Πρίγκιπας Μάρκο
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Μάρκος Μρνιάβτσεβιτς | |
|---|---|
 Αγιογραφία του πρίγκιπα Μάρκου στο μοναστήρι του Μάρκου κοντά στα Σκόπια, του οποίο ήταν κτήτορας | |
Βασιλιάς της Σερβικής Γης (ντε γιούρε) | |
| Περίοδος | 1371–1395 |
| Προκάτοχος | Βουκάσιν Μρνιάβτσεβιτς |
| Διάδοχος | κανένας, ο τίτλος καταργήθηκε |
| Γέννηση | π. 1335 |
| Θάνατος | 17 Μαΐου 1395 Ρόβινε, Βλαχία |
| Οίκος | Μρνιάβτσεβιτς |
| Πατέρας | Βουκάσιν Μρνιάβτσεβιτς |
| Μητέρα | Αλένα |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ο Μάρκος Μρνιάβτσεβιτς (σερβικά: Marko Mrnjavčević/Марко Мрњавчевић , π. 1335 - 17 Μαΐου 1395) ήταν ο ντε γιούρε Σέρβος βασιλιάς από το 1371 μέχρι το 1395, ενώ ήταν ο ντε φάκτο ηγέτης της περιοχής στη δυτική Βόρεια Μακεδονία και το Κοσσυφοπέδιο με έδρα το Πρίλεπ. Είναι γνωστός ως πρίγκιπας Μάρκος (Kraljević Marko/Краљевић Марко, Κράλιεβιτς Μάρκο, στα ελληνικά αναφέρεται και ως Μάρκος Κράλης) και βασιλιάς Μάρκος στη νότια σλαβική προφορική παράδοση, στην οποία αποτελούσε κύριο χαρακτήρα κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας στα Βαλκάνια.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πατέρας του Μάρκου, Βουκάσιν, ήταν συμβασιλιάς με τον Στέφανο Ούρο Ε΄ τσάρο της Σερβίας, του οποίου η βασιλεία χαρακτηρίστηκε από αποδυνάμωση της κεντρικής εξουσίας και τον σταδιακό κατακερματισμό της Σερβικής Αυτοκρατορίας. Τα εδάφη που κατείχε ο Βουκάσιν περιελάμβαναν τη δυτική Βόρεια Μακεδονία και το Κοσσυφοπέδιο. Το 1370 ή 1371, έστεψε τον Μάρκο «νέο βασιλιά»: αυτός ο τίτλος περιελάμβανε την πιθανότητα ο Μάρκος να μπορούσε να διαδεχθεί τον άτεκνο Ούρεση στον σερβικό θρόνο.
Τις 26 Σεπτεμβρίου 1371 ο Βουκάσιν σκοτώθηκε και οι δυνάμεις του ηττήθηκαν στη μάχη του ποταμού Μαρίτσα. Λίγο αργότερα, ο Στέφανος Ούρος Ε΄ πέθανε. Αυτό καθιστούσε επίσημα τον Μάρκο βασιλιά της Σερβίας, όμως οι Σέρβοι ευγενείς, οι οποίοι είχαν επί της ουσίας ανεξαρτητοποιηθεί από την κεντρική εξουσία, δεν εξέτασαν το ενδεχόμενο να τον αναγνωρίσουν ως υπέρτατο ηγέτη. Κάποια στιγμή μετά το 1371 έγινε υποτελής των Οθωμανών και μέχρι το 1377 σημαντικά τμήματα της έκτασης που κληρονόμησε από τον Βουκάσιν κατελήφθησαν από άλλους ευγενείς. Ο βασιλιάς Μάρκος στην πραγματικότητα ήταν πλέον ένας τοπικός άρχοντας, ο οποίος διοικούσε μια σχετικά μικρή έκταση στη δυτική Μακεδονία, τη λεγόμενη Ηγεμονία του Πρίλεπ. Χρηματοδότησε την κατασκευή του μοναστηριού του Αγίου Δημητρίου κοντά στα Σκόπια (περισσότερο γνωστό ως το Μοναστήρι του Μάρκου), το οποίο ολοκληρώθηκε το 1376. Ο Μάρκος πέθανε τις 17 Μαΐου 1395, πολεμώντας για τους Οθωμανούς τους Βλάχους στη μάχη του Ρόβινε.
Αν και ως ηγέτης ήταν μικρής ιστορικής σημασίας, ο Μάρκος έγινε σημαντική μορφή στην προφορική παράδοση των νότιων Σλάβων. Θεωρείται ως εθνικός ήρωας από Σέρβους, Σλαβομακεδόνες και Βουλγάρους, και στη λαϊκή παράδοση των Βαλκανίων απεικονίζεται ως ατρόμητος και ισχυρός προστάτης των αδυνάτων, ο οποίος πολέμησε ενάντια στην αδικία και αντιμετώπισε τους Τούρκους κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Σε βόρεια τμήματα της Μακεδονίας επίσης, η φιγούρα του είναι διαδεδομένη στις τοπικές παραδόσεις του Μακεδονικού Ελληνισμού ως ο προστάτης των αδυνάτων και αυτός που αντέταξε τις δυνάμεις του κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά την εισβολή τους από βορειοανατολικά. Υπάρχουν μάλιστα και δύο τοπωνύμια με την ονομασία «Μάρκου Τράγα», στην Έδεσσα και στο Στάθη Παιονίας, που σημαίνει «Μάρκου Ίχνος», λόγω του ότι σύμφωνα με την παράδοση, πέρασε από εκεί.
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Νυμφεύτηκε την Ελένα, κόρη του Ράντοσλαβ Χλάπεν κυβερνήτη της Θεσσαλίας και της Ειρήνας των Νεμάνιτς, κόρης του Στεφάνου Ούρου Δ΄ Δουσάν, βασιλιά της Σερβίας.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Soulis, George Christos (1984). The Serbs and Byzantium during the reign of Tsar Stephen Dušan (1331-1355) and his successors. Washington: Dumbarton Oaks Library and Collection.
- Nicol, Donald M. (1993) [1972]. The Last Centuries of Byzantium, 1261-1453. Cambridge: Cambridge University Press.
- Nicol, Donald M. (1996). The Reluctant Emperor: A Biography of John Cantacuzene, Byzantine Emperor and Monk, c. 1295-1383. Cambridge: Cambridge University Press.
- Orbini, Mauro (1601). Il Regno de gli Slavi hoggi corrottamente detti Schiavoni. Pesaro: Apresso Girolamo Concordia.
- Ostrogorsky, George (1956). History of the Byzantine State. Oxford: Basil Blackwell.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Marko Kraljević στο Wikimedia Commons
