Sistema ti endokrina

Ti sistema ti endokrina ket isu ti sistema dagiti glandula, nga iti tunggal maysa ket dagus a tumbog kadagiti nadumaduma a kita dagiti hormona iti dara tapno matalinaay ti homeostasis. Ti sistema ti endokrina ket maipagiddiat iti sistema ti eksokrina, nga agtubbog kadagiti kimiko nga agus-usar kadagiti paso. Ti balikas nga endokrina ket nagtaud manipud iti Griego a balikas ti "endo" a ti kaibuksilanna ket uneg, kaunegan, ken "crinis" para iti panagtubbog. Ti sistema ti endokrina ket maysa a sistema ti senial ti pakaaammo a kasla ti sistema ti nerbios, ngem dagiti pagibanaganna daytoy ken ti mekanismona ket naidasdasig a sabali. Ti panggepen ti ti sistema ti endokrina ket nabuntog a mangirugi, ken napaut kadagit ipanagsungbatda, agpaut dagitoy manipud iti bassit nga oras aginggana kadagiti lawas. Ti sitema ti nerbios ket napardas nga agipatulod kadagiti pakaammo, ken dagiti sungbatda ket sapasap laeng a nabiit. Dagiti hormona ken dagiti sustansia (pannakitignay a kimiko) a maibbatan manipud iti kulanit ti endokrina iti dara nga idiay ket agbanniagada tapno puntaanda dagiti kulanit ken agpataud kadagiti sungbat. Dagiti hormona ket mangtimbeng kadagiti nadumaduma nga annong ti tao, a mairaman ti metabolismo, idadakkel ken panagrang-ay, pamay-an ti kulanit, turog, ken panagwa. Ti pagobraan ti panagadal a maipanggep ti sistema ti endokrina ket dagiti kirokirona ket ti endokrinolohia, ti sanga ti akin-uneg a medisina.

Dagiti langa dagiti gladula ti endokrina ket dagiti, iti sapasap, dagiti kasasaadda nga awan paso, ti bukodda a baskularidad, ket ti kadawyan a kaadda ti intraselular a bakuola wenno dagiti granula nga agipenpen kadagiti bukodda a hormona. Iti pakaigiddiatan, dagiti glandula ti eksokrina, a kas dagiti glandula ti katay, dagiti glandula ti ling-et, ken dagiti glandula iti kaunegan ti pagkalpaan, ket saan unay a napiskel ken addaan dagiti paso wenno kalawakaw a lumen.