Przejdź do zawartości

Czysta (województwo pomorskie): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m infobox
rozbudowano merytorycznie (dodano sekcję "Historia"), dodano linki wewnętrzne, dodano przypisy
 
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 9 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
|zdjęcie =
|zdjęcie =
|opis zdjęcia =
|opis zdjęcia =
|dopełniacz nazwy = Czystej
|alt zdjęcia =
|województwo = pomorskie
|województwo = pomorskie
|powiat = [[Powiat słupski|słupski]]
|powiat = [[Powiat słupski|słupski]]
Linia 11: Linia 11:
|miejscowość podstawowa =
|miejscowość podstawowa =
|wysokość =
|wysokość =
|liczba ludności = 168<ref name="populacja2021">{{Cytuj |tytuł = Polska w Liczbach |data dostępu = 2023-11-23 |opublikowany = polskawliczbach.pl |url = https://www.polskawliczbach.pl/wies_Czysta_pomorskie}}</ref>
|liczba ludności = 212{{r|gus}}
|rok = 2011
|rok = 2021
|strefa numeracyjna = 59
|strefa numeracyjna = 59
|kod pocztowy = 76-213<ref>{{Cytuj |język = pl |data dostępu = 2021-07-20 |url = https://kod-pocztowy.pl/pomorskie/slupski/czysta |tytuł = Czysta |opublikowany = kod-pocztowy.pl}}</ref>
|kod pocztowy = 76-213
|tablice rejestracyjne = GSL
|tablice rejestracyjne = GSL
|SIMC = 0751054
|SIMC = 0751054
|kod mapy = Smołdzino (gmina)
|kod mapy = Smołdzino (gmina)
|współrzędne = 54°37′9″N 17°8′19″E
|współrzędne = 54°37'06"N 17°08'21"E<ref name="prng">{{PRNG Miejscowości|21003|data=2023-11-05}}</ref>
|commons =
|commons = Category:Czysta, Pomeranian Voivodeship
|www =
|www =
}}
}}
'''Czysta''' ([[język kaszubski|kaszb.]] ''Czëstô'', [[język niemiecki|niem.]] ''Wittbeck'') – wieś w [[Polska|Polsce]], w [[województwo pomorskie|województwie pomorskim]], w [[powiat słupski|powiecie słupskim]], w [[Smołdzino (gmina)|gminie Smołdzino]] na [[Wybrzeże Słowińskie|Wybrzeżu Słowińskim]] i w odległości jednego kilometra od południowego brzegu jeziora [[Gardno]].
'''Czysta''' ([[język kaszubski|kaszb.]] ''Czëstô''<ref>{{Cytuj |autor = Friedrich Lorentz |tytuł = Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem |data = 1923 |wydawca = Instytut Zachodnio-Słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim |s = 133 |język = pl}}</ref>, {{niem.|Wittbeck}}) – wieś w [[Polska|Polsce]], w [[województwo pomorskie|województwie pomorskim]], w [[powiat słupski|powiecie słupskim]], w [[Smołdzino (gmina)|gminie Smołdzino]] na [[Wybrzeże Słowińskie|Wybrzeżu Słowińskim]] i w odległości jednego kilometra od południowego brzegu jeziora [[Gardno]].


[[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo słupskie|województwa słupskiego]].
[[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo słupskie|województwa słupskiego]].


⚫
W 2011 roku wieś zamieszkiwało 212 osób<ref name=gus>{{cytuj stronę | url = http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5670/21/1/1/1_miejscowosci_ludnosc_nsp2011.xlsx | tytuł = Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r. | opublikowany = Główny urząd statystyczny | praca = Narodowy Spis Powszechny 2011 | data dostępu = 2015-09-04}}</ref>.
W 2011 roku wieś zamieszkiwało 212 osób{{r|gus}}.

