Gadiformes

Os gadiformes (Gadiformes), ou anacantinos (Anacanthini), son unha orde de peixes osteíctios teleósteos, da superorde dos paracantopterixios (Paracanthopterygii), entre os que se inclúen especies de tanta importancia pesqueira e comercial como as pescadas, os bacallaus, as fanecas ou as pescadas.

Apareceron por primeira vez no rexistro fósil no mioceno medio, na metade do terciario.

Etimoloxía

O nome da orde deriva do seu xénero tipo, Gadus, do latín gadus, bacallau, e este do grego antigo γάδος gádos, co mesmo significado.

Características

Teñen un corpo máis ou menos alongado, con escamas cicloides (rara vez ctenoides), e sen conduto pneumático na vexiga natatoria, órgano que algunhas especies (Melanonidae e Squalogadus) non posúen.

As aletas non teñen raios espiñentos (ou polo menos, sen verdadeiras espiñas); as dorsais e anais son normalmente longas; a caudal homocerca e as pelvianas, cando existen, están inseridas por debaixo ou á altura das pectorais, rara vez por detrás. Algunhas especies posúen un maxilar protráctil.

Habitan principalmente en augas frías do Atlántico norte e tamén no Mediterráneo.

Clasificación

Bregmacerus atlanticus.

Merlán (Merlangius merlangus).

Lirio (Micromesistius poutassou).

Badeixo (Pollachius pollachius).

Faneca (Trisopterus luscus).

Fodón (Trisopterus minutus).

Maruca (Molva molva).

Pescada (Merluccius mmerluccius).

Segundo FishBase, a orde comprende dez familias:

• Familia Bregmacerotidae
• Familia Euclichthyidae
• Familia Gadidae
• Familia Lotidae
• Familia Macrouridae
• Familia Melanonidae
• Familia Merlucciidae
• Familia Moridae
• Familia Muraenolepididae
• Familia Phycidae

Porén, o SIIT non considera como familias á dos Lotidae, cuxas especies encadra nas subfamilias dos Lotinae e Phycinae, da familia dos Gadidae, e á dos Phycidae, considerada como subfamilia (Phycinae) dos gádidos (Gadidae).

En Galicia

En augas das costas galegas está rexistrada a presenza das seguintes especies de gadiformes:

• Familia Gadidae
  • Xénero Gadiculus
    • Gadiculus argenteus — Faneca prateada
  • Xénero Merlangius
    • Merlangius merlangus — Merlán
  • Xénero Micromesistius
    • Micromesistius poutassou — Lirio
  • Xénero Pollachius
    • Pollachius pollachius — Badeixo ou abadexo
  • Xénero Trisopterus
    • Trisopterus luscus — Faneca
    • Trisopterus minutus — Fodón
  • Xénero Ciliata
    • Ciliata mustela — Mariola
  • Xénero Molva
    • Molva molva — Maruca
    • Molva dypterygia — Peixe pau ou maruca azul
    • Molva macrophthalma — Maruca do Mediterráneo
  • Xénero Phycis
    • Phycis phycis — Bertorella común
    • Phycis blennoides — Bertorella da pedra
  • Xénero Raniceps
    • Raniceps raninus — Bertorella anana
  • Xénero Antonogadus
    • Antonogadus macrophthalmus — Barbada de ollos grandes
  • Xénero Gaidropsarus
    • Gaidropsarus mediterraneus — Barbada da pedra
    • Gaidropsarus guttatus — Barbada pinta
    • Gaidropsarus vulgaris — Barbada común

• Familia Macrouridae
  • Xénero Malacocephalus
    • Malacocephalus laevis
  • Xénero Nezumia
    • Nezumia aequalis
    • Nezumia sclerorhynchus

• Familia Merlucciidae
  • Xénero Merluccius
    • Merluccius merluccius — Pescada

• Familia Moridae
  • Xénero Antimora
    • Antimora rostrata
  • Xénero Lepidiomn
    • Lepidion eques

Véxase tamén

Bibliografía

• Burton, Maurice & Robert Burton (1984): Encyclopedia of Fish. Saint Louis, EE.UU: BPC Publishing. ISBN 0-7064-0393-2.
• FAO, ed. (1990). Gadiform fishes of the world (order Gadiformes) : an annotated and illustrated catalogue of cods, hakes, grenadiers and other gadiform fishes known to date. FAO Fisheries Synopsis 10. Rome. pp. 77–81. ISBN 9251028907. OCLC 24146102. 
• Coppola, S. R. et al. (1994): SPECIESDAB: Global species database for fishery purposes. User's manual. FAO Computerized Information Series (Fisheries). Núm. 9. Roma, FAO.
• Nelson, Joseph S. (2006). Fishes of the world (4th ed ed.). Hoboken, N.J.: John Wiley& Sons. ISBN 0471250317. OCLC 62324946. 
• Rodríguez Solórzano, Manuel; Sergio Devesa Regueiro e Lidia Soutullo Garrido (1983): Guía dos peixes de Galicia. Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 84-7154-433-4.
• Rodríguez Villanueva, X. L. e Xavier Vázquez (1995): Peixes do mar de Galicia. (III) Peixes óseos (continuación). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 84-7507-870-2.
• Solórzano, Manuel Rodríguez; José L. Rodríguez, José Iglesias, Francisco X, Pereira e Federico Álvarez (1988): Inventario dos peixes do litoral galego (Pisces: Cyclostomata, Chondrichthyes, Osteichthyes). O Castro-Sada, A Coruña: Cadernos da Área de Ciencias Biolóxicas (Inventarios). Seminario de Estudos Galegos, vol. IV. ISBN 84-7492-370-0.
• Van der Land, J.; Costello, M. J.; Zavodnik, D.; Santos, R. S.; Porteiro, F. M.; Bailly, N.; Eschmeyer, W. N. e Froese, R. (2001): Pisces, en: Costello, M. J. et al. (Ed.), 2001. European register of marine species: a check-list of the marine species in Europe and a bibliography of guides to their identification. Collection Patrimoines Naturels, 50: pp. 357–374.  

Outros artigos

• Osteíctios

Ligazóns externas

• Taxonomía FishBase
• Taxonomía ITIS