Naar inhoud springen

Lijst van monarchieën

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Dit is een lijst van monarchieën in de wereld.

Actuele monarchieën

[bewerken | brontekst bewerken]
Land Titel Opmerkingen
Vlag van Bahrein Bahrein koning Zie ook Koning van Bahrein
Vlag van België België koning Zie ook Belgische monarchie
Vlag van Bhutan Bhutan druk gyalpo Zie ook Wangchukdynastie
Vlag van Brunei Brunei sultan Zie ook de lijst van sultans van Brunei
Vlag van Cambodja Cambodja koning Zie ook Koningen van Cambodja
Vlag van Denemarken Denemarken koning Inclusief de afhankelijke gebieden Groenland en de Faeröer.
Zie ook de lijst van koningen van Denemarken
Voor de erfelijke lijn, zie de Stamboom van Margrethe II van Denemarken
Vlag van Japan Japan tenno Zie ook Keizer van Japan
Vlag van Jordanië Jordanië koning Zie ook Jordaanse monarchie
Vlag van Koeweit Koeweit emir  
Vlag van Lesotho Lesotho koning Zie ook de lijst van koningen en premiers van Lesotho
Vlag van Liechtenstein Liechtenstein prins Zie ook de lijst van vorsten van Liechtenstein
Vlag van Luxemburg Luxemburg groothertog Zie ook de lijst van heersers van Luxemburg
Vlag van Marokko Marokko koning Zie ook de lijst van heersers van Marokko
Vlag van Monaco Monaco prins Zie ook de lijst van heersers van Monaco
Vlag van Nederland Nederland koning Nederland en de drie afhankelijke landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten.
Zie ook het artikel over de monarchie in Nederland
Vlag van Noorwegen Noorwegen koning Inclusief de afhankelijke gebieden Bouvet, Jan Mayen en Spitsbergen.
Zie ook de lijst van koningen van Noorwegen
Vlag van Oman Oman sultan Zie ook de lijst van heersers van Oman
Vlag van Qatar Qatar emir Zie ook de lijst van emirs van Qatar
Vlag van Samoa Samoa chief Traditionele titel is "o le Ao o le Malo"
Vlag van Saoedi-Arabië Saoedi-Arabië koning Zie ook de lijst van koningen van Saoedi-Arabië
Vlag van Spanje Spanje koning Zie ook de lijst van koningen van Spanje
Vlag van Swaziland Swaziland koning Zie ook de lijst van koningen van Swaziland
Vlag van Thailand Thailand koning Zie ook de lijst van koningen van Thailand
Vlag van Tonga Tonga koning Zie ook de lijst van koningen van Tonga
Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk koning Inclusief de Britse overzeese gebieden Anguilla, Bermuda, de Britse Maagdeneilanden, het Brits Indische Oceaanterritorium, de Falklandeilanden, Gibraltar, de Kaaimaneilanden, Montserrat, de Pitcairneilanden, Sint-Helena, Ascension en Tristan da Cunha, de Turks- en Caicoseilanden en Zuid-Georgia en de Zuidelijke Sandwicheilanden. De Britse monarch is tevens staatshoofd van Guernsey, Jersey en Man, die tezamen het Brits Kroonbezit vormen. Daarnaast is de Britse monarch staatshoofd van 15 landen die deel uitmaken van het Gemenebest van Naties, waaronder Australië, Canada en Nieuw-Zeeland.
Vlag van Wallis en Futuna Wallis en Futuna koning Frans overzees gebiedsdeel dat drie koninkrijken omvat
Vlag van Zweden Zweden koning Zie ook de lijst van koningen van Zweden

Gemenebest van Naties

[bewerken | brontekst bewerken]

