Lennestadt

**Lennestadt**
Stad in Duitsland
	;
Situering
Deelstaat	Noordrijn-Westfalen
Kreis	Olpe
Regierungsbezirk	Arnsberg
Coördinaten	51° 7′ NB, 8° 4′ OL
Algemeen
Oppervlakte	135,59 km²
Inwoners ; (31-12-2020)	25.140 ; (185 inw./km²)
Hoogte	280 m
Burgemeester	Stefan Hundt (CDU)
Overig
Postcode	57368
Netnummers	02721, 02723, 02725 u. 02972
Kenteken	OE
Stad	43 Ortsteile
Gemeentenr.	05 9 66 020
Website	www.lennestadt.de
Locatie van Lennestadt in Olpe
Portaal	Duitsland

Lennestadt is een stad en gemeente in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, gelegen in de Kreis Olpe. De gemeente telt 25.140 inwoners (31 december 2020)^[1] op een oppervlakte van 135,14 km².

Zie voor meer gegevens over geschiedenis, economie en bezienswaardigheden ook de artikelen over de belangrijkste in de gemeente gelegen dorpen; dit zijn Altenhundem, Bilstein (Lennestadt), Elspe, Grevenbrück en Meggen (Lennestadt).

Geschiedenis

De meest rondom kleine kerken of, zoals Meggen als mijnbouwnederzetting, ontstane plaatsjes, zijn door de eeuwen heen buiten de grote historische gebeurtenissen gebleven. In het midden van de 19e eeuw, toen de spoorlijnen in de regio werden geopend, ontstond enige industrie en daarmee economische groei. Door de gunstigere ligging van het Ruhrgebied, waar de grote bedrijven zich vestigden, bleef de industrie in dit deel van het Sauerland in het algemeen kleinschalig.

De in de gemeente Lennestadt samengevoegde dorpen liggen in een gebied, waar voor het eerst in de tijd van de La Tène-cultuur regelmatig mensen verbleven.

Zoals ook elders in het Sauerland was er in de 17e en 18e eeuw sprake van kleinschalige mijnbouw en metaalnijverheid. De aanwezigheid van metaalertsen in het gebergte, in combinatie met veel bos, waardoor er geen gebrek was aan brandhout voor smidsvuren, en van snel stromende beken en riviertjes maakten de exploitatie lonend van watermolens, met name hamermolens bij smidsen. In 1861 kreeg het hier beschreven gebied aansluiting op het spoorwegnet, wat de industrialisering en dus de economische groei bevorderde. Doordat het niet ver westelijk gelegen Ruhrgebied gunstiger lag ten opzichte van de Rijn, en doordat daar steenkool in overvloed werd gedolven, trokken de grote bedrijven tegen het einde van de 19e eeuw daarheen. In het Sauerland bleven alleen kleine, gespecialiseerde metaalindustrieën over.

Tot 1 juli 1969 maakten de in de huidige gemeente gelegen dorpen deel uit van een Amt Bilstein. Per die datum vond een gemeentelijke herindeling plaats. Het grootste deel van het voormalige Amt werd samengevoegd in de nieuwe gemeente Lennestadt, die daarbij tevens officieel de status van stad verkreeg.

Geografie

De gemeente bestaat officieel uit 43 Ortsteile, waarvan sommige alleen uit een heuvel, al dan niet voormalige, mijnbouwlocatie of landgoed met zeer weinig bewoners bestaan. De grootste hiervan, met meer dan 900 inwoners, zijn Altenhundem, Bilstein, Elspe, Grevenbrück, Halberbracht, Kirchveischede, Maumke, Meggen, Oedingen en Saalhausen. Zie ook onderstaande tabel.

De onderstaande tabel is speciaal door de gemeente Lennestadt aan de Duitse Wikipedia ter beschikking gesteld. De peildatum van de bevolkingscijfers is 30 juni 2020.

