Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νόμος της 22ας Πραιριάλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σκίτσο της εποχής που δείχνει τον Ροβεσπιέρο να εκτελεί έναν δήμιο. Το μνημείο στο βάθος φέρει την επιγραφή «Εδώ κείται όλη η Γαλλία»

Ο νόμος της 22ας Πραιριάλ (Γαλλικά: La loi du 22 prairial an II) θεσπίστηκε στις 10 Ιουνίου 1794 (22 Πραιριάλ του έτους ΙΙ, σύμφωνα με το Γαλλικό Δημοκρατικό Ημερολόγιο) κατά τη διάρκεια της Γαλλικής επανάστασης. Προτάθηκε από τον Ζωρζ Κουτόν αλλά είχε συνταχθεί από τον Ροβεσπιέρο [1]. Μέσω αυτού του νόμου, η Επιτροπή Δημόσιας Ασφάλειας απλοποίησε τη δικαστική διαδικασία και στέρησε τους κατηγορουμένους από το δικαίωμα υπεράσπισης και έφεσης.

Με το νόμο αυτό άρχισε η τελευταία περίοδος της Τρομοκρατίας, γνωστή ως η «Μεγάλη Τρομοκρατία», η οποία διήρκεσε μέχρι την πτώση του Ροβεσπιέρου στις 27 Ιουλίου 1794, οπότε και σύντομα ο νόμος καταργήθηκε.

Το άμεσο υπόβαθρο για την εισαγωγή του νόμου της 22ας Πραιριάλ ήταν οι απόπειρες δολοφονιών κατά του Ζαν-Μαρί Κολό ντ'Ερμπουά στις 23 Μαΐου και του Ροβεσπιέρου στις 25 Μαΐου. Παρουσιάζοντας το διάταγμα στη Συμβατική, ο Κουτόν, ο οποίος το είχε συντάξει, ισχυρίστηκε ότι τα πολιτικά εγκλήματα ήταν πολύ χειρότερα από τα κοινά εγκλήματα, διότι στα τελευταία «τραυματίζονται μόνο άτομα», ενώ στα πρώτα «απειλείται η ύπαρξη της ελεύθερης κοινωνίας». Υπό αυτές τις συνθήκες, «η επιείκεια είναι μια φρικαλεότητα ... ο οίκτος είναι παρωδία». [2]

Ο νόμος ήταν μια προέκταση των διαταγμάτων της 16ης Απριλίου και της 8ης Μαΐου, τα οποία, ενισχύοντας την κεντρική εξουσία της Τρομοκρατίας, ανέστειλαν τα περισσότερα Επαναστατικά δικαστήρια στις επαρχίες και όλες οι πολιτικές υποθέσεις των «εχθρών του λαού» [3]εκδικάζονταν στην πρωτεύουσα. Το αποτέλεσμα αυτών των νόμων ήταν ότι μέχρι τον Ιούνιο του 1794, το Παρίσι ήταν γεμάτο υπόπτους που περίμεναν τη δίκη τους και η διαδικασία εκτέλεσής τους έπρεπε να επιταχυνθεί. Στις 29 Απριλίου αναφέρθηκε ότι οι σαράντα φυλακές του Παρισιού περιείχαν 6.921 κρατούμενους, έως τις 11 Ιουνίου ο αριθμός αυτός είχε αυξηθεί σε 7.321 και έως τις 28 Ιουλίου σε 7.800. [4]

Ο νόμος προωθήθηκε επίσης από την ιδέα ότι τα μέλη της Συμβατικής που είχαν υποστηρίξει τον Δαντών ήταν πολιτικά αναξιόπιστα και έπρεπε να παταχθούν - μια άποψη που συμμερίζονταν οι Ροβεσπιέρος, Κουτόν, Σαιν-Ζυστ και θεωρούσαν ότι αυτοί οι άνθρωποι έπρεπε να οδηγηθούν γρήγορα στη δικαιοσύνη χωρίς συζήτηση στην ίδια τη Συμβατική.

Συνεδρίαση του Επαναστατικού Δικαστηρίου

i.Ο νόμος επέκτεινε την εμβέλεια του Επαναστατικού Δικαστηρίου, στο οποίο στο εξής θα μπορούσαν να παραπέμπονται υποθέσεις για «συκοφαντία του πατριωτισμού», «προσπάθεια διασποράς ηττοπάθειας», «διάδοση ψευδών ειδήσεων» και «διαφθορά ηθών, αλλοίωση της δημόσιας συνείδησης και εξασθένιση της καθαρότητας και της ενέργειας της επαναστατικής κυβέρνησης ». [5]

ii. Υποχρέωσε όλους τους πολίτες να καταγγείλουν και να προσαγάγουν στη δικαιοσύνη όσους ήταν ύποπτοι - «Κάθε πολίτης έχει την εξουσία να συλλάβει συνωμότες και αντεπαναστάτες και να τους φέρει ενώπιον των δικαστών. Απαιτείται να τους καταγγείλει μόλις το πληροφορηθεί. Όπως εξήγησε ο Κουτόν στη Συμβατική, «Για να θεωρηθεί ένας πολίτης ύποπτος, αρκεί να κυκλοφορούν φήμες εναντίον του».

