χάλκωμα
Μετάβαση στην πλοήγηση
Πήδηση στην αναζήτηση
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]
Ετυμολογία
[επεξεργασία]- χάλκωμα < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική χάλκωμα
Προφορά
[επεξεργασία]- ΔΦΑ : /ˈxal.ko.ma/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : χάλ‐κω‐μα
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]χάλκωμα ουδέτερο
- (ιδίως παλιότερα, λαϊκότροπο) εργαλείο ή σκεύος από χαλκό
- (ειδικότερα στον πληθυντικό χαλκώματα) γενικώς τα χάλικα σκεύη, τα κουζινικά που έπαιρνε προίκα η νύφη[1]
- (λαϊκότροπο, σπάνιο) ο χαλκός[1]
Συγγενικά
[επεξεργασία]θέμα με χαλκω-
- για το χαλκ-ωρυχείο → δείτε χαλκο- / χαλκ-
→ και δείτε τη λέξη χαλκός για θέμα χαλκ-
- Όροι με χαλκ — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)
Μεταφράσεις
[επεξεργασία] χάλκωμα
|
|
Αναφορές
[επεξεργασία]- ↑ 1,0 1,1 χάλκωμα - Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2002). Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας (Βʹ έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας. (Αʹ έκδοση: 1998)
Πηγές
[επεξεργασία]- χάλκωμα - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- χάλκωμα - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)
[επεξεργασία] Ετυμολογία
[επεξεργασία]- χάλκωμα < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική χάλκωμα
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]χάλκωμα ουδέτερο
- χαλκός
- άλλες μορφές: χάλκωμαν με γενική ενικού χαλκωμάτου
Παράγωγα
[επεξεργασία]- χαλκωματάς / χαλκωματᾶς
- χαλκωματικά (ουδέτερο πληθυντικός)
- χαλκωμάτιον
- χαλκωματίτζιον
- χαλκωματοπώλης
- χαλκωματουργός
Συγγενικά
[επεξεργασία]- → δείτε τη λέξη χαλκός
Πηγές
[επεξεργασία]- χάλκωμα - LBG - Trapp, Erich, et al. (1994–2007) Lexikon zur byzantinischen Gräzität besonders des 9.-12. Jahrhunderts (Λεξικό της Βυζαντινής Ελληνικής, ιδίως για τον 9ο-12ο αιώνα), Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften (Έκδοση της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών)
Αρχαία ελληνικά (grc)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | τὸ | χάλκωμᾰ | τὰ | χαλκώμᾰτᾰ |
| γενική | τοῦ | χαλκώμᾰτος | τῶν | χαλκωμᾰ́των |
| δοτική | τῷ | χαλκώμᾰτῐ | τοῖς | χαλκώμᾰσῐ(ν) |
| αιτιατική | τὸ | χάλκωμᾰ | τὰ | χαλκώμᾰτᾰ |
| κλητική ὦ! | χάλκωμᾰ | χαλκώμᾰτᾰ | ||
| δυϊκός | ||||
| ονομ-αιτ-κλ | τὼ | χαλκώμᾰτε | ||
| γεν-δοτ | τοῖν | χαλκωμᾰ́τοιν | ||
| 3η κλίση, Κατηγορία 'ὄνομα' όπως «ὄνομα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία]- χάλκωμα < χαλκ(όω) / χαλκ(ῶ) (< χαλκός) + -μα
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]χάλκωμα, -ατος ουδέτερο
- ο,τιδήποτε από χαλκό (τσουκάλι, όργανο μουσικής, εργαλείο, όπλο, ασπίδα)
- το χάλκινο τμήμα ενός αντικειμένου (όπως της λύρας) συχνά σε αντιπαραβολή προς "τό ξύλον" (δηλαδή τα ξύλινα μέρη του ίδιου αντικειμένου)
- το επιχαλκωμένο τμήμα αντικειμένου (όπως της ασπίδας)
- ακρόπρωρο του πλοίου και μεταλλικό έμβολο
- δίσκος, πινάκιο από χαλκό ή τετράγωνο φύλλο χαλκού για καταγραφή αρχείων ή σημειώσεων (ελληνιστική εποχή)
- άλλες μορφές: Έχει βρεθεί γραμμένο και χάλχωμα
Συνώνυμα
[επεξεργασία]Παράγωγα
[επεξεργασία] Πηγές
[επεξεργασία]- χάλκωμα - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- χάλκωμα - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'όνομα' (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά ουδέτερα (νέα ελληνικά)
- Κληρονομημένες λέξεις από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με προφορά ΔΦΑ (νέα ελληνικά)
- Νέα ελληνικά
- Ουσιαστικά (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Λαϊκότροποι όροι (νέα ελληνικά)
- Σπάνιοι όροι (νέα ελληνικά)
- Κληρονομημένες λέξεις από τα αρχαία ελληνικά (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Αρχαία ελληνικά
- Ουσιαστικά (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά με κλίση όπως το 'ὄνομα' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'ὄνομα' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 3ης κλίσης (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 3ης κλίσης ουδέτερα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά ουδέτερα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά προπαροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά ουδέτερα προπαροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις προπαροξύτονες (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις με επίθημα -μα (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)