Plaats	Aantal inwoners	Verschil	Buitenlanders Aantal	Buitenlanders %-age	Jongeren tot 18 jaar	Ouderen boven 65 jaar
	30 juni 2020	t.o.v. 30 juni 2018	30 juni 2020		30 juni 2020	30 juni 2020
Altenhundem	4281	-65	528	12,3 %	16,6 %	21,7 %
Altenvalbert	101	- 1	2	2,0 %	13,9 %	12,9 %
Bilstein	1043	-41	78	7,5 %	14,3 %	21,9 %
Bonzel	405	+11	21	5,2 %	21,5 %	16,1 %
Bonzellerhammer	11	-4	2	18,2 %	0,0 %	45,5 %
Brenschede	67	-2	3	4,5 %	10,5 %	26,9 %
Bruchhausen	29	-1	3	10,3 %	20,7 %	3,5 %
Burbecke	89	-4	2	2,3 %	14,6 %	18,0 %
Einsiedelei	5	0	0	0,0 %	0,0 %	0,0 %
Elsmecke	3	0	0	0,0 %	0,0 %	0,0 %
Elspe	2809	-92	168	6,0 %	16,1 %	23,2 %
Elsperhusen	4	0	0	0,0 %	0,0 %	0,0 %
Ernestus	10	0	0	0,0 %	0,0 %	0,0 %
Germaniahütte	41	-1	0	0,0 %	7,3 %	31,7 %
Gleierbrück	163	+6	7	4,3 %	15,9 %	20,9 %
Grevenbrück	3673	+42	402	10,9 %	18,0 %	17,0 %
Hachen	26	+1	0	0,0 %	15,4 %	15,4 %
Halberbracht	1019	+14	45	4,4 %	19,8 %	18,5 %
Hengstebeck	-	-	-	-	-	-
Hespecke	38	-1	0	0,0 %	10,5 %	10,5 %
Haus Hilmecke	4	-2	0	0,0 %	0,0 %	0,0 %
Kickenbach	504	-6	18	3,6 %	14,1 %	19,8 %
Kirchveischede	923	+5	58	6,3 %	17,6 %	19,4 %
Langenei	726	-48	40	5,5 %	14,5 %	25,6 %
Maumke	2162	-4	329	15,2 %	20,6 %	18,7 %
Meggen	2934	+9	506	17,3 %	17,7 %	19,7 %
Melbecke	82	-1	2	2,4 %	30,5 %	17,1 %
Milchenbach	185	+12	13	7,0 %	14,1 %	17,8 %
Neukamp	18	+3	2	11,1 %	16,7 %	0,0 %
Oberelspe	766	+6	32	4,2 %	19,1 %	16,6 %
Obervalbert	58	-1	0	0,0 %	25,9 %	22,4 %
Oedingen	1036	-59	56	5,4 %	18,1 %	19,0 %
Oedingerberg	42	+4	0	0,0 %	11,9 %	26,2 %
Oedingermühle	30	-1	0	0,0 %	6,7 %	23,3 %
Saalhausen	1760	-32	69	3,9 %	16,7 %	20,1 %
Schmellenberg	18	+2	0	0,0 %	27,8 %	22,2 %
Sporke	183	-9	1	0,6 %	19,7 %	16,4 %
Stöppel	15	+0	0	0,0 %	38,5 %	6,7 %
Störmecke	26	+3	3	11,5 %	13,0 %	30,8 %
Theten	215	-14	18	8,4 %	19,2 %	19,5 %
Trockenbrück	245	-22	19	7,8 %	16,5 %	20,8 %
Haus Valbert	4	0	0	0,0 %	0,0 %	0,0 %
Weißenstein	13	-3	0	0,0 %	0,0 %	38,5 %
Totaal:	25766	-296	2427	9,4 %	20,0 %	17,4 %

De gemeente ligt in het Sauerland; de dorpen liggen meest in de dalen van riviertjes en beken. Dichtbij Milchenbach, in het uiterste zuidoosten van de gemeente, ligt het hoogste punt van de gemeente Lennestadt, de top van de berg Härdler. Deze ligt 756 meter boven zeeniveau.

Naburige gemeentes

In het noorden: Finnentrop en Eslohe
In het oosten: Schmallenberg en Bad Berleburg
In het zuiden: Kirchhundem
In het westen: Olpe en Attendorn.

Infrastructuur

Belangrijke verkeerswegen

Door de gemeente lopen drie Bundesstraßen:

de Bundesstraße 236, van west naar oost Altena - Werdohl- Plettenberg- Finnentrop - Grevenbrück - Meggen - Altenhundem - Kickenbach - Langenei - Schmallenberg
de Bundesstraße 55, van zuidwest naar noordoost: Olpe- Grevenbrück - Eslohe - Warstein
de Bundesstraße 517, van noordoost naar zuidwest Altenhundem - Kirchhundem - Krombach, gemeente Kreuztal.

Openbaar vervoer

Altenhundem in de gemeente Lennestadt heeft, evenals Grevenbrück en Meggen, een klein station aan de Spoorlijn Hagen - Haiger of Ruhr-Sieg-Strecke .