Het Gemenebest van Naties is een verbond van staten, waarvan de meeste leden vroeger deel uitmaakten van het Britse Rijk. Echter niet alle landen die behoorden tot het Britse Rijk behoren tot het Gemenebest van Naties en er zijn ook leden die nooit een band hadden met het Rijk, zoals Mozambique en Rwanda. De monarch van het Verenigd Koninkrijk is het hoofd van het Gemenebest van Naties. De landen die lid zijn kunnen monarchieën zijn met de Britse monarch als staatshoofd, of monarchieën met een andere monarch, of republieken. De 16 landen die de Britse monarch als staatshoofd hebben worden de commonwealth realms genoemd. Het betreft:
Vlag van Antigua en Barbuda Antigua en Barbuda, Vlag van Australië Australië, Vlag van Bahama's Bahama's, Vlag van Belize Belize, Vlag van Canada Canada, Vlag van Grenada Grenada, Vlag van Jamaica Jamaica, Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland, Vlag van Papoea-Nieuw-Guinea Papoea-Nieuw-Guinea, Vlag van Saint Kitts en Nevis Saint Kitts en Nevis, Vlag van Saint Lucia Saint Lucia, Vlag van Saint Vincent en de Grenadines Saint Vincent en de Grenadines, Vlag van Salomonseilanden Salomonseilanden, Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk en Vlag van Tuvalu Tuvalu.
Het Gemenebest van Naties bestaat naast bovengenoemde landen uit:
Vlag van Bangladesh Bangladesh, Vlag van Botswana Botswana, Vlag van Brunei Brunei, Vlag van Cyprus Cyprus, Vlag van Dominica Dominica, Vlag van Ghana Ghana, Vlag van Guyana Guyana, Vlag van India India, Vlag van Kameroen Kameroen, Vlag van Kenia Kenia, Vlag van Kiribati Kiribati, Vlag van Lesotho Lesotho, Vlag van Malawi Malawi, Vlag van Malediven Malediven, Vlag van Maleisië Maleisië, Vlag van Malta Malta, Vlag van Mauritius Mauritius, Vlag van Mozambique Mozambique, Vlag van Namibië Namibië, Vlag van Nauru Nauru, Vlag van Nigeria Nigeria, Vlag van Oeganda Oeganda, Vlag van Pakistan Pakistan, Vlag van Rwanda Rwanda, Vlag van Samoa Samoa, Vlag van Seychellen Seychellen, Vlag van Sierra Leone Sierra Leone, Vlag van Singapore Singapore, Vlag van Sri Lanka Sri Lanka, Vlag van Swaziland Swaziland, Vlag van Tanzania Tanzania, Vlag van Tonga Tonga, Vlag van Trinidad en Tobago Trinidad en Tobago, Vlag van Vanuatu Vanuatu, Vlag van Zambia Zambia en Vlag van Zuid-Afrika Zuid-Afrika.

Niet-erfelijk

[bewerken | brontekst bewerken]
Land Titel Opmerkingen
Vlag van Andorra Andorra co-vorst Andorra is geen monarchie maar een diarchie en heeft dus twee vorsten. Dit zijn de bisschop van La Seu d'Urgell en de president van Frankrijk. Dit maakt de Franse president tot enige persoon die gekozen staatshoofd is van twee landen.
Vlag van Maleisië Maleisië Yang di-Pertuan Agong De koningen van Maleisië worden gekozen voor termijnen van vijf jaren uit de negen sultans van de staten van het Maleisische schiereiland.
Tibet dalai lama Volgens de religie komt de dalai lama na zijn dood terug en wordt opgespoord door Tibetaanse monniken. Zodra hij achttien is, wordt hij staatshoofd van Tibet.
Vlag van Heilige Stoel Vaticaanstad paus Dit is niet alleen de oudste Europese monarchie, maar bovendien de oudste met een soort democratie: het conclaaf.

Voormalige monarchieën

[bewerken | brontekst bewerken]

Onderstaande lijst is niet compleet.