iii. Περιόρισε τη διάρκεια των δικών στο Επαναστατικό Δικαστήριο σε τρεις ημέρες.

iv. Κατάργησε την προκαταρκτική ανάκριση και την παράσταση μαρτύρων και δικηγόρων υπεράσπισης των κατηγορουμένων. Οι ένορκοι έπρεπε να κρίνουν αποκλειστικά βάσει της κατηγορίας και της υπεράσπισης του ίδιου του κατηγορουμένου.

v. Επέβαλλε στο Επαναστατικό Δικαστήριο να εκδίδει μία από τις δύο αποφάσεις: αθώωση ή θάνατο.

vi. Ακύρωσε όλες τις προηγούμενες νομοθεσίες για το ίδιο θέμα. Χωρίς να είναι σαφές, αυτό αφαίρεσε την ασυλία των βουλευτών της Συμβατικής, η οποία μέχρι τότε τους είχε προστατεύσει από αυθαίρετες συλλήψεις καθώς απαιτούσε από την ίδια τη Συμβατική να ψηφίσει την παραπομπή οποιουδήποτε μέλους της σε δίκη.

Ο νόμος της 22ας Πραιριάλ είχε άμεση επίδραση στον ρυθμό των εκτελέσεων. Από κατά μέσο όρο 5 εκτελέσεις την ημέρα τον Ζερμινάλ (Μάρτιο), το ποσοστό αυξήθηκε σε 17 τον Πραιριάλ (Μάιο) και 26 στον Μεσσιδόρ (Ιούνιος). Έτσι, ο νόμος εγκαινίασε την περίοδο που είναι γνωστή ως «Η μεγάλη Τρομοκρατία». Από το Μάρτιο του 1793 μέχρι τις 10 Ιουνίου 1794 έγιναν στο Παρίσι 1.251 εκτελέσεις, κι από τότε, στις λίγες βδομάδες μέχρι την 9η Θερμιδώρ, 1.376.[6]

Από τη στιγμή που υποβλήθηκε στη Συμβατική, ο νόμος αντιμετωπίστηκε με μεγάλη επιφύλαξη. Πολλοί από τους βουλευτές ανησύχησαν ιδιαίτερα για την άρση της ασυλίας τους και ζήτησαν την αναβολή της συζήτησης, ώστε να μπορέσουν να εξεταστούν οι ρήτρες. Ο Ροβεσπιέρος αρνήθηκε και ζήτησε άμεση συζήτηση. Υπό την πίεσή του ψηφίστηκε ολόκληρο το διάταγμα. Την επόμενη μέρα, 11 Ιουνίου, όταν ο Ροβεσπιέρος απουσίαζε, δύο βουλευτές υπέβαλαν τροπολογία που διακήρυσσε το αναφαίρετο δικαίωμα της Συμβατικής να παραπέμπει τα μέλη της. Η τροπολογία εγκρίθηκε.

Όταν ο Ροβεσπιέρος και ο Κουτόν επέστρεψαν στη Συμβατική την επόμενη μέρα, 12 Ιουνίου, ζήτησαν την ανάκληση της τροποποίησης της προηγούμενης ημέρας. Η Συμβατική υποχώρησε στην ισχύ του Ροβεσπιέρου και αποκατέστησε το αρχικό κείμενο του διατάγματος.

Καθώς η Τρομοκρατία οξύνθηκε, οι βουλευτές ένιωθαν όλο και περισσότερο απειλούμενοι και λιγότερο από δύο μήνες αργότερα, στις 27 Ιουλίου, ανέτρεψαν τον Ροβεσπιέρο (9 Θερμιδόρ). Αρχίζει η περίοδος που έμεινε στην ιστορία ως Θερμιδοριανή αντίδραση.

Ο νόμος της 22 Πραιριάλ καταργήθηκε την 1η Αυγούστου 1794.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. . «ROBESPIERRE peint par lui-même, p. 33,» (PDF). 
  2. Schama, S. Citizens pp. 836-7 Penguin 1989
  3. Jean-Clément Martin, Nouvelle histoire de la Révolution française , Paris, Perrin, 2012, 636 p., p. 443
  4. Thompson, J.M. Robespierre p. 506 Basil Blackwell 1988
  5. Schama, S. Citizens pp. 837 Penguin 1989
  6. . «Βαλτέρ Μαρκόφ-Αλμπέρ Σομπούλ/1789-Γαλλική-Επανάσταση,pdf, σελ. 315» (PDF).