ಗರುಡಧ್ವನಿ
ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ | |
---|---|
ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು | |
ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು | |
ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು | |
ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆ • ವೇಣು • ಪಿಟೀಲು • ಚಿತ್ರ ವೀಣ • ನಾದಸ್ವರ • ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ತಾಳ: ಮೃದಂಗ • ಘಟಂ • ಮೋರ್ಸಿಂಗ್ • ಕಂಜೀರ • ತವಿಲ್ ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರ • ಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ | |
ಸಂಗೀತಕಾರರು | |
ಗರುಡಧ್ವನಿ ಅಥವಾ ಗರುಡಧ್ವನಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ ಇದು 29 ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗ ಶಂಕರಾಭರಣಂನ ಜನ್ಯ ರಾಗ ಇದು ಜನ್ಯ ರಾಗ ವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಅವರೋಹಣ ದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಏಳು ಸ್ವರಗಳನ್ನು (ಸಂಗೀತದ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು) ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಇದು ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗದ ಶಂಕರಾಭರಣಂ ಮತ್ತು ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ಸ್ಕೇಲ್ ಮೋಹನಂಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. [೧] [೨]
ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗರುಡಧ್ವನಿ ಒಂದು ಅಸಮಪಾರ್ಶ್ವದ ರಾಗವಾಗಿದ್ದು ಅದರ ಅವರೋಹಣ ದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮ ಅಥವಾ ನಿಷಾದವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣ-ಔಡವ ರಾಗಂ (ಅಥವಾ ಓಡವ ರಾಗಂ, ಅಂದರೆ ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣ). [೧] [೨] ಇದರ ಆರೋಹಣ-ಅವರೋಹಣ ರಚನೆ (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣ) ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ:
ಈ ರಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಸ್ವರಗಳೆಂದರೆ, ಷಡ್ಜ, ಚತುಶ್ರುತಿ ಋಷಭ, ಅಂತರ ಗಾಂಧಾರ, ಶುದ್ಧ ಮಧ್ಯಮ, ಪಂಚಮ, ಚತುಶ್ರುತಿ ದೈವತ ಮತ್ತು ಕಾಕಲಿ ನಿಷಾದ ಆರೋಹಣದಲ್ಲಿ, ಕಾಕಲಿ ನಿಷಾದ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ಮಧ್ಯಮವನ್ನು ಅವರೋಹಣದಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡಲಾಗಿದೆ. ಸಂಕೇತಗಳು ಮತ್ತು ನಿಯಮಗಳ ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ <i id="mwUA">ಸ್ವರಗಳನ್ನು</i> ನೋಡಿ.
ಈ ರಾಗವು ವೇಗದ ವೇಗದಲ್ಲಿ ನುಡಿಸಿದಾಗ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಂಗೀತದ ಛಾಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. [೧] ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಗಮಕವಿಲ್ಲದೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ (ಪಿಚ್ನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ, ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳ ಸುತ್ತ ಆಂದೋಲನ ಅಥವಾ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ಸಾದೃಶ್ಯದ ಪರಿವರ್ತನೆಗಳಿಲ್ಲದೆ). [೧]
ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗರುಡಧ್ವನಿ ರಾಗಕ್ಕೆ ಹಲವು ಸಂಯೋಜನೆಗಳಿವೆ. ಗರುಡಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ರಚಿತವಾದ ಕೆಲವು ಜನಪ್ರಿಯ ಕೃತಿಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ.
- ತ್ಯಾಗರಾಜರು ರಚಿಸಿದ ಆನಂದಸಾಗರ ಮತ್ತು ತತ್ವಮೇರುಗ
- ಮುತ್ತಯ್ಯ ಭಾಗವತರಿಂದ ಗರುಡವಾಹನ ಮತ್ತು ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಿ
- ಡಾ.ಎಂ.ಬಾಲಮುರಳಿಕೃಷ್ಣ ಅವರಿಂದ ತಿಲ್ಲಾನ
- ಲಾಲ್ಗುಡಿ ಜಯರಾಮನ್ ಅವರ ವರ್ಣಂ ( ಆದಿ ತಾಳಂ ).
ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈ ವಿಭಾಗವು ಈ ರಾಗದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ರಾಗದ ಹೋಲಿಕೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಮೋಹನಂ ಸಮ್ಮಿತೀಯ ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ಮಾಪಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಸ್ವರಗಳು ಗರುಡಧ್ವನಿಯ ಅವರೋಹಣದಂತೆಯೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದರ ಆರೋಹಣ-ಅವರೋಹಣ ರಚನೆಯು ಸ ರಿ2 ಗ3 ಪ ದ2 ಸ: ಸ ದ2 ಪ ಗ3 ರಿ2 ಸ
- ಬಿಲಹರಿಯು ಗರುಡಧ್ವನಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಮಾಪಕಗಳನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಬದಲಾಯಿಸುವ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಆರೋಹಣ-ಅವರೋಹಣ ರಚನೆಯು ಸ ರಿ2 ಗ3 ಪ ದ2 ಸ : ಸ ನಿ3 ದ2 ಪ ಮ1 ಗ3 ರಿ2 ಸ [೨]
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]