Here naverokê

Xanedana Han

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
(Ji Xanedana Han ya Rojhilat hat beralîkirin)
Xanedana Han
漢朝 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Sirûd: 
Xanedana Han li ser nexşeyê
Map
Paytext

34°18'16"Bk, 108°51'26"Rh
Rêveberî keyîtî Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Avakirin
 •  Dema avakirinê 206 b.z. Li ser Wîkîdaneyê biguhêre 
 •  Dema hilweşînê 220 (Julian) 
 •  Rûerd 6.000.000 kîlometre çargoşe (50 b.z.Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Gelhe
 •  Giştî 59.594.978 (2), 56.486.856 (156) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
History of China
Dîroka Çîn
KEVNAR
Neolîtîk d. 8500 – d. 2070 B.Z.
Xia d. 2070 – d. 1600 B.Z.
Shang d. 1600 – d. 1046 B.Z.
Zhou d. 1046 – 256 B.Z.
 Zhou (Rojava)
 Zhou (Rojhilat)
   Serdema Bihar û Payiz
   Serdema Dewletên Şer Dikin
ÎMPERATORÎ
Qin 221–207 B.Z.
Han 202 B.Z. – 220 P.Z.
  Han (Rojava)
  Xin
  Han (Rojhilat)
Sê Împeratorî 220–280
  Wei, Shu and Wu
Jin 265–420
  Jin (Rojava)
  Jin (Rojhilat) Şanzdeh Keyanî
Xanedanên Bakur û Başûr 420–589
Sui 581–618
Tang 618–907
  (Wu Zhou 690–705)
Pênc Xanedan û Deh Keyanî 907–979 Liao 916–1125
Song 960–1279
  Song (Bakur) Xia (Rojava)
  Song (Başur) Jin Liao (Rojava)
Yuan 1271–1368
Ming 1368–1644
Qing 1644–1912
MODERN
Komara Çîn 1912–1949
Mançukuo 1932–1945
Komara Gel a Çînê 1949–
Komara Çînê (Taywan) 1949–

Xanedana Han (çînî: 汉朝; "Hàn cháo"), xanedaneke ku di navbera B.Z. 206 – P.Z. 220 de li Çînê hukumdar bû. Ew ji hêla klana Liu, yek ji klanên girîng ên serdemê hate damezrandin. Paytext wê Chang’an e.

Xanedana Han yek ji mezintirên xanedana Çînê ye. Gelê Çînê ji bo rêzdarî, xwe wekî "Gelê Han" bi nav dike.

Xanedana Han ji dû deman/beşan pek tê. Ev beş Xanedana Han ya Rojava (B.Z. 206 – P.Z. 8) û Xanedana Han ya Rojhilat (P.Z. 25 - P.Z. 220 ) e.

Împerator Han Gaozu hukumdariya otorîter a navendîparêz pêk anî. Barê giran li ser gel kêm kir. Bacên ku ji gel tê hildan kêm kir. Pîştê mirina Han Gaozu, Hui Di derket ser tsxt, lêbelê rêvebirî bî rastî di destê jina împerator Han Gaozu, Lu Zhi da bû. Lu Zhi, ku 16 salan di desthilatê de ma, di dîroka Çînî de yek ji wan rêveberên jin bû. Pîştî mirina wê împerator Wen Di û lawe wî împerator Jing (B.Z. 156-B.Z. 141) derketin ser text. Wana jî barê giran li ser gel kêm kir.

Xanedan her çu bi hêz bu û B.Z. 141an de gelê Hun têk birin. Pîştra di warê aborî û çandinêda peşta çun.

Di dema Xanedana Han ya Rojava da rêvebirên heremî gelekî bi hêz bun. Di sala P.Z. 8 an da Wang Mang xanedana Xin ava kir û destxilatdarîya Xanedana Han ya Rojava bi dawî hat. Liu Xiu di sala P.Z. 25an de Wang Mang ji text dur xist û bi împeratorî bi vî avayî Xanedana Han ya Rojhilat hate damezrandin. paytext Luoyang bu. Çîn heta sala 220an di bî bandora vî xanedanê da ma.

Mijarên têkildar

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]