατουάζ, με κανόνες που απαγορεύουν την είσοδο σε ανθρώπους με τατουάζ σε θερμές πηγές, γήπεδα γκολφ και γυμναστήρια, εξακολουθεί να είναι ένα από τα καλύτερα μέρη στον κόσμο για να κάνει κάποιος τα καλύτερης ποιότητας τατουάζ.» [6]

Ως επί το πλείστον τα σύγχρονα τατουάζ γίνονται με τη χρήση μηχανήματος με βελόνα, παρόλα αυτά τα Ιρεζούμι εξακολουθούν να γίνονται με τον παραδοσιακό τρόπο. Αυτό το αρχαίο στυλ τατουάζ εξακολουθεί να γίνεται από εξειδικευμένους καλλιτέχνες τατουάζ, που όμως είναι δύσκολο να βρεθούν. Σε αντίθεση με τους καλλιτέχνες του δυτικού στυλ τατουάζ, η πλειοψηφία των παραδοσιακών καλλιτεχνών Ιρεζούμι δε βρίσκεται στην περιοχή του Τόκιο. Η διαδικασία είναι επώδυνη, χρονοβόρα και δαπανηρή: ένα τυπικό παραδοσιακό ολόσωμο τατουάζ (που καλύπτουν τα χέρια, την πλάτη, τους μηρούς και το στήθος, αφήνοντας ακάλυπτο ένα τμήμα κάτω από το κέντρο του σώματος) μπορεί να χρειαστεί από ένα έως πέντε χρόνια για να ολοκληρωθεί με εβδομαδιαίες επισκέψεις και με το κόστος του να ανέρχεται στις 30.000 δολάρια. Η διαδικασία είναι επίσης πολύ πιο επίσημη από τα δυτικά τατουάζ. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δυτικοί καλλιτέχνες τατουάζ τείνουν να κάνουν ακριβώς ότι θέλει ο πελάτης, οι παραδοσιακοί καλλιτέχνες Ιρεζούμι έχουν την τάση να συζητούν με τον πελάτη για το πως θα ήθελαν να μοιάζει το τατουάζ, καθώς και διατηρούν το δικαίωμα να αρνηθούν την παροχή υπηρεσιών. Αντί για ηλεκτρικό μηχάνημα τατουάζ χρησιμοποιούν ξύλινες ράβδους με μεταλλικές βελόνες που έχουν στερεωθεί με μεταξωτή κλωστή.[7]

Διαδικασία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Καλλιτέχνης τατουάζ που δουλεύει πάνω σε ένα ολόσωμο τατουάζ

Ο εντοπισμός ενός παραδοσιακού καλλιτέχνη μπορεί από μόνος του να είναι δύσκολη υπόθεση με τον καλύτερο τρόπο να είναι η έρευνα μέσω του Διαδικτύου, μιας και οι καλλιτέχνες αυτού του είδους συνήθως διατηρούν χαμηλό προφίλ και γίνονται γνωστοί μόνο ύστερα από προφορική σύσταση.

Παραδοσιακά οι καλλιτέχνες τατουάζ μαθητεύουν για πολλά χρόνια σε ένα δάσκαλο. Μερικές φορές ζουν στο σπίτι του δάσκαλού τους περνώντας χρόνια καθαρίζοντας το εργαστήριό τους, παρατηρώντας, κάνοντας εξάσκηση στο ίδιο τους το δέρμα, κατασκευάζοντας τις βελόνες και τα άλλα απαραίτητα εργαλεία, αναμειγνύοντας μελάνια και αντιγράφοντας σχέδια από το βιβλίο του δασκάλου τους πριν τους επιτραπεί να κάνουν τατουάζ σε πελάτες. Θα πρέπει να μάθουν όλες τις περίπλοκες τεχνικές σκίασης των τατουάζ αποκτώντας την απαιτούμενη δεξιότητα που χρειάζεται για να κάνουν με το χέρι οποιοδήποτε τατουάζ τους ζητηθεί. Συνήθως τους δίνεται ένα όνομα τατουάζ από το δάσκαλό τους που τις περισσότερες φορές ενσωματώνει τη λέξη hori (χαράσσω) και μια συλλαβή που προέρχεται από το ίδιο το όνομα του δασκάλου τους ή κάποια άλλη σημαντική λέξη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο μαθητευόμενος θα πάρει το όνομα του δασκάλου του και γίνεται ο δεύτερος ή ο τρίτος στη σειρά (και ούτω καθεξής).

Μετά από την πρώτη συνεδρία κατά την οποία ο πελάτης θα συζητήσει με τον καλλιτέχνη τα σχέδια που τον ενδιαφέρουν, αρχίζει η διαδικασία με το περίγραμμα του τατουάζ. Αυτό συνήθως γίνεται σε μια συνεδρία χωρίς τη χρήση αχναριού, διαδικασία η οποία μπορεί να απαιτεί αρκετές ώρες για να ολοκληρωθεί. Όταν το περίγραμμα είναι πλήρες, η σκίαση και ο χρωματισμός του γίνεται σε εβδομαδιαίες επισκέψεις.[8] Όταν το τατουάζ τελειώσει, ο καλλιτέχνης θα «υπογράψει» το όνομά του σε ένα χώρο που προορίζεται για αυτόν το σκοπό, συνήθως στο πίσω μέρος.

Όσοι έχουν παραδοσιακά τατουάζ στην Ιαπωνία συχνά το κρατούν μυστικό, κυρίως οι μεγαλύτεροι σε ηλικία και στο χώρο εργασίας, καθώς ακόμα θεωρείται πως συνδέεται με την εγκληματικότητα. Κατά ειρωνικό τρόπο, πολλά μέλη της Γιακούζα και άλλοι εγκληματίες τα αποφεύγουν για αυτόν ακριβώς το λόγο.

