Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας

Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βορείου Μακεδονίας
Έμβλημα της Προεδρίας της Δημοκρατίας της Βορείου Μακεδονίας
Κάτοχος Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα από 12 Μαΐου 2024
Προσφώνηση	Η Αυτής Εξοχότης ή Εξοχότατη (επίσημα) Κυρία Πρόεδρε (ανεπίσημα)
Κατοικία	Ιδιωτική κατοικία του/της εκάστοτε Προέδρου
Έδρα	Βίλα Βόντνο, Σκόπια
Διορισμός από	Άμεση καθολική ψηφοφορία
Διάρκεια θητείας	Πέντε έτη, με δυνατότητα ανανέωσης μια φορά
Αρχικός κάτοχος	Κίρο Γκλιγκόροφ
Δημιουργία	16 Απριλίου 1991
Μισθός	€9270 μηνιαίως
Ιστοσελίδα	Επίσημος ιστοτόπος

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας είναι ο αρχηγός κράτους της Βόρειας Μακεδονίας. Το αξίωμα ιδρύθηκε με την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας στις 8 Σεπτεμβρίου 1991. Ο πρώτος πρόεδρος της χώρας ήταν ο Κίρο Γκλιγκόροφ, ο γηραιότερος πρόεδρος στον κόσμο μέχρι την παραίτησή του το 1999. Ο πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας είναι σε μεγάλο βαθμό διακοσμητικός και ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας είναι αυτός που έχει τη μεγαλύτερη πολιτική εξουσία στη χώρα.

Ο/Η πρόεδρος πρέπει να είναι πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας, να είναι άνω των 40 ετών και να έχει ζήσει στη χώρα τουλάχιστον δέκα από τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Από τις 12 Μαΐου 2024, κάτοχος του αξιώματος είναι η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα.

Εκλογικό σύστημα

Ο πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας εκλέγεται με τροποποιημένο σύστημα δύο γύρω. Ένας υποψήφιος εκλέγεται στον πρώτο γύρο αν συγκεντρώσει τουλάχιστον το 50% των ψήφων. Στο δεύτερο γύρο, η συμμετοχή των ψηφοφόρων πρέπει να είναι τουλάχιστον 40%, ώστε το αποτέλεσμα να θεωρείται έγκυρο.

Το Σύνταγμα ορίζει ότι ο Πρόεδρος πρέπει να είναι άνω των 40 ετών και να έχει ζήσει στη χώρα για δέκα από τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια.

Πριν από το 2009, το σύνταγμα απαιτούσε συμμετοχή του 50% στο δεύτερο γύρο. Η τροπολογία 31 που ψηφίστηκε στις 9 Ιανουαρίου 2009 από τους 86 παρόντες βουλευτές μείωσε το όριο στο σημερινό 40%  καθώς η κυβέρνηση φοβόταν ότι η τάση για χαμηλότερη συμμετοχή στις εκλογές θα μπορούσε να ακυρώνει ορισμένες φορές τις προεδρικές εκλογές. Στις προεδρικές εκλογές του 2009 που ακολούθησαν, η προσέλευση στο δεύτερο γύρο ανήλθε στο 42,6%.

Ιστορία

Κατά την ύπαρξη της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας υπήρξε σύστημα συλλογικής προεδρίας το οποίο καταργήθηκε το 1991. Ο πρώτος πρόεδρος ήταν ο Μετόντια Αντόνοφ Τσέντο, ο οποίος εξελέγη στην πρώτη συνέλευση της Αντιφασιστικής Συνέλευσης της Λαϊκής Απελευθερώσεως, ενώ τελευταίος πρόεδρος της γιουγκοσλαβικής Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας ήταν ο Βλαντιμίρ Μίτκοφ.

