Autoniem (botanische nomenclatuur)
Een autoniem is in de botanische nomenclatuur een naam die automatisch tot stand komt, zoals geregeld door de International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants.
Hoe werkt het?
[bewerken | brontekst bewerken]Een autoniem is een botanische naam die automatisch (met terugwerkende kracht) ontstaat als in een bepaalde rang voor het eerst een naam geldig gepubliceerd wordt.[1][2] Onder de huidige versie van de regels kan een autoniem in de twee volgende gevallen ontstaan:
- het autoniem Magnolia sect. Magnolia ontstond automatisch toen A.P. de Candolle in het genus Magnolia de eerste naam in de rang van sectie publiceerde, te weten Magnolia sect. Gwillimia DC.[4]
- in een rang onder die van soort (een infraspecifieke naam):[5]
- het autoniem Elmerrillia papuana var. papuana ontstond automatisch toen Dandy binnen de soort Elmerrillia papuana (Schltr.) Dandy (1927) de eerste namen in de rang van variëteit publiceerde, te weten Elmerrillia papuana var. glaberrima en var. adpressa.[6]
In beide gevallen is het laatste deel van het autoniem een herhaling van het direct voorgaande deel van de naam (de term die de rang aanduidt maakt formeel geen deel uit van de naam).[7][8]
Een autoniem is op exact hetzelfde moment geldig gepubliceerd als de naam (of namen) die het heeft doen ontstaan, ongeacht of het autoniem in de publicatie expliciet wordt genoemd.[9]
Hoewel precies even oud heeft een autoniem altijd prioriteit boven de naam (of de namen) waardoor het tot stand werd gebracht.[10][11] Dit betekent dat de soortaanduiding dus veelal behouden blijft, als ondersoortaanduiding, wanneer een soort een ondersoort wordt. Iets vergelijkbaars geldt voor de naam van een genus wanneer een genus in rang teruggezet wordt.
- Wanneer Heracleum sibiricum L. (1753), met subsp. lecokii (Godr. & Gren.) Nyman (1879) en subsp. sibiricum (autoniem, ook 1879) als ondersoort wordt beschouwd van Heracleum sphondylium L. (1753) (gewone berenklauw),[12] dan is de correcte naam van de ondersoort Heracleum sphondylium subsp. sibiricum (L.) Simonk. (1887).[13]
Aanvullende bepalingen met betrekking tot autoniemen
[bewerken | brontekst bewerken]Autoniemen worden altijd geciteerd zonder auteurscitatie, achter de totale naam, al wordt soms wel de auteurscitatie van het genus of de soort geciteerd.
- Magnolia subg. Magnolia[14].
Het type van een autoniem is hetzelfde als dat van de naam van het geslacht of de soort waarvan het is afgeleid.[15][16]
- Het type van zowel de naam van de soort Magnolia virginiana L. (1753) als van het autoniem Magnolia virginiana subsp. virginiana (1981) is "Clayton 34, Clifford Herbarium 222 (BM)".[17]
Een naam die hetzelfde type zou hebben als het type van het autoniem (in de betreffende rang) kan niet geldig gepubliceerd.[18][19]
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]Noten en referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ De officiële tekst van de Code is in het Engels; daarom wordt hier in de noten ook de Engelse tekst gegeven.
- ↑ Art. 6.8: Autoniemen zijn die namen die automatisch tot stand komen volgens de regels van Art. 22.3 en 26.3. [Autonyms are such names as can be established automatically under Art. 22.3 and 26.3.]
- ↑ Art 22.3: Wanneer voor het eerst een naam van een subdivisie van een genus geldig wordt gepubliceerd, wordt automatisch de naam van het overeenkomende autoniem tot stand gebracht, niet gevolgd door de naam van een auteur. [The first instance of valid publication of a name of a subdivision of a genus under a legitimate generic name automatically establishes the corresponding autonym.]
- ↑ in Regni Vegetabilis Systema Naturale 1: 455. 1817
- ↑ Art. 26.3: De eerste keer dat binnen een soort met een legitieme soortnaam een naam van een infraspecifiek taxon geldig gepubliceerd wordt, wordt automatisch het overeenkomende autoniem tot stand gebracht. [The first instance of valid publication of a name of an infraspecific taxon under a legitimate species name automatically establishes the corresponding autonym.]