Γλωσσάρι με την ορολογία των Ιαπωνικών τατουάζ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ένας άντρας στην Ιαπωνία με ένα τατουάζ Σουτζιμπόρι ένα ψάρι κόι που αναδύεται
  • Ιρεζούμι (入れ墨, 入墨, 文身 (επίσης προφέρεται bunshin), 剳青, 黥 or 刺青): τατουάζ (επίθετο ή ρήμα)
  • Χοριμόνο (彫り物, 彫物, κατά κυριολεξία: σκάλισμα, εγχάραξη): τατουάζ. Αυτή είναι άλλη μία λέξη για τα παραδοσιακά τατουάζ.
  • Χορίσι (彫り師, 彫物師): ο καλλιτέχνης τατουάζ.
  • Μποκουκέι, μποκέι (墨刑): τιμωρία δια τατουάζ.
  • Τεμπόρι (手彫り, στην κυριολεξία: χαραγμένο με το χέρι): περιγράφει την τεχνική που γίνεται το τατουάζ με το χέρι.
  • Χανεμπόρι (羽彫り, στην κυριολεξία: χαραγμένο με φτερό): μια τεχνική τατουάζ που γίνεται με το χέρι και παρομοιάζει την κίνηση του φτερού.
  • Τσουκι-μπόρι (突き彫り): μια τεχνική που γίνεται με το χέρι και χρησιμοποιεί μια κίνηση με ώθηση.
  • Κακουσιμπόρι (隠し彫り, στην κυριολεξία κρυφό σκάλισμα): τατουάζ κοντά στις μασχάλες, στο εσωτερικό των μηρών και σε άλλα απόκρυφα μέρη του σώματος. Επίσης αναφέρεται σε κρυμμένες λέξεις μέσα στο τατουάζ όπως για παράδειγμα ανάμεσα σε πέταλα λουλουδιών.
  • Κεμπόρι (毛彫り): το τατουάζ με φίνες γραμμές ή την απόδοση μαλλιών στις φιγούρες που υπάρχουν στο τατουάζ.
  • Σουτζιμπόρι (筋彫り): περίγραμμα, το περίγραμμα του τατουάζ.
  • Σάκι: ο ήχος που κάνει η βελόνα καθώς τρυπά το δέρμα κατά τη διαδικασία του τατουάζ.
  • Ιρεμποκούρο (入れ黒子): από το ire ή ireru, το οποίο σημαίνει να εισάγω και το μποκούρο ή χοκούρο ο σπίλος.
  • Γιομπόρι (洋彫り): Yo είναι η διαδικασία τατουάζ. Σε αργκό να κάνει κανείς τατουάζ με ηλεκτρική μηχανή.
  • Σουμί (墨): Το μελάνι του τατουάζ, παραδοσιακά παρασκευάζεται από το μαθητευόμενο καλλιτέχνη τατουάζ.
  • Χικάε: Τατουάζ στο θώρακα
  • Ναγκασόντε (長袖): Τατουάζ στο χέρι, συγκεκριμένα στον καρπό.
  • Σισίμπου (七分): Τατουάζ μανίκι 3/4, στα μέσα του πήχη.
  • Γκόμπου (五分): Τατουάζ μανίκι 1/2, πάνω από τον αγκώνα.
  • Ντονμπούρι Σοσινμπόρι: ολόσωμα τατουάζ χωρίς κανένα σημείο ακάλυπτο.
  • Μουνεγουάρι (胸割り): τατουάζ στο θώρακα με το άνοιγμα στο κέντρο
  • Ταουμπούσι: τατουάζ σε ολόκληρη την έκταση της μασχάλης.
  • Κόμπαν γκάτα: όχι καλυμμένη όλη η μασχάλη με τατουάζ παρά μόνο το σχήμα της.
  • Καταμπόρι: όχι καλυμμένη όλη η μασχάλη με τατουάζ παρά μόνο σε τριγωνικό σχήμα.
  • Χαντζουμπόν: τατουάζ σορτσάκι με το εσωτερικό των μηρών καλυμμένο πλήρως με τατουάζ.
  • Μουνεγάρι Σοσινμπόρι (胸割り総身彫り): ολόσωμο τατουάζ με άνοιγμα στο στήθος.

Συνηθισμένα σχέδια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάποιες συνηθισμένες εικόνες στα παραδοσιακά Ιαπωνικά τατουάζ περιλαμβάνουν:

Δείτε ακόμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Mitchell, Jon, "Loved abroad, hated at home: the art of Japanese tattooing", Japan Times, 4 March 2014, p. 10
  2. ↑ Margo DeMello (2007). Encyclopedia of body adornment. ABC-CLIO. σελ. 168. ISBN 978-0-313-33695-9. 
  3. ↑ Adam Westlake (Ιούνιος 29, 2012). «The view of tattoos in Japanese society». Japan Daily Press. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2016. 
  4. ↑ (Fulford, 2004, para 2)
  5. ↑ (The Economist, 2012, para 3)
  6. ↑ (Tokyo Fashion, 2009, para 1)
  7. ↑ Burton, Helena. "Oriental Irezumi and Occidental Tattooing in Contemporary Japan" Αρχειοθετήθηκε 2016-08-16 στο Wayback Machine.. BME Magazine, reproduced at www.tattoo.yoso.eu. Accessed 12 June 2013.
  8. ↑ fragment with artist and client from documentary about Irezumi (2010)

Επιπλέον Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ιρεζούμι&oldid=9977187"