Cierpisz (powiat ropczycko-sędziszowski)
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2020) |
181[2] |
Strefa numeracyjna |
17 |
Kod pocztowy |
39-123[3] |
Tablice rejestracyjne |
RRS |
SIMC |
0660593[4] |
Położenie na mapie gminy Sędziszów Małopolski | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu ropczycko-sędziszowskiego | |
50°09′00″N 21°43′02″E/50,150000 21,717222[1] |
Cierpisz – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie ropczycko-sędziszowskim, w gminie Sędziszów Małopolski[5][4].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa rzeszowskiego.
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Cierpisz jest najdalej na północ wysuniętą miejscowością w gminie. Od północy sąsiaduje z Przedborzem i Hutą Przedborską, leżącymi w gminie Kolbuszowa, od zachodu graniczy z Rudą, a od wschodu i południa z Czarną.
Na przepływającej przez wieś rzece Tuszymce zbudowano zaporę, dzięki czemu powstał zalew, pełen różnych gatunków ryb, gdzie również mają swoje żeremia bobry.
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0660618 | Na Górce | przysiółek |
0660630 | Za Cegielnią | przysiółek |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Cierpisz został lokowany na przełomie XVI i XVII wieku, na gruntach, należących uprzednio do Czarnej. W dokumentach z 1608 r. jest wzmianka o wsi Tuszymka. Owa Tuszymka to dzisiejszy Cierpisz, zwany kiedyś również Cierpcem. W XVIII wieku, razem z Czarną, Rudą, Kamionką, Iwierzycami, Witkowicami i innymi wsiami w okolicy, należał Cierpisz do uposażenia kasztelanii sandomierskiej.
W roku 1933 było we wsi 60 domów, wszystkie drewniane – 53 z nich nie miało podłóg, w 51 była tylko jedna izba, 48 było pokrytych strzechą.
Osobny artykuł:W czasie II wojny światowej wieś została częściowo wysiedlona przez Niemców na potrzeby tworzonego poligonu przeznaczonego dla SS. W listopadzie 1940 roku wysiedlono część mieszkańców wsi oraz sąsiedniej Rudy, Boreczka i przysiółka Borku Wielkiego - Poręby, a także część Wolicy Ługowej, Wolicy Piaskowej oraz wsi Czarna Sędziszowska[6]. Część mieszkańców zbiegła i ukrywała się w okolicy, a część ukryła się w piwnicach domów po kryjomu próbując uprawiać ziemię. W 1942 esesmani pod kierownictwem Scharfuhrera Bondera rozpoczęli obławę na ukrywających się mieszkańców, którym udało się przekupić SSmanów i złagodzić represje. Zastrzelony został jednak jeden z mieszkańców Jan Dzik, a Michała Saja wysłano do leżącego w okolicy Obozu Pracy Przymusowej w Pustkowie[7].
Po wojnie, na parceli ofiarowanej przez Antoniego Dzika i Marię Sitko, wybudowano szkołę. Nową, murowaną, budowano od 1961 roku. Obecnie szkoła stanowi Oddział Zamiejscowy Szkoły Podstawowej w Czarnej Sędziszowskiej.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 17632
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 7 [dostęp 2022-01-22]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 165 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Stanisław Zabierowski, "Pustków hitlerowskie obozy wyniszczenia w służbie SS" KAW, Rzeszów 1981, str.17.
- ↑ Stanisław Zabierowski, "Pustków hitlerowskie obozy wyniszczenia w służbie SS" KAW, Rzeszów 1981, str.18-21.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Cierpisz 2(1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 692 .