== Nazwa ==
Współczesna nazwa polska jest adaptacją poświadczonej przez [[Friedrich Lorentz|Friedricha Lorentza]] nazwy [[etnolekt słowiński|słowińskiej]], odnotowanej w formach ''Čĩstå'', ''Čì·stå'' wraz z [[nazwy mieszkańców osad|nazwami mieszkańców]]: ''Čĩsčȯu̯n'' : ''Čì·sčȯu̯n'', ''Čĩsčȯu̯nkă'' : ''Čì·sčȯu̯nkă'' „czyscianin, czyscianka”<ref>{{cytuj | autor = [[Friedrich Lorentz]] | tytuł = Slovinzisches Wörterbuch: zweiter Teil: P-Z : Orts- und Personennamen. Nachträge, Unsichere Wörter | wydawca = Kaiserliche Akademie der Wissenschaften | data = 1912 | miejsce = Sankt Petersburg | s = 1468 }}</ref>. Nazwa ma charakter topograficzny i wywodzi się od przymiotnika ''čĩstå'' „czysta”<ref name="Iwicki1">{{cytuj | autor = Witold Iwicki | tytuł = Toponimia byłego powiatu słupskiego | wydawca = Wydawnictwo Gdańskie | data = 1993 | miejsce = Gdańsk | s = 30 }}</ref>. Niemiecka nazwa ''Wittbeck'', wzmiankowana po raz pierwszy w 1756, ma charakter topograficzny i jest złożeniem dwóch członów: [[język dolnoniemiecki|dniem.]] przymiotnika ''witt'' „biały” i dniem. nazwy pospolitej ''Beck'' „strumień, potok”<ref name="Iwicki2">{{cytuj | autor = Witold Iwicki | tytuł = Toponimia byłego powiatu słupskiego | wydawca = Wydawnictwo Gdańskie | data = 1993 | miejsce = Gdańsk | s = 116 }}</ref>.

[[Rada Języka Kaszubskiego]] proponuje [[język kaszubski|kaszubską]] formę nazwy ''Czëstô''<ref>{{cytuj |autor = Felicja Baska-Borzyszkowska, Edwarda Breza, Elżbieta Bugajna, Tomasz Fopke, Katarzyna Główczewska, Aleksandra Kas, Wanda Lew-Kiedrowska, Dariusz Majkowski, Iwona Makurat, Janusz Mamelski, Danuta Pioch, Eugeniusz Pryczkowski, Bożena Ugowska, Dorota Wilczewska | tytuł=Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych | wydawca=[[Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie]] | miejsce=Gdańsk | data=2017 | isbn=978-83-62137-50-3 | s= 202 }}</ref>.

== Historia ==
=== Kalendarium ===
* Od 1493 do 1815 roku - wieś była własnością von Bandemerów<ref name="hist">{{Cytuj |tytuł = POWIAT SŁUPSKI |data = 2011-03-17 |data dostępu = 2024-06-06 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20110317012423/http://www.powiatslupsk.info/czysta.htm}}</ref>.
* 1784 rok - we wsi były dwa folwarki i 12 dymów<ref name="hist"/>.
* 1838 rok - wieś została sprzedana Friedrichowi Augustowi von Arnim<ref name="hist"/>.
* 1 Grudnia 1871 - we wsi było 6 budynków mieszkalnych, 1 [[folwark]], 7 gospodarstw i żyło tu 34 mieszkańców (4 lata wcześniej było ich 37)<ref name="hist"/>.
* Po 1909 roku - ostatnim właścicielem dóbr w Czystej i [[Wysoka (powiat słupski)|Wysokiej]] był rotmistrz Georg Steifensand<ref name="hist"/>.
* Po 1924 roku - Czysta została zasiedlona i powstało czterdzieści gospodarstw<ref name="hist"/>.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Przypisy}}
⚫
<ref name=gus>{{cytuj stronę | url = http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5670/21/1/1/1_miejscowosci_ludnosc_nsp2011.xlsx | tytuł = Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r. | opublikowany = Główny urząd statystyczny | praca = Narodowy Spis Powszechny 2011 | data dostępu = 4 września 2015}}</ref>
}}


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
Linia 40: Linia 52:


