پرش به محتوا

بیگانه‌سنگ

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
یک بیگانه‌سنگ از جنس گابرو در درون گرانیت. راک کریک کنیون، سیرا نوادا، کالیفرنیا.

بیگانه‌سنگ[۱] یا زینولیت (انگلیسی: xenolith) یک تکه‌سنگ است که درون یک سنگ دیگر به صورت میزبان قرار گرفته و دارای ترکیب کانی‌شناسی متفاوتی با سنگ مهمان مثل توده نفوذی آذرین دارد.

به تعریف دیگر، بیگانه‌سنگ قطعه‌ای از سنگ دیواره است در یک تودهٔ آذرین ژرف‌توده‌ای یا آتشفشانی.[۲]

بیگانه‌سنگ‌ها بیشتر قسمت سقفی یک توده نفوذی که درون مذاب می‌افتد را تشکیل می‌دهد. به دلیل اختلاف ترکیب سقف و مذاب، قسمت سقف به دلیل حرارت و شیمی خاص مذاب تغییر می‌کند. این دگرسانی شبیه به هاله مجاورتی توده‌های نفوذی است. در نتیجه بیگانه‌سنگ مشابه به اسکارن، فنولیت و… است.[۳]

منابع

[ویرایش]
  1. «بیگانه‌سنگ» [زمین‌شناسی] هم‌ارزِ «xenolith»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر چهارم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۵۹-۱ (ذیل سرواژهٔ بیگانه‌سنگ)
  2. اژه‌های مصوّب فرهنگستان تا پایان دفتر یازدهم فرهنگ واژه‌های مصوّب
  3. سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور بایگانی‌شده در ۲۳ فوریه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine. بازدید: اوت ۲۰۱۵.