Edukira joan

Helen Mack Chang

Wikipedia, Entziklopedia askea
Helen Mack Chang

(2017)
Bizitza
JaiotzaRetalhuleu1952ko urtarrilaren 19a (72 urte)
Herrialdea Guatemala
Familia
Haurrideak
Familia
Jarduerak
Jarduerakgiza eskubideen aldeko ekintzailea
Jasotako sariak

Twitter: HelenMackCh Edit the value on Wikidata
Helen Mack Chang eta Arreaga enbaxadorea bilera zibil batean

Helen Mack Chang (Retalhuleu, 1952ko urtarrilaren 19a) Guatemalako enpresaburu eta giza eskubideen arloko ekintzailea da. Giza eskubideen defendatzaile bihurtu zen, Guatemalako armadak 1990eko irailaren 11n Myrna Mack Chang antropologoa hil eta gero.[1]

2004an, Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegiak Guatemala kondenatu zuen kasuarengatik eta herrialdeak kalte-ordaina ordaindu behar izan zien Macki eta haren familiari.

Guatemalako gerra zibilean, Myrna Mack, Helenen ahizpa maiekin aritu zen lanean eta gobernuak haien aurka egindako erasoen larritasuna azaldu zuen. Myrna labankadaz hil zuten 1990ean, Guatemalako Hiriko bulegotik gertu.

Guatemalan justizia bila hamar urte baino gehiago eman ondoren, Washingtongo Giza Eskubideen Amerikarteko Batzordera eraman zuen, eta ondoren Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegira, Costa Rican.[2] Bi urte geroago, Myrnaren hiltzaileetako bat, Noel de Jesús Beteta Alvarez, armadako sarjentu ohia, kondenatu egin zuten. Auzitegiak 25 urteko kartzela-zigorra ezarri zion. 2002an, Juan Valencia Osorio koronela zigortu zuten, hilketa agindu zuelako, eta 30 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten. Erabakia apelazio-auzitegi batean ezeztatu zen 2003an. Guatemalako Gorte Gorenera eraman dute kasua. Kasu hori izan zen Guatemalako lehena, eta aurrekari bat ezarri zuen antzeko giza eskubideen kasuetarako.[2]

1993an Helen Mack-ek Myrna Mack Fundazioa sortu eta bere zuzendari exekutiboa bihurtu zen.[3] Myrna ahizparentzat justizia bilatzeaz gain, Fundazioak Guatemalan giza eskubideak sustatzeko beste jarduera eta programa askotan parte hartzen du. Gerraren biktimei laguntzen die eta herri indigenen garapen politiko eta ekonomikoa sustatzen du.

Álvaro Colom presidentearen zuzendaritzapean, Mack 2010ean izendatu zuten poliziaren ustelkeriari buruzko ikerketak zuzentzeko. Izendatu ondoren egindako lehen adierazpenetako batek esan zuen Guatemalako poliziaren soldata apalak eta lan-baldintza txarrak ustelkeriaren katalizatzaile giltzarriak zirela, eta aurre egin behar zitzaiela".[2]

Sariak eta Aitortzak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • 2011an, Ohorezko Legioaren Chevalierren intsignia Frantziako enbaxadoreak Guatemalan emana.
  • 2010ean, Judith Lee Stronach Giza Eskubideen Saria, Justizia eta Kontu Emate Zentroak emana.[4]
  • 2005ean, Notre Dame unibertsitatearen saria, Latinoamerikako Zerbitzu Publiko Goraipatuarentzat.
  • 1992an, Right Livelihood Award, "balio pertsonalagatik, justizia bilatzen jarraitzeagatik eta hiltzaile politikoen zigorgabetasunaren amaieragatik".[5]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman autogenerated1 izeneko erreferentziarako
  2. a b c "Murder of Myrna Mack", Guatemala Human Rights Commission, 2011, accessed 14 June 2013
  3. (Gaztelaniaz) Fundación Myrna Mack. .
  4. "Murder of Myrna Mack", Guatemala Human Rights Commission, 2011, accessed 13 June 2013
  5. Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman ndprize izeneko erreferentziarako

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]