სომხური დიასპორა კვიპროსში
 | |
| საერთო მოსახლეობა | |
|---|---|
| 3 500 | |
| რეგიონები მნიშვნელოვანი მოსახლეობით | |
| ენები | სომხური, ბერძნული. |
| რელიგიები | ქრისტიანობა |
სომხური დიასპორა კვიპროსში — წარმოადგენს ეთნიკურ სომხებს, რომელიც კვიპროსში ცხოვრობენ. ისინი აღიარებული უმცირესობაა რომელთაც აქვთ საკუთარი ენა, სკოლები და ეკლესიები. მიუხედავად კვიპროსში მცხოვრები სომხების შედარებით მცირე რაოდენობისა, სომხურ-კვიპროსულმა საზოგადოებამ მნიშვნელოვანი გავლენა იქონია სომხურ დიასპორასა და სომეხ ხალხზე. შუა საუკუნეების პერიოდში კვიპროსს მტკიცე კავშირი ჰქონდა კილიკიის სომეხთა სამეფოსთან.
ამჟამად, კვიპროსელი სომხების რაოდენობა დაახლოებით 3 500 ადამიანს შეადგენს (მათ შორის, დაახლოებით 1 000 არ არის კვიპროსელი სომეხი).[1] ისინი ძირითადად დედაქალაქ ნიქოზიაში, ასევე ლარნაკაში, ლიმასოლსა და პაფოსში ცხოვრობენ.[2][3]
სომხური კვარტალი
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]სომხური თავდაპირველი კვარტალი (მე-13 - მე-15 საუკუნის ბოლოს და მე -16 საუკუნის დასაწყისში) სავარაუდოდ მდებარეობდა ფრანკ-ნიქოზიის აღმოსავლეთ ნაწილში. 1570 წელს ქალაქის დაპყრობის შემდეგ, ოსმალებმა უკვე ყოფილ სომხურ კვარტალს „ყარამანზადე მაჰალესი“ დაარქვეს (რაც ნიშნავს: ყარამანის ძის კვარტალს), სახელი ეწოდა ერთ-ერთი გენერლის პატივსაცემის ნიშნად, რომელიც მონაწილეობდა კვიპროსის დაპყრობაში. ადმინისტრაციულად, სომხურ კვარტალში შედიოდა როგორც კარამან ზადეს კვარტალი, ასევე არაბ აჰმედ ფაშას კვარტალი.
მას შემდეგ, რაც ბრიტანეთის იმპერიამ მოიპოვა კვიპროსზე კონტროლი ოსმალეთის იმპერიის ბატონობის შემდგომ, ქალაქ ნიქოზიას ამ ნაწილში დასახლდა რამდენიმე ბრიტანელი ოფიცერი. მათი ლათინებთან თანაცხოვრების შედეგად, დასახლებას არაოფიციალურად ეწოდა ბერძნული სახელი „Φραγκομαχαλλάς“ რაც ნიშნავდა ლევანტის კვარტალს. ნიქოზიის პირველი სასტუმროები ამ დროის განმავლობაში ვიქტორიას ქუჩაზე გაიხსნა, მათ შორის იყო „სომხური სასტუმრო“ და „არმია და საზღვაო სასტუმრო“.
სომხური კვარტლის მთავარი ქუჩა იყო ვიქტორიას ქუჩა (Vixthoria street / οδός Βικτωρίας / Viktorya sokağı). ვიქტორიას ქუჩა იყო გზა, რომლითაც ყველა სომეხი კვიპროსელი დადიოდა ეკლესიაში, სკოლაში, კლუბებში, ნათესავებისა და მეგობრების მოსანახულებლად. აქ მრავალი სომხური ნაგებობები მდებარეობდა. ქუჩა შედგებოდა ცალმხრივი გზისგან და ავტომობილების მოძრაობა მხოლოდ ჩრდილოეთიდან სამხრეთისკენ იყო დასაშვები.
1963 წლის 21 დეკემბრამდე და 1964 წლის 19 იანვრის ჩათვლით ნიქოზიის სომხური კვარტლის დიდი ნაწილი თანდათანობით დაიკავეს თურქმა კვიპროსელებმა. ამ დროის განმავლობაში სომეხ კვიპროსელთა უმეტესობამ დატოვა თავიანთი სახლები. სომხეთის კვარტალი ასევე იყო მრავალი კვიპროსელი თურქის, აგრეთვე ბერძნების, რომის კათოლიკე კვიპროსებისა და ბრიტანეთის მოქალაქეების საცხოვრებელი ადგილი.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- cyprusarmenians.com Cyprus Armenians site
- The Armenians in Cyprus (English)
- Οι Αρμένιοι στην Κύπρο (Greek)
- PIO Booklet "The Armenians of Cyprus"
- PIO Booklet "Οι Αρμένιοι της Κύπρου"
- Book on the Armenians of Cyprus
- Brochure on the Armenians of Cyprus
- The Armenian-Cypriot community (article in Greek)
- The Armenian education in Cyprus (CHRONICLE in Greek)
- The Republic of Cyprus and the Religious Groups (book in Greek)
- Presentation on the Armenian-Cypriot community (in Greek)
- Armenians in Cyprus (schools, churches, clubs)
- Information on the Armenians of Cyprus დაარქივებული 2019-10-31 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ Lesser-used Languages in States Applying for EU Membership. ციტირების თარიღი: 20 January 2015.
- ↑ Mirbagheri, Farid (2010). Historical dictionary of Cyprus, გვ. 16. ISBN 9780810862982.
- ↑ Hadjilyra, Alexander-Michael (2009). The Armenians of Cyprus, გვ. 17.
