Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πομπήιος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πομπήιος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Cn. Pompeius Cn.f.Sex.n. Clu. Magnus (Λατινικά)
Γέννηση29  Σεπτεμβρίου 106 π.Χ.[1][2]
Πικένον[3][4][5]
Θάνατος28  Σεπτεμβρίου 48 π.Χ.[2]
Πηλούσιο
Αιτία θανάτουτραύμα από μαχαίρι
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη[6][7][8]
ΘρησκείαΘρησκεία στην αρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαλατινική γλώσσα
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΡωμαίος πολιτικός
Ρωμαίος στρατιωτικός
πολιτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημαoptimates
Οικογένεια
ΣύζυγοςΑντιστία (σύζυγος του Πομπήιου) (86 π.Χ.–82 π.Χ.)[9][10]
Αιμιλία Σκαύρα (82 π.Χ.)[9][11]
Μουκία Τερτία (79 π.Χ.–59 π.Χ.)[9][12]
Ιουλία (59 π.Χ.–54 π.Χ.)[13][9][14]
Κορνηλία Μετέλλα (52 π.Χ.–48 π.Χ.)[9][15]
ΤέκναΓναίος Πομπήιος (γιος του Πομπήιου)[16][1][17]
Σέξτος Πομπήιος[16][18]
Πομπηία Μάγνα
Pompeius/Pompeia
ΓονείςΠομπήιος Στράβων[19] και Lucilia[19]
ΑδέλφιαΠομπηία (σύζυγος του Μέμμιου)[19]
Pompeia[19]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΛεγάτος/Ρωμαϊκός στρατός
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠραίτορας
Ταμίας (Quaestor)
Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[20]
Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (70 π.Χ.)[20]
moneyer (71 π.Χ.)[21]
moneyer (49 π.Χ.)[21]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γναίος Πομπήιος ο Μέγας (Gnaeus Pompeius Magnus[22], 29 Σεπτεμβρίου 106 π.Χ. - 28 Σεπτεμβρίου 48 π.Χ.), γνωστός συνήθως ως Πομπήιος ή Μέγας Πομπήιος[23], ήταν στρατιωτικός και πολιτικός ηγέτης της ύστερης Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Καταγόταν από πλούσια ιταλική επαρχιακή οικογένεια και ο πατέρας του ήταν ο πρώτος που την ενέταξε στις τάξεις της ρωμαϊκής αριστοκρατίας. Η μεγάλη επιτυχία του Πομπήιου ως στρατηγός, ενώ ήταν πολύ νέος ακόμα, του επέτρεψε να γίνει γρήγορα ύπατος αν και δεν πληρούσε τις συνήθεις απαιτήσεις για τη θέση.

Εντυπωσιασμένος από τις νίκες του κατά τους εμφυλίους πολέμους, ο Σύλλας τον επονόμασε Magnus (Μεγάλο). Διετέλεσε τρεις φορές ύπατος και τέλεσε τρεις θριάμβους.

Τα μεγαλύτερα κατορθώματα του Πομπήιου ήταν οι νίκες του κατά των οπαδών του Μαρίου το 82-81, η επικράτησή του στην αναστατωμένη από τον Σερτώριο Ισπανία, η εξάλειψη της πειρατείας από τη Μεσόγειο σε εφαρμογή του Γαβινείου Νόμου και η νίκη στο Γ΄ Μιθριδατικό Πόλεμο.

Στα μέσα της δεκαετίας του 60 π.Χ. ο Πομπήιος σχημάτισε με τον Μάρκο Λικίνιο Κράσσο και τον Ιούλιο Καίσαρα την Πρώτη Τριανδρία, μιαν ανεπίσημη πολιτικοστρατιωτική συμμαχία, και ο Πομπήιος παντρεύτηκε την κόρη του Καίσαρα Ιουλία. Μετά τον θάνατο της Ιουλίας και του Κράσσου Πομπήιος και Καίσαρ βρέθηκαν επί κεφαλής ο μεν πρώτος της συντηρητικής ο δε δεύτερος της λαϊκής παράταξης. Ακολούθησε εμφύλιος πόλεμος και ο Πομπήιος νικήθηκε στη μάχη των Φαρσάλων και κατέφυγε στην Αίγυπτο. Εκεί δολοφονήθηκε κατ' εντολήν του Πτολεμαίου ΙΓ΄, ο οποίος πίστευε πως με αυτόν τον τρόπο θα γινόταν αρεστός στον Καίσαρα.

