Topiło
52°38′19″N 23°37′21″E/52,638611 23,622500| wieś | |
.jpg) Fragment zabudowy miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2015) |
38[2] |
| Strefa numeracyjna |
85 |
| Kod pocztowy |
17-200[3] |
| Tablice rejestracyjne |
BHA |
| SIMC |
0030188 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Hajnówka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego  | |
| 52°38′19″N 23°37′21″E/52,638611 23,622500[1]
| |
Topiło – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Hajnówka[4][5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Topiło położone jest w kompleksie leśnym Puszczy Białowieskiej nad sztucznym zbiornikiem wodnym o tej samej nazwie, na rzece Perebel. Bogactwo flory i fauny tego akwenu sprawiają wrażenie naturalnego jeziora w środku puszczy. Przez środek przecina go grobla, po której biegnie tor kolejki wąskotorowej. 27 maja 1945 roku w Topile-Majdanie (na tzw. „czternastym”) miało miejsce starcie partyzantów szwadronu pod dowództwem Zygmunta Błażejewicza „Zygmunta” z 5 Wileńskiej Brygady AK z obławą NKWD, w trakcie której zginęli „Julek” i „Jastrząb”. W miejscowości znajduje się mogiła poległych[6].
Topiło było inspiracją dla międzynarodowego sympozjonu artystyczno-programowego Topiło-Utopia którego pierwsza edycja odbyła się w 2002 roku, a przyciągnęła artystów z Francji, Szwecji, Włoch, a nawet z dalekiej Australii.[potrzebny przypis]
Według stanu z 31 grudnia 2012 mieszkało tu 46 stałych mieszkańców[7].
Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Orzeszkowie, a wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętych Cyryla i Metodego w Hajnówce.
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0030194 | Basen | część wsi |
| 0030202 | Czternasty | część wsi |
| 0030219 | Grosz | część wsi |
| 0030225 | Majdan | część wsi |
Kolej wąskotorowa
[edytuj | edytuj kod]Topiło niegdyś było osadą pracowników leśnych. Podczas I wojny światowej Niemcy uruchomili w puszczy kolejkę wąskotorową – Kolej Leśna Puszczy Białowieskiej – Hajnówka, którą przewozili ścięte drewno. Jezioro służyło do składowania go przez zimę jeszcze w okresie międzywojennym.
Od stacji wyjściowej w Hajnówce Topiło dzieli 11 km. Topiło jest ostatnim przystankiem, dalej tory zostały rozebrane.
Podczas godzinnego postoju kolejki można przejść ścieżką edukacyjną leśnych osobliwości, zobaczyć miniskansen kolejki. W osadzie prowadzona jest działalność agroturystyczna.
-
Ostatni przystanek kolejki - Topiło (lokomotywa V10C) -
Kapliczka ku czci leśników pomordowanych podczas II wojny światowej -
Zalew Topiło
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 140006
- ↑ Strona gminy. Statystyka ludności na 31.12.2015 [dostęp 2021-01-08]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1293 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Bitwa na Topile – 63 rocznica [online], poranny.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
- ↑ Statystyka ludności na 31 grudnia 2012 r.. Urząd Gminy Hajnówka. [dostęp 2013-09-15].
- ↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]| Wsie | |
|---|---|
| Kolonia | |
| Osady | |
| Części wsi |
|
| Przysiółki wsi | |
| Uroczysko |
