Naar inhoud springen

Sciencefiction-subgenres

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Het sciencefictiongenre (ook wel sci-fi of sf genoemd) ontstond volgens de meeste kenners in 1818 met de roman Frankenstein van de Britse schrijfster Mary Shelley. De naam sciencefiction werd bedacht door de Amerikaanse schrijver/uitgever Hugo Gernsback, die de term voor het eerst gebruikte in zijn pulpblad Science Wonder Stories in 1929. Sciencefiction heeft weer diverse subgenres, waarvan de belangrijkste hieronder beschreven staan.

Alternatieve geschiedenis

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Alternatieve geschiedenis voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Alternatieve geschiedenis is een subgenre waarbij ervan uit wordt gegaan dat veranderingen in het verleden het heden veranderen. Het genre heeft veel gemeen met tijdreisverhalen.

Voorbeelden:

Apocalyptische en post-apocalyptische sciencefiction

[bewerken | brontekst bewerken]

Apocalyptische en post-apocalyptische fictie kan enigszins gezien worden als een bijzondere vorm van de invasieliteratuur.

Bekende voorbeelden:

Cyberpunk

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Cyberpunk voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Cyberpunk is een subgenre dat vanaf 1980 bestaat. De verhalen spelen zich vrijwel altijd af in de nabije toekomst, waarin internet en informatica een dominante rol in de samenleving hebben. Kunstmatige intelligentie en elektronische implantaten zijn veel gebruikte thema's. Subgenres van cyberpunk zijn biopunk (biotechnologie), post-cyberpunk en steampunk (technologie in het begin van de industriële tijd).

Voorbeelden:

Harde sciencefiction

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Harde sciencefiction voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Harde sciencefiction heeft veel aandacht voor accurate beschrijvingen op het wetenschappelijke vlak en dan vooral wat betreft de astronomie, natuurkunde en scheikunde. Veel uitgekomen toekomstvoorspellingen uit vroegere sciencefictionwerken kwamen uit dit genre. Sommige schrijvers in dit genre deden ook wetenschappelijk onderzoek, zoals Vernor Vinge.

Voorbeelden:

Humoristische sciencefiction

[bewerken | brontekst bewerken]

Humoristische sciencefiction is een subgenre dat enerzijds een parodie is op het sciencefictiongenre zelf (en de verschillende subgenres) en anderzijds ook een parodie op vele onderwerpen buiten het genre, maar dat als sciencefiction geschreven is.

Voorbeelden:

Maatschappelijke sciencefiction

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Maatschappelijke sciencefiction voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Maatschappelijke sciencefiction is een subgenre waarbij de nadruk meer wordt gelegd op de sociologische aspecten van een beschaving en minder op technologie en avontuur. Dystopische sciencefictionverhalen worden vaak tot dit genre gerekend, evenals alternatieve geschiedenis en militaire sciencefiction.

Voorbeelden:

Militaire sciencefiction

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Militaire sciencefiction voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Militaire sciencefiction is een subgenre dat vooral draait om interplanetaire of interstellaire conflicten, vaak gezien vanuit de ogen van gewone mensen of soldaten.

Voorbeelden:

Protosciencefiction

[bewerken | brontekst bewerken]

Het tweede eeuwse 'Ware verhalen' van Lucianus van Samosata wordt gezien als het eerste sciencefictionverhaal.[1] Ook de twee beroemde verhalen van Cyrano de Bergerac, Histoire Comique des États et Empires de la lune uit 1657 en Les États et Empires du Soleil uit 1662 zijn vroege voorbeelden van sciencefiction.[2] Mary Shelleys roman Frankenstein uit 1818 wordt algemeen als de recentste van protosciencefiction-verhalen beschouwd.

Andere voorbeelden:

Science fantasy

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Science fantasy voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Science fantasy heeft elementen van zowel sciencefiction als fantasy, vaak in de vorm van een technologische beschaving waarin ook toverkracht of mythische wezens voorkomen.

Voorbeelden:

Sciencefictionseries

[bewerken | brontekst bewerken]

Sciencefictionseries zijn een subgenre dat verschillende series van verschillende media en verschillende auteurs omvat, die alle op eenzelfde sciencefictionwereld afspelen. Zo zijn er boeken en spellen gebaseerd op films of televisieseries, of zijn er films en boeken gebaseerd op computerspellen.

Voorbeelden:

Space opera

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Space opera voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Space opera is een subgenre van sciencefiction dat de nadruk legt op het avontuur, de romantiek, exotische werelden en dappere helden.

Voorbeelden:

Speculatieve sciencefiction

[bewerken | brontekst bewerken]

Speculatieve sciencefiction is sciencefiction over een al dan niet utopische toekomst, net als bij zachte sciencefiction met veel aandacht voor de maatschappij. Ook wel aangeduid als Speculatieve fictie.

Voorbeelden:

Tech noir

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Tech noir voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tech noir is een filmgenre dat verwant is aan de film noir, cyberpunk en sciencefictionfilm. Tech noir speelt zich vaak af in de nabije toekomst, in een weinig aantrekkelijke, door elektronica of machines gedomineerde wereld.

Voorbeelden:

Tijdreizen

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Tijdreizen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tijdreisverhalen dateren al uit de 18e eeuw, maar werden pas populair na H. G. Wells' De Tijdmachine uit 1895. Tijdreizen is een populair thema in vrijwel alle media.

Voorbeelden:

Zachte sciencefiction

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Zachte sciencefiction voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Soft of 'zachte' sciencefiction is het tegenovergestelde van 'harde sciencefiction' en beschrijft vaak de niet-technologische wetenschappen als economie, politiek en psychologie. Er wordt veel aandacht besteed aan de samenstelling en opbouw van een beschaving en minder aan de techniek waarvan men zich bedient.

Voorbeelden:

Zie ook

[bewerken | brontekst bewerken]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sciencefiction-subgenres&oldid=68104084"