2 Pułk Strzelców Granicznych
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
2 Pułk Strzelców Granicznych – oddział Strzelców Granicznych.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W grudniu 1918 roku został sformowany 1 Dywizjon Straży Granicznej. Dywizjon został zorganizowany na podstawie „Tymczasowego Dekretu w Sprawie Utworzenia Straży Granicznej”. Zgodnie z tym aktem prawnym dywizjon był oddziałem wojskowym odkomenderowanym „do pełnienia specjalnych obowiązków przy Ministerstwie Aprowizacji”[1]. W lutym 1919 roku dywizjon został rozwinięty w 2 Pułk Straży Granicznej, a w kwietniu przemianowany na 2 Pułk Wojskowej Straży Granicznej i podporządkowany Inspektoratowi Wojskowej Straży Granicznej. W czerwcu 1919 roku I dywizjon został wydzielony z pułku, jako 3 Samodzielny Dywizjon Wojskowej Straży Granicznej[2].
3 marca 1920 roku oddział został przemianowany na 2 Pułk Strzelców Granicznych i podporządkowany Dowództwu Strzelców Granicznych. Dowództwo pułku stacjonowało w Częstochowie, na terenie Okręgu Generalnego „Kielce”. Szwadron szkolny pułku stacjonował kolejno w Częstochowie, we Włoszczowie (od połowy kwietnia 1919 roku), w Końskich (od czerwca 1919 roku) i na powrót w Częstochowie[3].
Służba graniczna
- Wydarzenia
- W lipcu 1920 roku wykryto w Częstochowie szajkę trudniącą się przemycaniem poborowych do Niemiec. 1 sierpnia w nocy zorganizowano zasadzkę na odcinku aleksandryjskim. Ujęto dziesięciu poborowych wraz z przemytnikami. Zdarzenie to opisał Kurier Częstochowski.
- 22 sierpnia 1920 roku zatrzymano przemycany transport do Niemiec około 60 sztuk bydła[4].
Działania bojowe pułku
W lipcu 1920 roku 2 pułk Strzelców Granicznych wydzielił jeden szwadron. Szwadron walczył w okolicach Dubna. Tu zginął dwukrotnie ranny dowódca szwadronu rotmistrz Piotr Powszedni. W drugiej połowie sierpnia pułk został zluzowany przez bataliony wartownicze i skoncentrował się w Częstochowie. Skąd po uzupełnieniu do 8 pełnych szwadronów, dwoma transportami wysłany został na front do Lwowa. Tu pułk otrzymał rozkaz przejścia na Podkarpacie i u za ukraińskim oddziałem Pietruszewicza. W Kołomyi pułk rozdzielił się: I dywizjon pod dowództwem mjr. Piotra Popławskiego maszerował w kierunku Śniatyna - Horodenki, a II dywizjon pod dowództwem ppłk. Sosnowskiego odszedł w kierunku Kosów, Żabie, Uścieryki, Kuty[5].
Oddziały Pietruszewicza przeszły słabo strzeżoną granicę od Czechosłowacji. Pułk obsadził część granicy rumuńskiej i czechosłowackiej luzując słabe kompanie wartownicze. Pozostawał przy tym przez dłuższy czas w ostrym pogotowiu. Walczył z grupami ukraińskich nacjonalistów, które starały się ukryć i pozostać w Polsce. Pułk stał na granicy rumuńskiej i czechosłowackiej do grudnia 1920 roku, następnie został podzielony i użyty do walki z księgosuszem w miejscowościach Buczacz, Podhajce, Kozowa, Sokal, gdzie pułk pozostawał do marca 1921 roku, do chwili rozformowania[5].
Kadra pułku
Dowódcy pułku:
- płk Władysław Poderni (od 1 III 1919[6])
- płk Apoloniusz Wysocki
Dowódcy dywizjonów i szwadronów:
- ppłk Konrad Sieciński - dowódca I dywizjonu od 19 lutego 1919 roku
- rtm. Jan Kulwieć - dowódca II dywizjonu od 1 stycznia 1919 roku[7]
- mjr Piotr Popławski - dowódca I dywizjonu
- ppłk Mikołaj Sosnowski - dowódca II dywizjonu
- mjr Włodzimierz Zeigert - dowódca szwadronu sztabowego
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 6 z 21 stycznia 1919 roku, poz. 254.
- ↑ Spis byłych oddziałów wojskowych WP, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 2 (183), Warszawa 2000, s. 77.
- ↑ Witold Jarno, Okręg Generalny Nr III Kielce w latach 1918-1921, Wydawnictwo Ibidem, Łódź 2003, ISBN 83-88679-31-7, s. 130.
- ↑ Polak 1999 ↓, s. 281.
- ↑ a b Polak 1999 ↓, s. 282.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 65 z 12 czerwca 1919 roku, poz. 2051.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 71 z 28 czerwca 1919 roku, poz. 2300.
Bibliografia
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4.
- Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83874246.
- Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
- Grzegorz Łukomski, Bogusław Polak, Mieczysław Wrzosek, Wojna polsko–bolszewicka 1919–1920, Koszalin 1990.
- Straż Graniczna 1918-1919 [1] i [2].
- Wojskowa Straż Graniczna 1919-1920, [3] i [4].