- ↑ in Bulletin of Miscellaneous Information, Royal Gardens, Kew 1928: 185. 1928
- ↑ Art. 22.1: De naam van elke subdivisie van een geslacht die het type bevat van de naam van dat geslacht, moet bestaan uit de naam van het geslacht met daarachter de onveranderde geslachtsnaam herhaald als epitheton [The name of any subdivision of a genus that includes the type of the [...] name of the genus to which it is assigned is to repeat the generic name unaltered as its epithet, not followed by an author citation [...] Such names are termed autonyms.]
- ↑ Art 26.1: De naam van elk infraspecifiek taxon dat het type bevat van de naam van de soort waarin het is geplaatst, moet bestaan uit de naam van de soort met daarachter het epitheton van de soort onveranderd herhaald als laatste epitheton, niet gevolgd door de naam van een auteur. Zulke namen worden autoniemen genoemd. [The name of any infraspecific taxon that includes the type of the [...] name of the species to which it is assigned is to repeat the specific epithet unaltered as its final epithet, not followed by an author citation [...] Such names are termed autonyms.]
- ↑ Art. 32.3: Autoniemen worden geaccepteerd als geldig gepubliceerde namen, daterend vanaf de publicatie waarin ze tot stand kwamen, ongeacht of ze in die publicatie expliciet voorkomen of niet. [Autonyms [...] are accepted as validly published names, dating from the publication in which they were established, whether or not they appear in print in that publication.]
- ↑ Art. 11.6: [An autonym is treated as having priority over the name or names of the same date and rank that established it.]
- ↑ Deze regel is vooral van belang in combinatie met Art. 11.2: In geen enkel geval heeft een naam prioriteit buiten de rang waarin die is gepubliceerd. [In no case does a name have priority outside the rank in which it is published.] Deze regel bepaalt dat als van een taxon de rang wordt veranderd, de naam in de nieuwe rang niet noodzakelijk dezelfde epitheton hoeft te hebben als in de oude rang, zoals bijvoorbeeld in het geval van Magnolia virginiana var. foetida L., waarvan de correcte naam in de rang van soort Magnolia grandiflora L. (1762) is, en niet Magnolia foetida (L.) Sarg. (1889).
- ↑ Zoals gedaan door Simonkai (in Enumeratio Florae Transsilvanicae: 266. 1887)
- ↑ Art. 11 Ex. 26: De naam Heracleum sibiricum heeft alleen prioriteit in de rang van soort. Voor de correcte naam als ondersoort onder Heracleum sphondylium is het dus van belang welke naam in de rang van ondersoort prioriteit heeft; het autonym heeft prioriteit boven de naam die het tot stand bracht.
- ↑ of soms "Magnolia L. (1753) subg. Magnolia"
- ↑ De toepassing van namen van taxonomische groepen wordt bepaald door het gebruik van nomenclatorische types, Principle II. Nomenclatorische types zijn òf exemplaren, te weten geconserveerde planten, òf delen van planten of illustraties. Zoals neergelegd in Art. 7.2 hoeft een type niet representatief, niet "typerend", te zijn voor een taxon
- ↑ Art. 7.6: [The type of an autonym is the same as that of the name from which it is derived.]
- ↑ Clayton 34 is een exemplaar dat door John Clayton (1694-1773) vanuit Virginia naar Gronovius, in Leiden, werd gezonden. en uiteindelijk in het herbarium van George Clifford terechtkwam. Linnaeus beschreef dit exemplaar in de Hortus Cliffortianus (1738) op pagina 222. Het wordt nu bewaard in het Natural History Museum, London, als onderdeel van het Clifford Herbarium. Hoewel sinds 1963 een zelfstandig museum, wordt de herbariumcollectie van het museum nog altijd aangeduid met het acroniem BM, van British Museum, waar de natuurhistorische collectie met het herbarium tot 1963 deel van uitmaakte. foto van Clayton 34 (website is vaak traag).
- ↑ Art. 22.2: [A name of a subdivision of a genus that includes the type [...] of the [...] name of the genus is not validly published unless its epithet repeats the generic name unaltered. [...] ]
- ↑ Art. 26.2: [A name of an infraspecific taxon that includes the type [...] of the [...] name of the species is not validly published unless its final epithet repeats the specific epithet unaltered. [...] ]
- ↑ in Journal of Botany 68: 212. 1930
- ↑ in dezelfde publicatie