Η σταδιοδρομία και η πτώση του Πομπήιου ήταν καθοριστικοί παράγοντες του μετασχηματισμού της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας σε αυτοκρατορία.

Νυμφεύτηκε πρώτα την Αντιστία, κόρη του Πόπλιου Αντίστιου συγκλητικού.

Έπειτα νυμφεύτηκε για 2η φορά, την Αιμιλία Σκαύρα, κόρη του Μάρκου Αιμιλίου Σκαύρου υπάτου το 115 π.Χ. Η μητέρα της Αιμιλίας Σκαύρας είχε παντρευτεί σε δεύτερο γάμο τον Σύλλα.

Μετά έκανε 3ο γάμο με τη Μουκία Τερτία, κόρη του Κόιντου Μούκιου Σκαιβόλα μεγίστου ποντίφικα και είχε τέκνα:

Έπειτα νυμφεύτηκε για 4η φορά, την Ιουλία, κόρη του Ιουλίου Καίσαρα.

Μετά έκανε 5ο γάμο, με την Κορνηλία Μετέλλα, κόρη του Κόιντου Καικίλιου Μέτελλου Πίου Σκιπίωνα Νασίκα, υπάτου και στρατηγού.

Γναίος Πομπήιος Στράβων
ύπατος το 89 π.Χ.
1.Αντιστία (σύζυγος του Πομπήιου)2.Αιμιλία Σκαύρα3.Μουκία ΤερτίαΓναίος Πομπήιος Μάγνος4.Ιουλία (κόρη του Καίσαρα)5.Κορνηλία ΜετέλλαΠομπηία (σύζυγος του Μέμμιου)
∞1.Γάιος Μέμμιος (προταμίας)
2.Πόπλιος Κορνήλιος Σύλλας
Γναίος Πομπήιος (γιος του Πομπήιου)
στρατηγός
∞ Κλαυδία Πούλχρα
Σέξτος Πομπήιος
στρατηγός
∞ Σκριβωνία
Πομπηία Μάγνα
∞1.Λεύκιος Κορνήλιος Κίννα
2.Φαύστος Κορνήλιος Σύλλας (ταμίας το 54 π.Χ.)
Πομπηία (κόρη του Σέξτου Πομπήιου)
  1. 1,0 1,1 1,2 «Pompeii» (Ρωσικά)
  2. 2,0 2,1 2,2 www.britannica.com/biography/Pompey-the-Great.
  3. www.mlahanas.de/Greeks/Bios/Plutarch/Pompey.html.
  4. www.historyorb.com/people/pompey-the-great.
  5. en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Pompey.
  6. www.infoplease.com/ipa/A0932250.html.
  7. www.theguardian.com/notesandqueries/query/0,5753,-2010,00.html.
  8. www.telegraph.co.uk/portal/main.jhtml?xml=%2Fportal%2Fexclusions%2Fquiteinteresting%2Fnosplit%2Fquite119.xml.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1976. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  10. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 4277. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  11. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3937. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  12. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3908. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  13. Νικολάι Ομπνόρσκι: «Юлия» (Ρωσικά)
  14. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3874. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  15. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3882. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  16. 16,0 16,1 «Помпей» (Ρωσικά)
  17. «Помпей» (Ρωσικά)
  18. Νικολάι Ομπνόρσκι: «Помпей» (Ρωσικά)
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1976. Ανακτήθηκε στις 8  Δεκεμβρίου 2023.
  20. 20,0 20,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
  21. 21,0 21,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1976. Ανακτήθηκε στις 20  Αυγούστου 2024.
  22. Το πλήρες όνομα του Πομπήιου ήταν Gnaeus Pompeius Gnaei filius Sexti nepos Magnus, δηλαδή "Γναίος Πομπήιος ο Μέγας, γιος του Γναίου, εγγονός του Σέξτου" (CN·POMPEIVS·CN·F·SEX·N·MAGNVS).
  23. William Smith, A New Classical Dictionary of Greek and Roman Biography, Mythology and Geography (1851)

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]