Jump to content

Անհատականության դիսոցիատիվ խանգարում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անհատականության դիսոցիատիվ խանգարում
Տեսակհոգեկան հիվանդություն և հիվանդության կարգ
ՊատճառՀոգեբանական տրավմա[1][2][3][…] և childhood trauma?[4][3]
Բուժաքննությունհարցազրույց[5], հարցաթերթիկ և Հոգեբանական դիտում
Բժշկական մասնագիտությունհոգեբուժություն և հոգեբանություն
Բուժումհոգեթերապիա, supportive care?, counseling?, psychoeducation? և Արտ-թերապիա
 Dissociative identity disorder Վիքիպահեստում
Պաստառ՝ ռեժ. Նայթ Շյամալանի ՙՙՍպլիտ՚՚ կինոնկարից, որը պատմում է անձի դիսոցիատիվ խանգարմամբ տառապող Քեվին Քրամբի (Ջեյմս Մքավոյ) մասին, ում ներսում ապրում էր 23 ՙՙես՚՚ , իսկ 24-րդի առաջացման դեմ Քեվինը փորձում է պայքարել:

Անհատականության դիսոցիատիվ խանգարում (առօրյա, ոչ մասնագիտական բառապաշարում առավել հայտնի որպես անձի երկատում, անձի երկվություն) - հազվադեպ հանդիպող հոգեկան խանգարում, որի դեպքում մարդու անհատականությունը կիսվում է, և ստեղծվում է տպավորություն, որ մի մարմնում «ապրում են» տարբեր եսեր, որոնք ժամանակ առ ժամանակ փոխարինում են միմյանց։ Եսերը կարող են ունենալ տարբեր սեռ, տարիք, ազգություն, խառնվածք, մտավոր կարողություններ, աշխարհընկալում, տարբեր կերպ արձագանքել միևնույն իրավիճակին։ Այսպես կոչված «հերթափոխից» հետո տվյալ պահին ակտիվ եսը չի կարող հիշել, թե ինչ է կատարվել մինչդեռ ակտիվ են եղել մյուսները։

Նման խանգարման պատճառ են հանդիսանում վաղ մանկությունում ունեցած ծանր հուզական տրավմաները, պարբերաբար կրկնվող ֆիզիկական, սեքսուալ կամ հուզական բնույթի բռնությունները, ինչպես նաև այլ հոգեկան խանգարումներ, որոնք ավելի վաղ չեն դրսևորվել։ Խանգարման այս տեսակն իրենից ներկայացնում է պաշտպանական մեխանիզմ, որի ժամանակ մարդն իր հետ կատարվածը ընկալում է այնպես, ասես դա կատարվել է մեկ ուրիշի հետ։ Այս մեխանիզմն օգտակար է այնքանով, որ թույլ է տալիս մարդուն պաշտպանվել զգացմունքային ծանրաբեռնվածությունից, սակայն դրա ծայրահեղ ակտիվացման դեպքում ի հայտ են գալիս դիսոցիատիվ խանգարումներ։ Ի հեճուկս տարածված մոլորությանը՝ դիսոցիատիվ խանգարումները չեն առնչվում շիզոֆրենիայի հետ։

Անհատականության դիսոցիատիվ խանգարման գոյությունը՝ ծայրահեղ հազվադեպ լինելու պատճառով, երկար ժամանակ կասկածի տակ է դրվել։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անհատականության դիսոցիատիվ խանգարում» հոդվածին։