Saltar ao contido

Parlamento de Cataluña

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Parlament de Catalunya
XIII Lexislatura
Datos xerais
Ámbito Cataluña
Creación1980
TipoParlamento autonómico (unicameral)
LímiteLexislatura de 4 anos
Liderado
PresidenteLaura Borràs (Junts per Catalunya)
desde o 12 de marzo de 2021
Presidente da
Cámara Baixa		Anna Caula (ERC)
desde o 12 de marzo de 2021
Vicepresidenta segundaEva Granados (PSC)
desde o 12 de marzo de 2021
Presidente da Generalitat (en funcións)Pere Aragonès (ERC)
desde o 12 de marzo de 2021
Composición
Membros135 deputados
Parlement de Catalogne 2021.svg
Grupos representados
Eleccións
Sistema electoralRepresentación proporcional por listas
Última elección14 de febreiro de 2017
Sede(s)
Palau del Parlament de Catalunya, Barcelona
Sitio web
https://www.parlament.cat/
O Palau del Parlament de Catalunya, sede do Parlament.

O Parlamento de Cataluña (en catalán: Parlament de Catalunya) é o órgano lexislativo da Generalitat de Cataluña, o máximo órgano de goberno catalán.[1] É unha das institucións que forman a Generalitat de Catalunya, xunto coa Presidencia da Generalitat de Cataluña, o Consello Executivo ou Goberno, o Consello de Garantías Estatutarias, o Síndic de Greuges, a Tribunal de Contas e o Consello do Audiovisual de Cataluña.[2] Representa ao pobo de Cataluña e exerce a potestade lexislativa, aproba os orzamentos da Generalitat e controla e impulsa a acción política e de Goberno.

Os primeiros antecedentes da institución remóntanse ó século XI. O Parlamento actual restabeleceuse no ano 1980.[3] A súa composición debe ter entre 100 e 150 deputados,[2] estando formado no presente por 135 deputados, que se elixen por sufraxio universal. As súas sesións celébranse no Palau del Parlament, no Parc de la Ciutadella de Barcelona.

A actual presidenta do Parlamento é Laura Borràs, que tomou posesión do seu cargo o 12 de marzo de 2021 en substitución de Roger Torrent.

Historia

[editar | editar a fonte]

Cortes catalás (1283-1714)

[editar | editar a fonte]

Establecidas en 1283, segundo Thomas Bisson, as Cortes catalás foron consideradas polos historiadores o verdadeiro modelo dun parlamento medieval. O historiador do constitucionalismo inglés Charles Howard McIlwain escribiu: "na definición de organización e regularidade de procedemento, nin o parlamento inglés nin os estados franceses poden compararse coas Cortes de Cataluña" do século XIV.

Os primeiros antecedentes da institución parlamentaria catalá remóntanse ao século XI, coas asembleas de Pau i Treva e a Corte Condal. Durante o reinado de Xaime I, a Corte Condal transformouse nas Cortes Xerais de Cataluña, institución que se consolidou nos reinados posteriores. As Cortes Xerais tiñan tres brazos: o brazo militar, que reunía os representantes da nobreza; o brazo eclesiástico, cos representantes da xerarquía relixiosa; e o brazo real, cos representantes dos municipios. Non obstante, amplos sectores da poboación non estaban representados na corte.

No século XIV, das Cortes Xerais xorde un organismo permanente, a Deputación do Xeneral ou Generalitat. Durante os séculos XVI e XVII, esta institución actuou como goberno de Cataluña, defendendo o sistema constitucional ante os monarcas da Casa de Austria, que gobernaban desde Madrid.

No século XVIII, despois da Guerra de Sucesión, o Decreto de Nova Planta aboliu calquera institución catalá de autogoberno.

Mancomunidade de Cataluña (1913-1925)

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Mancomunidade de Cataluña.

Non foi ata principios do século XX cando volveu a instaurarse un órgano de autogoberno catalán, a Mancomunidade de Cataluña (1913-1925), que foi abolida pola ditadura de Miguel Primo de Rivera.

Aínda que tiña soamente funcións administrativas e as súas competencias só abarcaban as deputacións provinciais, adquiriu unha grande importancia política, representando o primeiro recoñecemento por parte do estado español da personalidade e da unidade territorial de Cataluña dende 1714.

Estaba integrada por unha asemblea que reunía os 96 deputados de Cataluña nas Cortes españolas, e polo Consell, formado por oito consellers e o President. A súa acción política estivo rexida polo consenso entre as diferentes orientacións presentes, foran ou non catalanistas.

O Parlament republicano (1932-1939)

[editar | editar a fonte]

En 1931 instituíuse a Generalitat de Cataluña e con ela o Parlament. As primeiras eleccións ao Parlament tiveron lugar o 20 de novembro de 1932 e a sesión constitutiva celebrouse o 6 de decembro. A guerra civil española significou novamente o fin do parlamento, en 1938.

O Parlament actual (1980-actualidade)

[editar | editar a fonte]

O Parlament actual foi restaurado pouco despois que a Generalitat de Cataluña e legalizado formalmente coa aprobación do Estatut de 1979. As primeiras eleccións ao Parlament celebráronse o 20 de marzo de 1980 e a sesión constitutiva tivo lugar o 10 de abril do mesmo ano.

O 27 de outubro de 2017 aprobouse unha declaración unilateral de independencia (DUI) nunha votación secreta con 70 votos a favor, 10 en contra e 2 en branco, coa maioría da oposición ausente en protesta. A declaración foi anulada polo Tribunal Constitucional a causa dun recurso do Goberno de España.

Composición

[editar | editar a fonte]

Partidos políticos no Parlament durante a XII Lexislatura

Partido Líder Voceiro Escanos
Ciutadans - Partit de la Ciutadania (C's) Inés Arrimadas Carlos Carrizosa 36
Junts per Catalunya (JxCAT) Jordi Sànchez Albert Batet 34
Esquerra Republicana de Catalunya (ERC) Sergi Sabrià Anna Caula 32
Partit dels Socialistes de Catalunya (PSC) Miquel Iceta Eva Granados 17
Catalunya En Comú-Podem Xavier Domènech Elisenda Alamany 8
Candidatura d'Unitat Popular (CUP) Carles Riera 4
Partit Popular Català (PPC) Xavier García Albiol 4

Mesa do Parlamento

[editar | editar a fonte]

A Mesa é o órgano reitor do Parlament, que representa á cámara e xestiona e goberna a institución. A actual composición é a seguinte:

Presidentes

[editar | editar a fonte]

Durante a Segunda República Española o Parlament tivo tres presidentes:

Despois da restauración da democracia, os presidentes da cámara foron:

Sede

[editar | editar a fonte]

A sede do Parlament é o Palau del Parlament de Catalunya, que se atopa no Parc de la Ciutadella da cidade de Barcelona. Foi construído no século XVIII e está declarado Ben cultural de interese local.

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Pérez de Lama, Ernesto (dir.) (1998). Manual del Estado Español 1999. Madrid: LAMA. p. 466. ISBN 84-930048-0-4. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Llei Orgànica 6/2006, de 20 de juliol, de reforma de l'Estatut d'autonomia de Catalunya
  3. ↑ "El Palau del Parlament". Arquivado dende o orixinal o 24 de setembro de 2015. Consultado o 24 de marzo de 2015. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parlamento_de_Cataluña&oldid=6030841»