ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਜਾਮਨੀ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੀ ਬੂਟੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਜਾਮਨੀ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੀ ਬੂਟੀ

(Ageratum conyzoides L.)

ਜਾਮਨੀ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੀ ਬੂਟੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ: Ageratum conyzoides) ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਬੂਟੀ (ਨਦੀਨ) ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਜੜੀ ਬੂਟੀ ਹੈ, ਜੋ 0.5-1 ਮੀ. (30-60 ਸੈ. ਮੀ.) ਉੱਚੀ, ਅੰਡਾਕਾਰ ਪੱਤੇ 2.5 - 7.5 ਸੈ.ਮੀ. ਲੰਬੇ, ਅਤੇ ਫੁੱਲ ਚਿੱਟੇ ਤੋਂ ਜਾਮਨੀ ਰੰਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[1]

ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ, ਗੰਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਪਿਗ ਫੇਸਿਸ (ਭਾਵ "ਸੂਰ ਦਾ ਮਲ") ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2]

ਵਰਤੋਂ

[ਸੋਧੋ]

ਇੱਕ ਚਿਕਿਤਸਕ ਪੌਦੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਏਗੇਰੇਟਮ ਕੋਨੀਜ਼ੋਇਡਜ਼ ਨੂੰ ਪੇਚਸ਼ ਅਤੇ ਦਸਤ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਰਵਾਇਤੀ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨੇਮੇਟੀਸਾਇਡ ਵੀ ਹੈ।[3][4]

ਜ਼ਹਿਰੀਲਾਪਣ

[ਸੋਧੋ]

ਏ. ਕੋਨਾਈਜ਼ਾਈਡਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜਿਗਰ ਦੇ ਜਖਮ ਅਤੇ ਟਿਊਮਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।[5][6] ਈਥੋਪੀਆ ਵਿੱਚ ਏ. ਕੋਨਜ਼ੋਇਡਜ਼ ਨਾਲ ਅਨਾਜ ਦੇ ਗੰਦਗੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਜ਼ਹਿਰ ਦੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਸੀ।[7] ਪੌਦੇ ਵਿੱਚ ਪਾਈਰੋਲੀਜ਼ੀਡਾਈਨ ਐਲਕਾਲਾਇਡਜ਼ ਲਾਇਕੋਪਸਾਮਾਈਨ ਅਤੇ ਈਚਿਨੈਟੀਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਨਦੀਨ ਵਜੋਂ

[ਸੋਧੋ]

A. ਕੋਨਾਈਜ਼ਾਈਡਸ ਆਪਣੀ ਕੁਦਰਤੀ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਉਗਾਉਣ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਨਦੀਨ ਬਣਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਫ਼ਰੀਕਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ, ਹਵਾਈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਬੂਟੀ ਹੈ।[8][9] ਇਸ ਨੂੰ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੱਧਮ ਨਦੀਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[10] ਇਹ ਨਦੀਨ ਖੁੱਲੀਆਂ ਖਾਲੀ ਥਾਵਾਂ, ਨਦੀਆਂ, ਖਾਲਾਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਮੁੱਢੇ ਕਮਾਦ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਦੀਨ ਦਾ ਅਗਲਾ ਵਾਧਾ ਬੀਜ ਰਾਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਗੈਲਰੀ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. "Ageratum conyzoides". NSW Flora Online.
  2. vi:Cứt lợn
  3. Ming, L.C. (1999). "Ageratum conyzoides: A tropical source of medicinal and agricultural products". In Janick, J. (ed.). Perspectives on new crops and new uses. Alexandria VA: ASHS Press. pp. 469–473. ISBN 978-0961502706.
  4. Panda, Sujogya Kumar; Luyten, Walter (2018). "Antiparasitic activity in Asteraceae with special attention to ethnobotanical use by the tribes of Odisha, India". Parasite. 25: 10. doi:10.1051/parasite/2018008. ISSN 1776-1042. PMC 5847338. PMID 29528842. ਫਰਮਾ:Open access
  5. Sani, Y.; Bahri, S. (1994). "Pathological changes in liver due to the toxicity of Ageratum conyzoides". Penyakit Hewan. 26 (48): 64–70. ISSN 0216-7662. Archived from the original on 2023-04-23. Retrieved 2023-06-14.
  6. Fu, P.P.; Yang, Y.C.; Xia, Q.; Chou, M.C.; Cui, Y.Y.; Lin G. (2002). "Pyrrolizidine alkaloids-tumorigenic components in Chinese herbal medicines and dietary supplements" (PDF). Journal of Food and Drug Analysis. 10 (4): 198–211. Archived from the original (PDF) on 2012-01-05.
  7. Wiedenfeld, H. (2011). "Plants containing pyrrolizidine alkaloids: toxicity and problems". Food Additives & Contaminants: Part A. 28 (3): 282–292. doi:10.1080/19440049.2010.541288. PMID 21360374.
  8. "Global Compendium of Weeds, Ageratum conyzoides (Asteraceae)". Archived from the original on 2020-02-24. Retrieved 2023-06-14.
  9. Alan S. Weakley (April 2008). "Flora of the Carolinas, Virginia, and Georgia, and Surrounding Areas".
  10. Caton, B.P. (2004). A Practical Field Guide to Weeds of Rice in Asia. Int. Rice Res. Inst. pp. 16–17. ISBN 978-971-22-0191-2.