Land Titel monarch Periode Opmerkingen
Emiraat Afghanistan emir 1823 - 1919 Overgegaan naar koninkrijk.
Koninkrijk Afghanistan koning 1919 - 1973 Monarchie afgeschaft na een communistische staatsgreep.
Vorstendom Albanië vorst 1914 - 1925 Albanië werd in 1914 een soeverein vorstendom onder prins Wilhelm zu Wied (Vidi in het Albanees). Hoewel Wilhelm al in datzelfde jaar aftrad, werd het land pas in 1925 officieel een republiek.
Koninkrijk Albanië koning 1928 - 1939/1945 Albanië werd in 1939 bezet door Italië. Victor Emanuel III van Italië werd koning, maar trad in 1943 af als staatshoofd van Albanië. De monarchie werd definitief afgeschaft na de Tweede Wereldoorlog.
Hertogdom Anhalt hertog 1212 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Koninkrijk Aragon koning 1035 - 1707 Tijdens de Spaanse Successieoorlog werd het koninkrijk opgeheven.
Koninkrijk Armenië koning 190 v.Chr. - 165 na Chr. Gesplitst tussen het Byzantijnse en het Perzische Rijk, koning van Perzische Rijk door bevolking afgezet.
Groothertogdom Baden groothertog 1806 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Koninkrijk der Beide Siciliën koning 1816 - 1861 Koninkrijk opgegaan in het nieuwe koninkrijk Italië.
Koninkrijk Beieren koning 1806 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Keizerrijk Brazilië keizer 1822 - 1889 Na de afschaffing van de slavernij werd ook het keizerrijk afgeschaft.
Hertogdom Brunswijk (Braunschweig) hertog 1235 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Koninkrijk Bulgarije koning (tsaar) 1908 - 1946 Monarchie afgeschaft na een communistische staatsgreep.
Koninkrijk Burundi koning 1660 - 1890
1962 - 1966
De eerste monarchie werd afgeschaft toen het land een Duitse kolonie werd, de tweede na een staatsgreep.
Byzantijnse Rijk keizer 330 - 1204
1261 - 1453
De Ottomanen veroverden Constantinopel, en met de dood van Constantijn XI kwam het Byzantijnse Rijk tot een einde.
Centraal-Afrikaans Keizerrijk keizer 1976 - 1979 Monarchie afgeschaft na een staatsgreep.
Keizerrijk China keizer 1644 - 1912
(officieel 1924)
Keizer afgezet als gevolg van de Xinhairevolutie.
Duitse Keizerrijk keizer 1871 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Koninkrijk Egypte koning 1922 - 1953 Staatsgreep door Gamal Abdel Nasser.
Keizerrijk Ethiopië keizer (Negus) 1270 - 1975 Monarchie afgeschaft na een staatsgreep door de Dergue.
Koninkrijk Finland koning oktober - december 1918 Na het instorten van de Duitse monarchie werd ook de Finse monarchie verworpen.
Koninkrijk Georgië koning 1008 - 1490 Het land viel uiteen in drie delen (Kartli, Kacheti en Imereti), elk geregeerd door een tak van de Georgische koninklijke familie Bagrationi.
Koninkrijk Griekenland koning 1832 - 1924
1935 - 1974
Monarchie afgeschaft na een staatsgreep en een referendum.
Koninkrijk Hannover koning 1814 - 1866 Land geannexeerd door Pruisen.
Koninkrijk Hawaï koning 1795 - 1893 Laatste koningin werd afgezet tijdens een Amerikaanse invasie. Hawaï werd eerst een republiek, vervolgens een Amerikaans territorium en ten slotte een staat binnen de Verenigde Staten.
Groothertogdom Hessen groothertog 1622 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Landgraafschap Hessen-Homburg landgraaf 1212 - 1866 Na het overlijden van landgraaf Ferdinand, die geen nazaten had, bij Hessen gevoegd. Nog in hetzelfde jaar door Pruisen geannexeerd.
Koninkrijk Holland koning 18061810 Annexatie door Frankrijk.
Koninkrijk Irak koning 1932 - 1958 Monarchie afgeschaft na een staatsgreep.
Keizerrijk Iran (Kadjar) keizer (Sjah) 1785 - 1925 Opgeheven na een staatsgreep en overgegaan naar Pahlavi.
