յուշկապարիկ
Jump to navigation
Jump to search
Old Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]- ուշկապարիկ (uškaparik), վշկապարիք (vškaparikʻ)
Etymology
[edit]The textual evidence and the etymology point to յուշկապարիկ (yuškaparik) being a donkey-like demon. Borrowed from an Iranian compound, whose first part means "ass, donkey" (compare rare Persian وشک (vošk, “donkey”),[1] Khotanese [script needed] (jūṣḍa-), Wakhi yukš (“wild goat, ibex”)), and the second part is the etymon of պարիկ (parik).
Noun
[edit]յուշկապարիկ • (yuškaparik)
- a kind of demon haunting ruins
- 5th century, Bible, Isaiah 13.22:[2]
- Եւ յուշկապարիկք բնակեսցեն ի նմա, եւ ոզնիք ձագս հանցեն յապարանս նորա։
- Ew yuškaparikkʻ bnakescʻen i nma, ew oznikʻ jags hancʻen yaparans nora.
- Translation by Brenton Septuagint Translation
- and satyrs shall dwell there; and hedgehogs shall make their nests in their houses
- Եւ յուշկապարիկք բնակեսցեն ի նմա, եւ ոզնիք ձագս հանցեն յապարանս նորա։
- 5th century, Eznik Kołbacʻi, Ełc ałandocʻ [Refutation of the Sects] 122:[3]
- […] զյուշկապարկաց ասեն բնակել յաւերակսն, զոր յոյն լեզու իշացուլս ասէ։
- […] zyuškaparkacʻ asen bnakel yaweraksn, zor yoyn lezu išacʻuls asē.
- Translation by Blanchard & Young
- […] they say concerning the yuškaparik, which in the Greek language are called "išacʻul" [onokentauros], that they live in ruins.
- […] զյուշկապարկաց ասեն բնակել յաւերակսն, զոր յոյն լեզու իշացուլս ասէ։
- siren
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).16.2:[4]
- Բարոյախաւսն ասաց զուշկապարկաց, էթէ մահաբերք են եւ ի ծովու են
- Baroyaxawsn asacʻ zuškaparkacʻ, ētʻē mahaberkʻ en ew i covu en
- Translation by Gohar Muradyan
- Physiologus says about the Sirens that they cause death and are in the sea.
- Բարոյախաւսն ասաց զուշկապարկաց, էթէ մահաբերք են եւ ի ծովու են
Usage notes
[edit]- In the Bible, translates Ancient Greek ὀνοκένταυρος (onokéntauros).
- Eznik translates with իշացուլ (išacʻul).
- In the Physiologus, translates Ancient Greek Σειρήν (Seirḗn).
Declension
[edit]i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | յուշկապարիկ (yuškaparik) | յուշկապարիկք (yuškaparikkʻ) | |
| genitive | յուշկապարկի (yuškaparki) | յուշկապարկաց (yuškaparkacʻ) | |
| dative | յուշկապարկի (yuškaparki) | յուշկապարկաց (yuškaparkacʻ) | |
| accusative | յուշկապարիկ (yuškaparik) | յուշկապարիկս (yuškapariks) | |
| ablative | յուշկապարկէ (yuškaparkē) | յուշկապարկաց (yuškaparkacʻ) | |
| instrumental | յուշկապարկաւ (yuškaparkaw) | յուշկապարկաւք = յուշկապարկօք (yuškaparkawkʻ = yuškaparkōkʻ) | |
| locative | յուշկապարկի (yuškaparki) | յուշկապարիկս (yuškapariks) |
Related terms
[edit]- պարիկ (parik)
Descendants
[edit]- → Armenian: հուշկապարիկ (huškaparik)
See also
[edit]- իշացուլ (išacʻul)
References
[edit]- ^ Angelus à S. Joseph (1684) “asino”, in Gazophylacium linguae Persarum, Amsterdam, page 33
- ^ Astuacašunčʻ matean Hin ew Nor ktakaranacʻ əst čšgrit tʻargmanutʻean naxneacʻ merocʻ hamematutʻeamb ebrayakan ew yunakan bnagracʻ [Bible. Scriptures of the Old and New Testaments][1], Constantinople: G. Paġtatlean, 1895, page 716a
- ^ Blanchard, Monica J., Young, Robin Darling (1998) A Treatise on God written in Armenian by Eznik of Kołb (floruit c.430-c.450). An English translation, with introduction and notes (Eastern Christian texts in translation), Leuven: Peeters, page 91
- ^ Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6)[2], Leuven – Paris – Dudley: Peeters, pages 113, 150
Further reading
[edit]- Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “յուշկապարիկ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 410ab
- Asatrian, Garnik (2013) “Armenian Demonology: A Critical Overview”, in Iran and the Caucasus[3], volume 17, number 1, page 14 of 9–25
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “յուշկապարիկ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 199
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “յուշկապարիկ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
