królik

See also: Krolik and Królik

Polish

FWOTD – 9 June 2024

królik

Etymology

From król +‎ -ik. Calque of Middle High German küniklīn, küniglin, künlin, from a folk etymological interpretation of Old French connil. Compare Czech králík, Lower Sorbian kralik, Slovak králik.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈkru.lik/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ulik
• Syllabification: kró‧lik
• Homophone: Królik

Noun

królik m animal (female equivalent królica, diminutive króliczek, augmentative królisko, related adjective króliczy or królikowy)

1. rabbit, cony (any mammal of the family Leporidae, with long ears, long hind legs, and a short, fluffy tail)

   Synonyms: król, trusia, truś

   • 2024 January 19, Joanna Chrzanowska, “Królik przed blokiem na osiedlu. Uratowali go dwaj chłopcy”, in tulodz.pl‎^[1], archived from the original on 25 January 2024:

     Czarno-biały królik błąkał się przed blokiem na zaśnieżonej trawie na łódzkim Widzewie. Pomogli dwaj chłopcy, którzy zadzwonili po Animal Patrol. „Wielkie brawa” – mówią strażnicy miejscy.

     A black and white rabbit was wandering in front of a block of flats on the snowy grass in Lodz's Widzew district. Two boys who called Animal Patrol came to the rescue. “A big round of applause for the boys,” say city guards.

2. rabbit meat
   • 2024 January 25 (last accessed), “Królik pieczony”, in przepisy.pl‎^[2], archived from the original on 25 January 2024:

     Królika oczyść, umyj i osusz. Oprósz Przyprawą do pikantnego kurczaka Knorr i odstaw na 1 godzinę. Olej i sok z cytryny dokładnie wymieszaj do uzyskania emulsji. Dodaj posiekaną pietruszkę, majeranek, pieprz i czosnek przeciśnięty przez praskę.

     Clean, wash, and dry the rabbit. Sprinkle with Knorr Spice for Spicy Chicken and set aside for 1 hour. Mix the oil and lemon juice thoroughly until emulsified. Add chopped parsley, marjoram, pepper, and garlic squeezed through a press.

3. rabbit fur
   • 2022 December 2, Karolina Kielak, “Mięciutki dywan, który do złudzenia przypomina futro królika. Jest piękny, a żadne zwierzę nie ucierpiało”, in onet.pl‎^[3], archived from the original on 25 January 2024:

     Niesamowicie miękki dywan, który wpisze się w wiele aranżacji wnętrzarskich. Jeśli uwielbiasz miłe i miękkie w dotyku podłoża, dywan imitujący futro królika będzie strzałem w dziesiątkę. Bez obaw, to naprawdę jedynie imitacja, ale do złudzenia przypomina prawdziwe futerko, na szczęście żadne zwierzę nie ucierpiało. Jakie zalety ma dywan królik? Gdzie będzie dobrym wyborem? Wyjaśniamy!

     Incredibly soft rug that will fit into many interior designs. If you love coverings that are nice and soft to the touch, a rug imitating rabbit fur will be a hit. No worries, it's really just an imitation but is indistinguishable from real fur, and fortunately no animals were harmed. What advantages does the rabbit carpet have? Where will it be a good choice? We explain it all here!

4. (derogatory) diminutive of król; kinglet (petty king; a king ruling over a small or unimportant territory)
   • 1832, Adam Mickiewicz, “Objaśnienia poety [Author's notes]”, in Dziady część III [Forefathers' Eve Part III], published 1920, page 269:

     Odebranie rządów Gruzji jenerałowi Jermołow, którego imie u Rossjan było bardzo popularne, uważano za rzecz ważniejszą niż zwycięstwo nad jakim królikiem europejskim.

     The deposition of general Yermolov, whose name was very popular among the Russians, from the post of the governor of Georgia was regarded as more important than a victory over some European kinglet.

   • 1923, Janusz Korczak, chapter 51, in Richard Lourie, transl., Król Maciuś Pierwszy [King Matt the First], page 360:

     Ooo, król idzie, królik. O, jaki malutki! Płaczesz, króliku Maciusiu? Chodź, nosek ci utrzemy.

     “Oooo,” they shouted. “There goes the king, the little king. He's so little, little King Matt, you're crying. Come here and we'll wipe your nose.”

Declension

Declension of królik

	singular	plural
nominative	królik	króliki
genitive	królika	królików
dative	królikowi	królikom
accusative	królika	króliki
instrumental	królikiem	królikami
locative	króliku	królikach
vocative	króliku	króliki

Derived terms

nouns

• król
• króliczarnia
• króliczę
• królik doświadczalny
• królikarnia

 

Descendants

• → Old Ruthenian: кро́ликъ (królik)
  • Belarusian: кро́лік (królik)
    • ⇒ Belarusian: кроль (krolʹ), крыль (krylʹ) (dialectal)
  • Ukrainian: кро́лик (królyk)
    • ⇒ Ukrainian: кріль (krilʹ); кроль (krolʹ) (dialectal)
  • →? Middle Russian: кро́ликъ (królik) (17ᵗʰ c.)
    • Russian: кро́лик (królik)
      • → Bezhta: королик (korolik)
      • → Ingrian: kroolikka
      • → Karelian:
        • South Karelian: krollikka
      • → Latvian: kraliņš
• → Yiddish: קראָליק (krolik), קרוליק (krulik)
• →? Yiddish: קיניגל (kinigl) (calque)

Further reading

• królik in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• królik in Polish dictionaries at PWN