Keizerrijk Iran (Pahlavi) keizer (Sjah) 1925 - 1979 Afgeschaft in de Iraanse Revolutie, opgevolgd door de Islamitische Republiek Iran.
Koninkrijk Italië (1805-1814) koning 1805 - 1814 Grotendeels opgegaan in Lombardije-Venetië.
Koninkrijk Italië (1861-1946) koning 1861 - 1946 Na de Tweede Wereldoorlog opgesplitst in Italië, de Italiaanse Sociale Republiek, de Vrije Zone Triëst en Vaticaanstad.
Mutawakkilitisch Koninkrijk Jemen koning 1918 - 1962 Opgeheven na een staatsgreep.
Koninkrijk Joegoslavië koning 1919 - 1943 Koninkrijk opgeheven na een communistische staatsgreep.
Keizerrijk Korea keizer 1897 - 1910 Annexatie door Japan.
Onafhankelijke Staat Kroatië koning 1941 - 1945 Italiaanse vazalstaat, ontstaan uit delen van Joegoslavië en na de Tweede Wereldoorlog opgegaan in de nieuwe Joegoslavische republiek.
Koninkrijk Laos koning 1707 - 1975 Koninkrijk opgeheven na een communistische staatsgreep.
Koninkrijk Libië koning 1951 - 1969 Staatsgreep door Moammar al-Qadhafi.
Vorstendom Lichtenberg hertog 1815 - 1834 Exclave van het hertogdom Saksen-Coburg en Gotha. Hertog Ernst I verkocht het vorstendom in 1834 aan Pruisen.
Vorstendom Lippe prins 1789 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Koninkrijk Litouwen koning 1251 - 1263 Na moord door neef van koning verviel titel, land ging van katholicisme terug naar heidendom.
Grootvorstendom Litouwen grootvorst 13e eeuw - 1569 Verenigd tot Pools-Litouws Gemenebest.
Koninkrijk Litouwen koning 16 februari - 9 november 1918 Na de Eerste Wereldoorlog werd de grondwet aangepast en werd Litouwen een republiek.
Lombardije-Venetië koning 1815 - 1866 De keizer van Oostenrijk was tevens koning van Lombardije-Venetië. Bij het Verdrag van Praag van 1866 viel Venetië toe aan het nieuwe land Italië.
Macedonië koning 8e eeuw v.Chr. - 146 v.Chr. Na de dood van Alexander de Grote werd het rijk in 4 delen verdeeld die elk apart verder gingen.
Mantsjoekwo keizer 1932 - 1945 Japanse vazalstaat in Mantsjoerije, die na de Tweede Wereldoorlog weer bij China werd gevoegd.
Sultanaat Mataram sultan 1584 - 1788 Rijk is opgesplitst in 3 delen, monarchen zijn nog wel aan de macht maar niet langer effectief.
Groothertogdom Mecklenburg-Schwerin groothertog 1815 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Groothertogdom Mecklenburg-Strelitz groothertog 1815 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Eerste Mexicaanse Keizerrijk keizer 21 juli 1822 - 19 maart 1823 Uit onvrede met de keizer werd eind 1822 al de republiek uitgeroepen. Enkele maanden later vluchtte de keizer naar het buitenland. In 1824 kreeg de nieuwe republiek een grondwet.
Tweede Mexicaanse Keizerrijk keizer 1863 - 1867 Franse vazalstaat die voortdurend van binnenuit bedreigd werd. Nadat de Franse troepen zich onder dreiging van de Verenigde Staten teruggetrokken hadden, konden de keizerlijke troepen geen stand meer houden en viel ook dit keizerrijk.
Mogolrijk keizer 1526 - 1858 Annexatie door Groot-Brittannië.
Koninkrijk Montenegro koning 1910 - 1918 Opgegaan in het Koninkrijk Joegoslavië.
Koninkrijk Napels koning 1282 - 1816 Aangesloten bij Piëmont-Sardinië.
Hertogdom Nassau hertog 1806 - 1866 Staat geannexeerd door Pruisen.
Vlag van Nepal Koninkrijk Nepal koning 1768 - 2008 Monarchie werd afgeschaft na stemming in parlement.
Groothertogdom Oldenburg groothertog 1815 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Keizerrijk Oostenrijk keizer 1804 - 1867 Hongarije wilde een zelfstandig land blijven, daarom werd de dubbelmonarchie ingesteld.
