Johan de Witt
Johan de Witt | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1660 - 1672
1653ko uztailaren 30a - 1672ko abuztuaren 4a ← Adriaan Pauw (en) - Gaspar Fagel (mul) →
1650 - 1653 | |||||||
Bizitza | |||||||
Jaiotzako izen-deiturak | Jan de Witt | ||||||
Jaiotza | Dordrecht, 1625eko irailaren 24a | ||||||
Herrialdea | Zazpi Herbehere Batuen Errepublika | ||||||
Heriotza | Groene Zoodje (en) eta Haga, 1672ko abuztuaren 20a (46 urte) | ||||||
Heriotza modua | giza hilketa: Lintxamendua | ||||||
Familia | |||||||
Aita | Jacob de Witt | ||||||
Ezkontidea(k) | Wendela Bicker (1655eko urtarrilaren 30a - | ||||||
Seme-alabak | ikusi
| ||||||
Haurrideak | ikusi
| ||||||
Familia | |||||||
Leinua | De Witt | ||||||
Hezkuntza | |||||||
Heziketa | University of Angers (en) 1645) : matematika Leidengo Unibertsitatea (1641 - 1645) : zuzenbide | ||||||
Tesi zuzendaria | Frans van Schooten (mul) Isaac Beeckman | ||||||
Hizkuntzak | latina | ||||||
Jarduerak | |||||||
Jarduerak | matematikaria, politikaria, abokatua eta idazlea | ||||||
Lantokia(k) | Haga Dordrecht eta Haga | ||||||
Izengoitia(k) | D.H. | ||||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||||
Erlijioa | Herbehereetako Eliza Erreformatua |
Johan de Witt (Dordrecht, Herbehereak, 1625eko irailaren 24a - Haga, 1672ko abuztuaren 20a) Herbehereetako politikaria izan zen.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Holandako probintziako ordezkari izan zen. 1653an Holandako aginpide politikoa eskuratu zuen, eta 1654an Ingalaterraren eta Holandaren arteko bakea sinatu zuen, besteren artean, Holandaren probintzien aginpidea ez zela kapitain baten esku izango zioena. Hala lortu zuen Wittek, Gilen III.a Orangekoaren absolutismoaren kontra agerturik, Gilen III.a Orangekoak aginpidea galtzea.
Wittek gobernu errepublikazalea eratu zuen, Holandako ekonomia eta hiritarren askatasunak indartu zituen eta ez zien ezetsi katolikoei. Ingalaterrako Karlos II.ak 1654ko hitzarmena hautsi zuen baina Wittek ez zion Gileni aginpide eragilea eman nahi izan, eta Ingalaterrarekiko harremanek txarrera egin zuten. Hala ere, Frantzia Herbehereetako hegoaldean hartzen ari zen indarra zela eta, Ingalaterrarekin eta Suediarekin itun bat sinatzea lortu zuen (1668).
Luis XIV.ak, ordea, Probintzia Batuen konkista hasi zuen 1672an. Herritarrek Gilen Orangekoaren laguntza eskatu zuten egoera hura konpontzeko, eta azkenik Witt matxinada batean hil (1672) eta gobernu errepublikazalea desegin zen.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Johan de Witt |