Przejdź do zawartości

57 mm armata przeciwpancerna wz. 1943 (ZiS-2)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
57 mm armata przeciwpancerna wz. 1943 (ZiS-2)
57-мм противотанковая пушка образца 1943 года
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 ZSRR

Rodzaj

działo przeciwpancerne

Historia
Prototypy

1941

Produkcja seryjna

1941
1943–1945

Wyprodukowano

10 011 szt.

Dane taktyczno-techniczne
Kaliber

57 mm

Nabój

57x480mmR

Długość lufy

4160 mm (L/73)

Donośność

8400 m

Odległość strzału bezwzgl.

1200 m

Prędkość pocz. pocisku

990 m/s (przeciwpancernego o masie 3,14 kg)
1270 m/s (przeciwpancernego podkalibrowego o masie 1,79 kg)
700 m/s (odłamkowego o masie 3,75 kg)

Masa

1250 kg (armaty)
340 kg (lufy z zamkiem)

Kąt ostrzału

−5° do +25° (w pionie)
54° (w poziomie)

Wysokość linii ognia

875 mm

Długość odrzutu

970–1100 mm

Szybkostrzelność

25 strz./min

Obsługa

5–7 osób

Czas przejścia w położenie bojowe

40 s.

Prędkość marszowa

do 50 km/h (drogi utwardzone)
do 30 km/h (drogi polne)
do 10 km/h (teren)

57 mm armata przeciwpancerna wz. 1943 (ZiS-2) (ros. 57-мм противотанковая пушка образца 1943 года, ЗИС-2) – radziecka holowana armata przeciwpancerna wprowadzona do uzbrojenia w 1943 roku.

Działo ZiS-2 zostało skonstruowane przez grupę konstruktorów kierowanych przez Wasilija Grabina. Według założeń nowa armata miała być w stanie zwalczać czołgi lepiej opancerzone niż najcięższy czołg Armii CzerwonejKW-1 (pancerz czołowy 75–95 mm). Podczas przeprowadzonych w 1941 roku prób prototypów armaty uzyskano przebicie 106 mm pancerza pionowego z odległości 500 m (96 mm z odległości 1000 m). Seryjna armata otrzymała oznaczenie fabryczne ZiS-2. Dokumentacja techniczna armaty była gotowa w maju 1941 roku. Skonstruowano także wersję ZiSa-2 przeznaczoną do montażu na podwoziu ciągnika artyleryjskiego T-20 Komsomolec. Nosiła ona oznaczenie ZiS-29, a kompletne działo samobieżne ZiS-30. Opracowano także czołgową wersję ZiS-4 wyprodukowaną w krótkiej wersji i montowana w czołgach T-34/57 (odmiana czołgu T-34/76).

Do końca 1941 roku wyprodukowano 371 armat ZiS-2. Później produkcję wstrzymano dając pierwszeństwo produkcji 45 mm armaty ppanc wz. 1942, która była wystarczająco skuteczna, a była zasilana tą samą amunicją co starsza armata ppanc wz. 1937. Linie produkcyjną armat ZiS-2 przystosowano do produkcji zbliżonych konstrukcyjnie armat polowych ZiS-3.

W 1943 na froncie wschodnim pojawiły się czołgi PzKpfw V Panther i PzKpfw VI Tiger, których pancerze czołowe nie mogły być przebite przez pociski armat wz. 1942. Zdecydowano więc o wznowieniu produkcji armat ZiS-2 i oficjalnym przyjęciu ich do uzbrojenia. W latach 1943–1945 wyprodukowano 9645 dział ZiS-2. Działa ZiS-2 były uzbrojeniem pododdziałów przeciwpancernych jednostek piechoty i samodzielnych pułków artylerii przeciwpancernej. Trafiły także do uzbrojenia 4 Brygady Artylerii Przeciwpancernej (podporządkowanej 1 AWP), oraz 9 Drezdeńskiej i 14 Sudeckiej Brygady Artylerii Przeciwpancernej (2 AWP).

Po II wojnie światowej armata ZiS-2 szybko straciła możliwość skutecznego zwalczania czołgów. W latach 50. została zastąpiona przez działa przeciwpancerne kalibru 85 mm (D-44) i 100 mm (BS-3).

Armata przeciwpancerna ZIS-2 wyposażona była w łoże dolne dwuogonowe (ogony z rur stalowych), kołowe, w stalową tarczę ochronną i gwintowaną lufę kalibru 57 mm. Zamek klinowy, półautomatyczny. Trakcja konna lub motorowa (najczęściej stosowany był samochód GAZ-AA).


Produkcja dział ZiS-2[1]
Rok 1941 1942 1943 1944 1945 Razem
Wyprodukowano, szt. 371 0 1850 2525 5265 10011

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. А. Иванов: Артиллерия СССР в перод второй мировой войны. Санкт-Петербург: Издательский Дом «Нева», 2003.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Stefan Pataj: Artyleria lądowa 1872-1970. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1975.
  • Ian Hogg: Artyleria dwudziestego wieku. Kędzierski, Sławomir (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-11-09237-0.
  • А. Иванов: Артиллерия СССР в перод второй мировой войны. Санкт-Петербург: Издательский Дом «Нева», 2003.