Cryptospurìdium
C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś |
Al Cryptospurìdium 'l è 'n parasìta protozoo dal budèli ch'al culpìs i sugèt invertebrâ e anc 'l óm, specialmènt al spéci Cryptosporidium parvum e Cryptosporidium hominis, faghénd vgnir un mâł ciamâ criptospuridióśi. 'T al pō ciapàr nudànd in dl'àqua o in pisìna[1], par tèra o bvénd dl'àqua o in dal magnàr cuntaminâ da i sò oocìsti dascargâ in d'l ambînt estéran c'n i pét di malâ. Dòp ch'al parasìta al finìs in dal stómag i gh vōlan da sèt a déś dè prima ch'al mâł al s faga sintìr.
A n è mia 'n quèl difìcil bcar-'s-al difàti in di Stat Unî i èṅ setsènt-sinquantamìla a 'l incìrca qvéi ch'i s màlan tut i an.
Al fà vgnir di dulōr a la pansa e di atàc pēś ad caghét. P'r i sugèt ch'i gh'aṅ un sistéma imunitàri ch'al funsiòna bèṅ al parasìta 'l è fàcil ch'al végna eliminâ in dal gir ad dū o quàtar stmani, in di àtar caś (vèć, putèṅ, dóni insìnta e malâ 'd AIDS) 'l è dimóndi periculóś e in soquànt caś a s pōl anc murìr.
Quànd al Cryptospurìdium al riva in dal budèli al taca a ciuciàr via tut al nutrimènt ch'al cata e al pōl crés'r ad nùmar cun na riprudusiòṅ a livèl schiśugònic, dvidénd-'s in quàt'r e in òt, o sesuàla. In chi caś chè i s fórm'n i oocìsti ch'i vénan pò butâ fóra c'n al caghét p'r andàr a pascàr di àtar còrp.
Culegamènt estéran
- (IT) La schéda dla Criptospuridióśi su 'l sit ad MSD
- (FR) Na schéda dal Criptospurìdium su 'l sit adl anses
- (FR) La schéda dagli infesiòṅ Cryptospuridióśi ind un curs ad parasitulugìa in ligna
Nòti
- ↑ Gér'm in palèstra? Ca-l chè cuma difénd'r-as Corriere della Sera, 29 ad Nuvémbar dal 2011
Àtar prugèt
- Wikiquote contiene citazioni di o su Cryptospurìdium
- Wikimedia Commons contiene file multimediali su Cryptospurìdium