Μετά τη μετάβαση από το σοσιαλιστικό σύστημα στην κοινοβουλευτική δημοκρατία το 1990, η Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας κατήργησε τη συλλογική ηγεσία υπέρ ενός και μόνου προέδρου το 1991. Ο Κίρο Γκλιγκόροφ έγινε ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στις 27 Ιανουαρίου 1991.  Στις 16 Απριλίου 1991 το κοινοβούλιο ενέκρινε μια συνταγματική τροπολογία που αφαίρεσε τη λέξη «σοσιαλιστική» από το όνομα της χώρας και στις 7 Ιουνίου επίσημο συνταγματικό όνομα έγινε το «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Συνεπώς ο Γκλιγκόροφ πλέον έγινε πρόεδρος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Αφού ξεκίνησε η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, η Δημοκρατία της Μακεδονίας διακήρυξε πλήρη ανεξαρτησία ύστερα από δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 8 Σεπτεμβρίου 1991. Μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης θητείας του ως αρχηγού του ανεξάρτητου κράτους, ο Μπόρις Τραϊκόφσκι διαδέχθηκε τον Γκλιγκόροφ το 1999. Μετά το θάνατο του Τραϊκόφσκι το 2004, νέος πρόεδρος έγινε ο Μπράνκο Τσρβενκόφσκι. Ο Γκιόργκιε Ιβάνοφ κέρδισε τις προεδρικές εκλογές του 2009, ανέλαβε καθήκοντα στις 12 Μαΐου 2009, και επανεκλέχθηκε το 2014. Το 2019 τον διαδέχθηκε ο Στέβο Πενταρόφσκι ο οποίος έγινε πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας λίγους μήνες μετά τη νέα αλλαγή στη συνταγματική ονομασία της χώρας όπως προβλέπει η Συμφωνία των Πρεσπών.

Κατάλογος προέδρων της Βόρειας Μακεδονίας

	Πρόεδρος		Θητεία			Κόμμα	Εκλογή
Αρ.	Πορτρέτο	Όνομα	Έναρξη	Λήξη	Διάρκεια
1		Κίρο Γκλιγκόροφ	18 Σεπτεμβρίου 1991	4 Οκτωβρίου 1995	4 έτη, 16 ημέρες	Σοσιαλδημοκρατική Ένωση	1994
Ο Στοτζάν Αντόφ υπηρέτησε ως υπηρεσιακός Πρόεδρος μετά την απόπειρα δολοφονίας κατά του Κίρο Γκλιγκόροφ (4 Οκτ. 1995 - 10 Ιαν. 1996)
(1)		Κίρο Γκλιγκόροφ	10 Ιανουαρίου 1996	19 Νοεμβρίου 1999	3 έτη, 313 ημέρες	Σοσιαλδημοκρατική Ένωση	-
Ο Σάμο Κλιμόβσκι υπηρέτησε ως υπηρεσιακός Πρόεδρος μετά τις αμφιλεγόμενες εκλογές του 1999 (19 Νοε. 1999 - 15 Δεκ. 1999)
2		Μπόρις Τρατζκόφσκι	15 Δεκεμβρίου 1999	26 Φεβρουαρίου 2004	4 έτη, 73 ημέρες	ΕΜΕΟ - ΔΚΜΕΕ	1999
Ο Λιούπκο Τζορνανόφσκι υπηρέτησε ως υπηρεσιακός Πρόεδρος μετά τον θάνατο του Μπόρις Τρατζκόφσκι (26 Φεβ. 2004 - 12 Μαίου 2004)
3		Μπράνκο Τσερβένκοφσκι	12 Μαίου 2004	12 Μαίου 2009	5 έτη	Σοσιαλδημοκρατική Ένωση	2004
4		Γκιόργκε Ίβανοφ	12 Μαίου 2009	12 Μαίου 2019	10 έτη	ΕΜΕΟ - ΔΚΜΕΕ	2009
							2014
5		Στέβο Πενταρόφσκι	12 Μαίου 2019	12 Μαίου 2024	5 έτη	Σοσιαλδημοκρατική Ένωση	2019
6		Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα	12 Μαίου 2024	Σημερινή κάτοχος	Εν ενεργεία	ΕΜΕΟ - ΔΚΜΕΕ	2024