Oostenrijk-Hongarije keizer 1867 - 1918 Ontbinding dubbelmonarchie. Het Koninkrijk Hongarije bleef nog bestaan als overblijfsel zonder koning totdat de Sovjet-Unie de macht greep. Oostenrijk en alle andere voormalig Oostenrijk-Hongaarse landen werden republieken. (Behalve het Koninkrijk Joegoslavië, die ontstond door de vereniging van het Koninkrijk Servië en het Koninkrijk Montenegro, inclusief Bosnië, Kroatië en Slovenië, de laatste drie waren voormalig gedeelte van het rijk.)
Vorstendom Oranje prins 1171 - 1711 Ingelijfd bij Frankrijk.
Ottomaanse Rijk sultan 1299 - 1922 Sultan werd afgezet en onder Mustafa Kemal Atatürk werd een republiek gevormd.
Pools-Litouwse Gemenebest Polen: koning
Litouwen: grootvorst
1569 - 1795 In drie fasen opgedeeld en geannexeerd door Pruisen, Rusland en Oostenrijk-Hongarije.
Koninkrijk Portugal koning 1139 - 1910 Anti-monarchistische opstand, familie tot 1950 verbannen uit Portugal.
Koninkrijk Pruisen koning 1688 - 1918 Vanaf 1871 was de koning van Pruisen tevens keizer van het Duitse Keizerrijk. Na de Eerste Wereldoorlog werd de monarchie afgeschaft en ontstond de Weimarrepubliek.
Vorstendom Reuss jongere linie prins 1848 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Vorstendom Reuss oudere linie prins 1778 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Koninkrijk Roemenië koning 1881 - 1947 Koninkrijk opgeheven na een communistische staatsgreep.
Tsaardom Rusland tsaar 1547 - 1721 Omgevormd tot Keizerrijk Rusland n.a.v. moderniseringen door Peter de Grote.
Keizerrijk Rusland keizer
(in praktijk tsaar)
1721 - 1917 Na de Februari-revolutie van 1917 riep de Voorlopige Regering het land uit tot republiek.
Koninkrijk Rwanda koning elfde eeuw - 1962 Monarchie afgeschaft na volksopstand en referendum.
Koninkrijk Saksen koning 1815 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Hertogdom Saksen-Altenburg hertog 1826 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Hertogdom Saksen-Coburg en Gotha hertog 1826 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Hertogdom Saksen-Lauenburg hertog 1296 - 1876 Hertogdom sinds 1865 in personele unie met Pruisen, in 1876 opgegaan in Pruisen.
Hertogdom Saksen-Meiningen hertog 1680 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
(Groot)hertogdom Saksen-Weimar-Eisenach (groot)hertog 1741 - 1918 Tot 1903 hertogdom, daarna groothertogdom. Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Koninkrijk Sardinië koning 1720 - 1861 Opgegaan in het Koninkrijk Italië.
Vorstendom Schaumburg-Lippe prins 1643 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Vorstendom Schwarzburg-Rudolstadt prins 1599 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Vorstendom Schwarzburg-Sondershausen prins 1599 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Koninkrijk Servië koning 1882 - 1919 Opgegaan in het Koninkrijk Joegoslavië.
Koninkrijk Sikkim koning (Chögyal) 1642 - 1975 Koninkrijk opgeheven na een referendum en opgegaan in India.
Arabische Koninkrijk Syrië koning 8 maart - 24 juli 1920 Monarchie afgeschaft.
Beyaat van Tunis bei/dei 1705 - 1956 Oorspronkelijk als autonome provincie binnen het Ottomaanse Rijk. Laatste koning werd afgezet door nieuwe regering.
Keizerrijk Vietnam keizer 1802 - 1945 Monarchie afgeschaft na een staatsgreep.
Vorstendom Waldeck en
Graafschap Pyrmont
prins 1349 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Sultanaat Warsangali sultan 1218 - 1866 Sultanaat opgeheven na annexatie door het Verenigd Koninkrijk en omvorming tot Brits-Somaliland.
Koninkrijk Westfalen koning 1807 - 1813 Franse vazalstaat, opgericht na de Vrede van Tilsit en opgeheven na de val van Napoleon.
Koninkrijk Württemberg koning 1806 - 1918 Monarchie afgeschaft na de Eerste Wereldoorlog.
Sultanaat Zanzibar sultan 1856 - 1964 Opgegaan in Tanzania.