Φρανσουά Κενέ

Φρανσουά Κενέ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	François Quesnay (Γαλλικά)
Γέννηση	4  Ιουνίου 1694 Μερέ
Θάνατος	16  Δεκεμβρίου 1774 Βερσαλλίες
Χώρα πολιτογράφησης	Γαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ισπανικά Γαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	φιλόσοφος οικονομολόγος ιατρός εγκυκλοπαιδιστής χειρουργός φυσιοδίφης συγγραφέας
Αξιοσημείωτο έργο	Tableau économique
Επηρεάστηκε από	Κομφούκιος
Συγγενείς	Alfred Quesnay de Beaurepaire και Jules Quesnay de Beaurepaire
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Εταίρος της Βασιλικής Εταιρίας (28  Μαΐου 1752)
Σχετικά πολυμέσα

Ο Φρανσουά Κενέ (γαλλικά: François Quesnay, 4 Ιουνίου 1694 – 16 Δεκεμβρίου 1774) ήταν Γάλλος οικονομολόγος και γιατρός, ιδρυτής της σχολής των φυσιοκρατών και θεμελιωτής της πολιτικής οικονομίας. Γεννήθηκε στο Μερέ (Méré), κοντά στο Παρίσι και ήταν γιος δικηγόρου.

Θεωρίες

Tableau economique, 1965

Διατύπωσε τις θεωρίες του για πρώτη φορά σε ηλικία 62 ετών όταν, με την πείρα μεγάλου γαιοκτήμονα έγραψε στην Εγκυκλοπαίδεια δύο λήμματα αγροτικής οικονομίας, υποστηρίζοντας ότι το κράτος πρέπει να ενισχύει την αγροτική παραγωγή και όχι το εμπόριο ή τη βιοτεχνία και τη βιομηχανία. Η γεωργία έχει πρωταρχική σημασία γιατί μόνο απ' αυτήν παράγεται το καθαρό προϊόν απ' αυτήν εξαρτώνται όλοι οι υπόλοιποι κλάδοι της εθνικής εργασίας και γι' αυτό πρέπει να πληρώνει όλους τους φόρους. Στη διανομή του εθνικού εισοδήματος μεσολαβούν τρεις τάξεις η παραγωγική τάξη, που αποτελείται από τους αγρότες οι οποίοι καλλιεργούν τη γη, η διανεμητική τάξη, οι γαιοκτήμονες οι οποίοι εισπράττουν πρώτοι το πραγματικό εθνικό εισόδημα με μορφή μίσθωσης της γης και η στείρα τάξη δηλαδή οι έμποροι, οι βιοτέχνες, οι βιομήχανοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και άλλοι. Εκτός από αυτές τις τάξεις, υπάρχει και ο λαουτζίκος.

Αργότερα ο Κενέ απέδειξε τον τρόπο αυτό της διανομής του εισοδήματος στο μεγαλοφυές έργο του Οικονομικοί πίνακες (1758). το οποίο αποτελεί το μοντέλο κυκλοφορίας όπου διαγράφει τη διαδικασία του κοινωνικού προϊόντος στις διάφορες φάσεις του, από την παραγωγή ως τη διανομή. Έγραψε επίσης το έργο Γενικά αξιώματα οικονομικής διακυβέρνησης (1760) και άλλα.

Η διδασκαλία του Κενέ αποτελεί όχι μόνο οικονομική θεωρία αλλά και φιλοσοφικό σύστημα. Υποστήριξε ότι στην οικονομία κυριαρχούν φυσικοί νόμοι ότι δηλαδή η ικανοποίηση οικονομικού ατομικού συμφέροντος είναι κινητήρας των οικονομικών λειτουργιών, γι' αυτό και η πολιτική δεν πρέπει να επεμβαίνει καθόλου στην οικονομική ζωή παρά μόνο περιθωριακά. Από εδώ και το περίφημο αξίωμα των φυσιοκρατών αφήστε να γίνει και αφήστε να περάσει, ο κόσμος βαδίζει από μόνος του (laissez faire et laissez passer).

Οι αναφορές από τον Μαρξ

Ο Κενέ θεωρείται αρχηγός των οικονομολόγων που μετονομάστηκαν φυσιοκράτες. Θεωρείται επίσης ότι είναι εκείνος που ανήγαγε την πολιτική οικονομία σε επιστήμη. Ο Καρλ Μαρξ τον ονόμασε πατέρα της πολιτικής οικονομίας αναφέροντας ότι η κυριότερη υπηρεσία που πρόσφερε ήταν ότι μετέφερε την πηγή της υπεραξίας από τον τομέα της κυκλοφορίας. Καταπολέμησε το μερκαντιλισμό και τον προστατευτισμό στον τομέα της παραγωγής υποστηρίζοντας λαθεμένα ότι η αγροτική οικονομία αποτελεί το μοναδικό κλάδο της υλικής παραγωγής που δημιουργεί υπεραξία (καθαρό προϊόν).

Ήταν ο δημιουργός και επικεφαλής της φυσιοκρατικής σχολής. Σύμφωνα με την σχολή αυτή, υπάρχει ένας φυσικός νόμος στην οικονομία και στην κοινωνία γενικότερα, ο μηχανισμός του οποίου πρέπει να είναι σεβαστός από όλους. Το έργο του «Οικονομικό πλάνο» (1758) μπορεί να θεωρηθεί ως η πρώτη προσπάθεια οργάνωσης της οικονομικής σκέψης.

Επιστήμονας

Ο Κενέ, επαγγελματικά, αναδείχθηκε εξαιτίας της ισχυρής θέλησής του, σε χειρουργό, έγραψε διάφορα ιατρικά συγγράμματα, με τα οποία ανέτρεψε αντιλήψεις μεγάλων χειρουργών της εποχής του. Ίδρυσε τη χειρουργική Ακαδημία έγινε μέλος της Ακαδημίας των Επιστημών, γιατρός της μαντάμ Πομπαντούρ, του βασιλιά, του διαδόχου.

Θάνατος

Πέθανε στις 16 Δεκεμβρίου 1774, σε ηλικία. Προηγουμένως, πρόλαβε να δει τον καλύτερο μαθητή του, τον Τιργκό, να αναλαμβάνει το αξίωμα του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας.

Βιβλιογραφία

• Εγκυκλοπαίδεια Επιστήμη και Ζωή
• John M. Hobson: The Eastern Origins of Western Civilization, Cambridge University Press, 2004, ISBN 0-521-54724-5