Edukira joan

Azpiarrosa klorousain

Wikipedia, Entziklopedia askea
Azpiarrosa klorousaina
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaEntolomataceae
GeneroaEntoloma
Espeziea Entoloma rhodopolium
P.Kumm., 1871
BasionimoaAgaricus rhodopolius
Mikologia
 
orriak himenioan
 
txapel ganbila
 
himenioa adnatua da
 
hanka biluzik dago
 
espora arrosak dauzka
 
mikorrizak eratzen ditu

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Azpiarrosa klorousaina (Entoloma rhodopolium) Entolomataceae familiako onddo espezie bat da.[1] Entoloma lividum delakoak baino gaitz gastrointestinal arinagoak eragiten dituen espezie toxikoa da.

Sinonimoak : Agaricus repandus, Agaricus hydrogrammus, Agaricus flexuosus, Hypophyllum cineritium, Agaricus rhodopolius (Basionimoa), Rhodophyllus rhodopolius, Hyporrhodius hydrogrammus, Rhodophyllus rhodopolius var. aleuriosmus.

Kapela: 3 eta 6 (7) cm bitarteko diametrokoa, ganbiletik lau-ganbilera, eta batzuetan apur bat hondoratuta. Ertz uhindua, apur bat ildaskatu-krenulatua, batzuetan pitzatua eta zahartzean kurbatutik laura. Azal higrofanoa eta leuna; beix koloretik marroi argira doana, eta eguraldi hezean eta lehorrean gris-arrexkatik okre antzekora doan kolorekoa, oliba koloreko erreflexuekin eta satinatua.

Orriak: Nahiko estu, adnatatik hasi eta emarginatu-dekurrenteetara, eta tartekatutako orritxoekin; hasieran zurixkak eta, azkenik, zahartzean arrosa kolorekoetatik teila kolorekoetara.

Hanka: 5 - 10 x 0,3 - 0,8 cm-ko zilindrikoa, hauskorra, zahartzean barnehutsa, zeta antzekoa eta luzetara zuntzezkoa; kolore zurixka-grisaxkakoa beixera doana eta zahartzean horixkarako joerarekin.

Haragia: Hauskorra, mehea eta zurixka; lixiba edo nitro usainekoa eta zapore desatseginekoa.[2]

Etimologia: Entoloma grekotik dator: ertza barrurantz biribildua. Nidorosum epitetoa berriz latinetik dator, usaintsua esan nahi duen "nidorosus" hitzetik. Bere usainagatik.

Sindrome gastroenteritiko arinak eragiten dituen espezie toxikoa.[3]

Nahasketa arriskua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Entoloma nidorosum delakoarekin eta Entoloma majaloides espeziarekin, honek ia ez du usainik eta zaporegabea da eta Populus, Ulmus, Salix edo Betula zuhaitzetan hazten da.[4]

Sasoia eta lekua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udan eta udazkenean. Hostozabal eta koniferoen baso hezeetan hazten da.[5]

Banaketa eremua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Brasil, Islandia, Kanariak, Svalbard, Europa, Errusia, Kaukasia, Iran, Hego Korea, Japonia, Txina, Australia.[6]

Erreferentzia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 280 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
  3. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. JoseLuis Añanos Echo Editorial Pirineo, 372 or. ISBN 84-87997-86-4..
  4. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 97 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  5. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 192 or. ISBN 84-282-0865-4..
  6. Entoloma rhodopolium: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]