Irati Bilbao
| Irati Bilbao | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Durango, 1992ko urtarrilaren 28a (32 urte) |
| Herrialdea |  Bizkaia, Euskal Herria |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Euskal Herriko Unibertsitatea Musikene |
| Hizkuntzak | euskara gaztelania ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | jazz musikaria eta abeslaria |
| iratibilbao.com | |
     | |
Irati Bilbao Gandarias (Durango, Bizkaia, 1992ko urtarrilaren 28a) jazz musikaria, abeslaria eta antzerkigilea da. Bakarkako lehen diskoa grabatu zuen 2020an, Gaztelupeko Hotsak diskoetxeak Errabal zigilu pean eman zuen argitara, Begin izenarekin.[1][2]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Artearen historian graduatu zen EHUn eta kudeaketa kulturalari buruzko postgradua ere egina du. Musikene Euskal Herriko goi mailako musika ikastegian Jazz Kantua ikasketak egin ditu 2016an hasita.[3]
Musikari ibilbidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Iratik umetatik izan du musika zaletasuna. Durangoko Bartolome Ertzilla musika eskolan txikitatik flauta ikasle izan zen. Aspalditik dabil berriz, jazzaren eszenan . Besteak beste, honako proiektu hauetan: Irati Bilbao Quintet, Ekuru, Josu Bergara + Akorde Txikiak, Gospel Six, Xahu, Bilbao Lindy Band eta Manixa Jazz Choir. Reunion Big Band taldean aritu da 2020.urtera arte, Musikeneko ikasleen Big Band-a.
1937ko Durangoko Bonbardaketen 83. urteurrenean "Martxoak 31" abestiari ahotsa jarri zion.[4]
Emanaldiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hainbat emanaldi eskaini ditu bere abeslari ibilbidean. Aipagarrienen artean ondorengoak:
- Durangoko Plateruena Kafe Antzokian Ekuru taldearekin (2020).[5] Musikeneko Reunion Big Band-ekin (2020).[6]
- Bilboko Guggenheim Museoko terrazan (2020).[7]
- Donostiako Jazzaldian, Victoria Eugenia Antzokian, Reunion Big Band taldearekin (2019).[8]
Antzezlari ibilbidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Jazzbana Ensemble konpainia
2021ean sortu zen taldea. Irati Bilbao, Oskar Lakunza (saxofoia eta pianoa), Iñigo Cuenca (tronpeta), Alvaro Zarzuela (tronboia, helikoia eta pianoa), Aritz Luzuriaga (kontrabaxua, perkusioa eta gitarra) eta Rakel Arbeloak (bateria eta perkusioa) osatzen dute taldea. Taldekideek Musikene Euskal Herriko Goi Mailako Musika Ikastegian ezagutu zuten elkar.
Taldearen lehen lana Bidaia on, amona Braulia! ikuskizuna izan zen.[9]
Emakume erreferenteak
Jazzaren historia ezagutarazteaz gainera, emakume musikariei euren garrantzia aitortzea da Jazzbana Ensemble taldearen beste helburuetariko bat. "Musika modernoan, beste hainbat alorretan legez, emakumeak gizonezkoak baino ezezagunagoak dira, baina egon, egon dira emakume musikagileak. Egia esan, abeslariak izan dira gehienak eta irudi horri ere buelta eman gura zioten. Emakumezko pianista edo bateria-jotzaileak egon dira, baina ez dira hain ohikoak izan. Garrantzitsua da horrelako erreferenteak sortzea, jendeari arraro ez egiteko emakume bat bateria jotzen ikustea.[9]
Bilbaok berak Bidaia on, Amona Braulia! obra horretan lehenengoz hartu zuen tronpeta jendaurrean eta erreferenteak izatearen garrantzia azpimarratu zuen:
"Bateria-jotzailea naiz eta sekula ere ez dut eduki erreferentziazko emakumerik. Hori garrantzitsua da haurrentzat, baina baita nagusientzat ere, beste jende batek egiten duela ikusita norberak ere egitea posible dela ikusteko"[9]
Bidaia on, Amona Braulia!
Jazzbana Ensemble konpainiarekin egindako lehen lana izan zen. Sarah (Irati Bilbao durangarra) da Bidaia on, Amona Braulia! ikuskizuneko protagonista. Erronka handia izan zen Bilbaorentzat. Musikaz aparte, beste dohain batzuk ere erakutsi behar izan baitzuen. Antzezteko egin behar den esfortzua handia, antzeztu egin behar izan baitzuen eta denbora guztian oholtzan egoteak fisikoki esfortzu handia izan baitzen.
Irati Bilbaok durangaldeko Anboto astekarian azaldu zuen lan horren helburua:
"Musika klasikoari dagokionez, gazteek eta nagusiagoek badute formakuntza bat, baina ez dute musika modernoa ezagutzen. Ume batek jarraitzeko moduko istorioa eskaini gura genuen, musika modernoaren historiaren zertzelada batzuekin, baina astun egin barik."[9]
Eduki didaktikoagaz istorio bat kontatzen duen antzezlana da emaitza, eta zuzeneko musika ere badu bidaia hori girotzeko: dixiea, bluesa, gospela, swinga eta bebopa doinuak, besteak beste, New Orleanseko historian murgiltzeko[9]
Diskografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Begin bakarkako lana (2020).[10]
Sariak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 2019an Durangoko Udalak antolatutako II.Abesti Feministen Lehiaketa irabazi zuen Amaiur Azkaraterekin batera.[11]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Astiz, Iñigo. «Oharkabeko disko bat» Berria (Noiz kontsultatua: 2020-11-06).
- ↑ «Irati Bilbao — Gaztelupeko Hotsak» www.hotsak.com (Noiz kontsultatua: 2020-11-06).
- ↑ «Irati Bilbao Gandarias · "Soy una romántica, no puedo evitarlo"» Mugalari Kultura 2020-01-09 (Noiz kontsultatua: 2020-11-06).
- ↑ «La canción de Irati Bilbao y Mikel Nuñez para recordar mañana los bombardeos de Durango» durangon.com 2020-03-30 (Noiz kontsultatua: 2020-11-06).
- ↑ «Irati Bilbao: 'Alboan lagun handiak izatea lakorik ez dago'» bizkaie.biz (Noiz kontsultatua: 2020-11-06).
- ↑ (Gaztelaniaz) «La Reunion Big Band de Musikene, con Irati Bilbao, pone el swing a la Quincena Musical de Durango» durangon.com 2020-11-07 (Noiz kontsultatua: 2020-11-09).
- ↑ Kmon. «Irati Bilbao Quartet - ART&MUSIC KM0 Bilbao» www.kmon.info (Noiz kontsultatua: 2020-11-06).
- ↑ Kultura, Donostia. «Reunion Big Band» www.donostiakultura.eus (Noiz kontsultatua: 2020-11-06).
- ↑ a b c d e «Irati Bilbao durangarra protagonista duen 'Bidaia on, amona Braulia', domekan, Durangon - Durango» Anboto.org (Noiz kontsultatua: 2022-09-25).
- ↑ «Irati Bilbao: "Disko hau nire bakarkako ibilbidearen hasierea da eta Musikeneko zikloaren amaierea"» www.bizkaiairratia.eus (Noiz kontsultatua: 2020-11-06).[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ «Irati Bilbao eta Amaiur Azkarate durangarrek irabazi dute II.Abesti Feministen Lehiaketa - Durango» Anboto.org (Noiz kontsultatua: 2020-11-06).
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abeslaria sentitzen naiz Sinadurak bideoa (2021)
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q101230899