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = http://powiatslupsk.info/czysta.htm | tytuł = Czysta | opublikowany = powiatslupsk.info | archiwum = https://web.archive.org/web/20060925061907/http://powiatslupsk.info/czysta.htm | zarchiwizowano = 2006-09-25}}
* [http://www.powiatslupsk.info/czysta.htm Czysta]


{{Gmina Smołdzino}}
{{Gmina Smołdzino}}

Aktualna wersja na dzień 18:14, 6 cze 2024

Czysta
wieś
ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Smołdzino

Liczba ludności (2021)

168[2]

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

76-213[3]

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0751054

Położenie na mapie gminy Smołdzino
Mapa konturowa gminy Smołdzino, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Czysta”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Czysta”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Czysta”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Czysta”
Ziemia54°37′06″N 17°08′21″E/54,618333 17,139167[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Czysta (kaszb. Czëstô[4], niem. Wittbeck) – wieś w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Smołdzino na Wybrzeżu Słowińskim i w odległości jednego kilometra od południowego brzegu jeziora Gardno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

W 2011 roku wieś zamieszkiwało 212 osób[5].

Nazwa

[edytuj | edytuj kod]

Współczesna nazwa polska jest adaptacją poświadczonej przez Friedricha Lorentza nazwy słowińskiej, odnotowanej w formach Čĩstå, Čì·stå wraz z nazwami mieszkańców: Čĩsčȯu̯n : Čì·sčȯu̯n, Čĩsčȯu̯nkă : Čì·sčȯu̯nkă „czyscianin, czyscianka”[6]. Nazwa ma charakter topograficzny i wywodzi się od przymiotnika čĩstå „czysta”[7]. Niemiecka nazwa Wittbeck, wzmiankowana po raz pierwszy w 1756, ma charakter topograficzny i jest złożeniem dwóch członów: dniem. przymiotnika witt „biały” i dniem. nazwy pospolitej Beck „strumień, potok”[8].

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Czëstô[9].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Kalendarium

[edytuj | edytuj kod]
  • Od 1493 do 1815 roku - wieś była własnością von Bandemerów[10].
  • 1784 rok - we wsi były dwa folwarki i 12 dymów[10].
  • 1838 rok - wieś została sprzedana Friedrichowi Augustowi von Arnim[10].
  • 1 Grudnia 1871 - we wsi było 6 budynków mieszkalnych, 1 folwark, 7 gospodarstw i żyło tu 34 mieszkańców (4 lata wcześniej było ich 37)[10].
  • Po 1909 roku - ostatnim właścicielem dóbr w Czystej i Wysokiej był rotmistrz Georg Steifensand[10].
  • Po 1924 roku - Czysta została zasiedlona i powstało czterdzieści gospodarstw[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 21003
  2. ↑ Polska w Liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2023-11-23].
  3. ↑ Czysta [online], kod-pocztowy.pl [dostęp 2021-07-20] (pol.).
  4. ↑ Friedrich Lorentz, Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem, Instytut Zachodnio-Słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim, 1923, s. 133 (pol.).
  5. ↑ Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [w:] Narodowy Spis Powszechny 2011 [on-line]. Główny urząd statystyczny. [dostęp 2015-09-04].
  6. ↑ Friedrich Lorentz, Slovinzisches Wörterbuch: zweiter Teil: P-Z : Orts- und Personennamen. Nachträge, Unsichere Wörter, Sankt Petersburg: Kaiserliche Akademie der Wissenschaften, 1912, s. 1468.
  7. ↑ Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 30.
  8. ↑ Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 116.
  9. ↑ Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 202, ISBN 978-83-62137-50-3.
  10. ↑ a b c d e f POWIAT SŁUPSKI [online], web.archive.org, 17 marca 2011 [dostęp 2024-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2011-03-17].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Gmina Smołdzino
Wsie
Osady
Część wsi
Pozostałe
miejscowości

Herb gminy Smołdzino

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Czysta_(województwo_pomorskie)&oldid=73935891”