Antoni Władysław Gluziński
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
lekarz |
| Tytuł naukowy | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Antoni Władysław Gluziński[1][2] (ur. 18 maja 1856 we Włocławku, zm. 10 kwietnia 1935 w Warszawie) – polski lekarz internista, patolog, klinicysta i nauczyciel.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 18 maja 1856 we Włocławku[3]. Pochodził z rodziny o tradycjach lekarskich. Był synem Franciszka Macieja oraz bratem Zofii (jej synem był Lesław Węgrzynowski, także lekarz[4][5])[6].
W 1880 ukończył studia na Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego[3]. Tam był asystentem w Katedrze Fizjologii, od 1885 wykładał patologię i terapię chorób wewnętrznych[3]. Przez pewien czas pracował u boku prof. Kocha w Berlinie[3]. Od 1890 pełnił funkcję profesora na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1893 objął tam Katedrę Patologii Ogólnej i Doświadczalnej[3]. Był profesorem nadzwyczajnym patologii ogólnej na Uniwersytecie Jagiellońskim[7]. Po stworzeniu Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Lwowskiego w 1897 objął tam posadę z poleceniem zorganizowania tamże kliniki[3]. Był profesorem zwyczajnym chorób wewnętrznych na Uniwersytecie Lwowskim[7]. Był prorektorem, a w latach 1905-1906 był rektorem Uniwersytetu Lwowskiego[7]. Był posłem-wirylistą do Sejmu Krajowego Galicji, a w 1919 w Warszawie. Antoni Władysław Gluziński jest autorem prac o fizjologii, patologii i diagnostyce przewodu pokarmowego. Za sprawą jego organizacji kliniki, osiągnięć naukowych i w kształceniu medyków powstało określenie „szkoły Gluzińskiego”[3]. Po przeniesieniu ze Lwowa do Warszawy został szefem katedry na tamtejszym Uniwersytecie Warszawskim[3], kierownikiem Kliniki Chorób Wewnętrznych do 1931, dziekanem Wydziału Lekarskiego[7]. Po przejściu w stan spoczynku był emerytowanym profesorem patologii i terapii szczegółowej chorób wewnętrznych[7][8].
Jest także jednym z założycieli Towarzystwa Internistów Polskich oraz Towarzystwa Walki z Gruźlicą, został członkiem honorowym Towarzystwa Przeciwgruźliczego[7]. Jest twórcą stosowanej przez pół wieku w całej Europie metody wczesnego rozpoznawania raka żołądka. Organizator pierwszej polskiej przychodni przeciwgruźliczej. Był czynnym członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Umiejętności[3]. Był także honorowym członkiem wielu towarzystw lekarskich (Praga, Zagrzeb, Belgrad, Kraków, Lwów, Warszawa, Poznań, Wino, Katowice i z wielu innych miast polskich, w praktyce niemal wszystkich towarzystw polskich)[3][7]. Otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie[3][8]. Był pierwszym honorowym prezesem Związku Lekarzy Słowiańskich[7]. Według stanu z 1914 był prezesem sekcji balneolekarskiej Krajowego Związku Zdrojowisk i Uzdrowisk we Lwowie[9].
Zmarł 10 kwietnia 1935 w Warszawie[3]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie 13 kwietnia 1935 (kwatera 166-5-10)[10]. Był żonaty z Zofią z domu Sokołowską herbu Gozdawa (1866-1943), mieli sześcioro dzieci[11].
- Tadeusz (1888-1940) - polityk, członek Związku Ludowo-Narodowego, Stronnictwa Narodowego i Obozu Narodowo-Radykalnego[12],
- Maria (1890-1950) - żona Zdzisława Szczepańskiego[13],
- Władysław (1893-1899)[14],
- Lech (1894-1918)[15] - lekarz, podporucznik, w czasie walk o Lwów adiutant szefa sanitarnego Naczelnej Komendy Obrony Lwowa. Wzięty do niewoli przez Ukraińców, zabity 29 grudnia 1918 r., pochowany na Cmentarzu Orląt Lwowskich[16],
- Janina (1896-1972) - śpiewaczka, żona pisarza Kornela Makuszyńskiego[17],
- Kazimierz (1900-1969) - uczestnik walk o Lwów w 1918 r., działacz narodowy[18].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Polskie Archiwum Medycyny Wewnętrznej
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (29 grudnia 1921)[19]
- Krzyż Wielki Orderu Świętego Sawy – Jugosławia[3]
- Krzyż Wielki Orderu Orła Białego – Jugosławia[3]
- Krzyż Komandorski Orderu Lwa Białego – Czechosłowacja[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ https://www.umb.edu.pl/photo/pliki/medyk/historia/18_pdfsam_MB_2010.2_net%20kopia.pdf
- ↑ Gluziński Antoni Władysław, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-01-15].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o † Ś. p. Dr. Antoni Gluziński. „Kurier Warszawski”. Nr 99, s. 9, 10, 10 kwietnia 1935.
- ↑ Zbigniew Domosławski: Lesław Węgrzynowski. umed.wroc.pl. [dostęp 2015-05-13].
- ↑ Irena Suchanek: Lesław Węgrzynowski. cracovia-leopolis.pll. [dostęp 2015-05-13].
- ↑ Ś. p. dr Lesław Gluziński. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 72 z 30 marca 1932.
- ↑ a b c d e f g h Antoni Gluziński. Nekrologi. „Kurier Warszawski”. Nr 100, s. 10, 11 kwietnia 1935.
- ↑ a b Dr. J. Trzebiński. Antoni Gluziński. Nekrologi / Po zgonie ś.p. prof. dr. Antoniego Gluzińskiego. „Kurier Warszawski”. Nr 101, s. 9, 11, 121 kwietnia 1935.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 1047-1048.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ANTONI GLUZIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2018-10-09].
- ↑ Antoni Władysław Gluziński [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-10-23].
- ↑ Tadeusz Walery Kazimierz Gluziński [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-10-23].
- ↑ Maria Gluzińska [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-10-23].
- ↑ Władysław Gluziński [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-10-23].
- ↑ Lech Leszek Gluziński [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-10-22].
- ↑ Lech Gluziński - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], www.ogrodywspomnien.pl [dostęp 2023-10-22].
- ↑ Janina Gluzińska [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-10-23].
- ↑ Kazimierz Franciszek Gluziński [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-10-23].
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 17.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mała Encyklopedia Medycyny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979. ISBN 83-01-00200-X.
- Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
- Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1993, ISBN 83-7059-052-7, OCLC 830051670.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
- Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Członkowie Polskiej Akademii Umiejętności
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
- Ludzie urodzeni we Włocławku
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polacy odznaczeni Orderem Lwa Białego
- Polacy odznaczeni Orderem Orła Białego (Serbia)
- Polacy odznaczeni Orderem św. Sawy
- Polscy interniści
- Polscy patolodzy
- Posłowie Sejmu Krajowego Galicji VIII kadencji
- Rektorzy Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Wykładowcy Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Wykładowcy Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Lwowskiego
- Wykładowcy Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Urodzeni w 1856
- Zmarli w 1935