In de gemeente rijdt een beperkt aantal bussen, die met name rijden in de spitsuren op werkdagen. Alleen de lijn Grevenbrück- Elspe -Oedingen - Eslohe v.v. rijdt vaker (op werkdagen overdag ieder uur, in de weekends iedere twee uur).

Bezienswaardigheden

Karl May Festspiele op het 120 ha grote festivalterrein in Elspe
Kasteel Burg Bilstein
Het natuurschoon van het Sauerland
Mijnbouwmuseum Siciliaschacht te Meggen; de opvallende, vóór het museum staande piramidevormige gebouwtjes herbergen een aantal bedrijfjes.
Streekmuseum te Grevenbrück
Enige schilderachtig gelegen dorpskerkjes en -kapellen.

Belangrijke personen in relatie tot de gemeente

Stadspatroon

De vroeg-16e-eeuwse Engelse heilige, humanist, filosoof en staatsman Thomas More werd bij besluit van de gemeenteraad uit 1995 tot Stadtpatron uitgeroepen. Hij wordt, op grond van zijn moed en van zijn keuzes voor maatschappij en medemens boven eigenbelang, als voorbeeldfiguur voor de burgerij beschouwd. Sedert 2001 wordt regelmatig door de gemeente aan moedige of zeer verdienstelijke burgers een Thomas-Morus-Preis toegekend.

Geboren

Karl Joseph Schulte (Haus Valbert, gem. Lennestadt, 14 september 1871 - Keulen, 11 maart 1941), geestelijke en kardinaal
Helmert Woudenberg (Elspe, 15 februari 1945), Nederlands acteur
Adolf Hennecke (* 25 maart 1905 in Meggen, gem. Lennestadt; † 22 februari 1975 in Oost-Berlijn), mijnwerker, communistisch functionaris ^[2]

Bekende inwoners

Josefa Berens-Totenohl (* 30 maart 1891 in Grevenstein, gemeente Meschede; † 6 juni 1969 in Meschede), schrijfster uit de nazi-tijd ^[3]

Afbeeldingen

De Härdler (756 m), de hoogste berg van de gemeente
Altenhundem, Marktplatz
Meggen, mijnbouwmuseum met piramides
Gezicht op Altenhundem

Partnergemeente

In 2019 werd een zogenaamde Städtefreundschaft met Çaycuma bij Zonguldak in Turkije gesloten. Dit is een iets minder nauwe samenwerking dan een jumelage, die in het Duits Städtepartnerschaft wordt genoemd.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b (de) Bevölkerung der Gemeinden Nordrhein-Westfalens am 31. Dezember 2020 – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes auf Basis des Zensus vom 9. Mai 2011. Landesbetrieb Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW). Geraadpleegd op 21 juni 2021.
↑ Hennecke was kort na de Tweede Wereldoorlog steelkoolmijnwerker, communistisch modelarbeider naar voorbeeld van Aleksej Stachanov uit Rusland, en later lid van het Centraal Comité van de SED in de DDR
↑ Zij was een van de meest omstreden Duitse schrijfsters van völkische, volgens velen nationaalsocialistische en antisemitische streekromans, die ten tijde van Adolf Hitlers Derde Rijk bestsellers waren, en waarvan er één, vanwege de beschrijvingen van de streek zelf, nog steeds wel wordt gelezen, woonde en werkte lange tijd te Gleierbrück; pas in 2014 werden aldaar naar haar genoemde straten omgedoopt en werd een klein, aan haar gewijd museum, gesloten.

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Lennestadt op Wikimedia Commons.

[inw_statistiek-1] (de) Bevölkerung der Gemeinden Nordrhein-Westfalens am 31. Dezember 2020 – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes auf Basis des Zensus vom 9. Mai 2011. Landesbetrieb Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW). Geraadpleegd op 21 juni 2021.

[2] Hennecke was kort na de Tweede Wereldoorlog steelkoolmijnwerker, communistisch modelarbeider naar voorbeeld van Aleksej Stachanov uit Rusland, en later lid van het Centraal Comité van de SED in de DDR

[3] Zij was een van de meest omstreden Duitse schrijfsters van völkische, volgens velen nationaalsocialistische en antisemitische streekromans, die ten tijde van Adolf Hitlers Derde Rijk bestsellers waren, en waarvan er één, vanwege de beschrijvingen van de streek zelf, nog steeds wel wordt gelezen, woonde en werkte lange tijd te Gleierbrück; pas in 2014 werden aldaar naar haar genoemde straten omgedoopt en werd een klein, aan haar gewijd museum, gesloten.

[1]

[2]

[3]