Czajków Południowy
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) |
309[2] |
Strefa numeracyjna |
15 |
Kod pocztowy |
28-200[3] |
Tablice rejestracyjne |
TSZ |
SIMC |
0807300[4] |
Położenie na mapie gminy Staszów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
Położenie na mapie powiatu staszowskiego | |
50°34′12″N 21°18′08″E/50,570000 21,302222[1] |
Czajków Południowy – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Staszów[4][5].
Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne
[edytuj | edytuj kod]W latach 70. ubiegłego wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Czajkowa i Czajkowa Poduchownego zawarty w tabeli 1.
Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych[6] Nazwa wsi — miasta Nazwy części wsi
— miastaNazwy obiektów fizjograficznych
— charakter obiektuI. Gromada WIŚNIOWA
- Czajków
- Buczyny
- Czajków-Leśni-
czówka- Skotnica
- Browarka — droga
- Buczyny — pole
- Łazy — pole, krzaki
- Łąki Prętowe — łąka
- Łęczyny — pole, bagna, łąka
- Pastwiska — pole
- Pod Rzeką — łąka
- Pod Wiązownicą — pole
- Poręby — łąka, pole, nieużytki
- Przymiarki — pole, las
- Rynsztoki — pole
- Strugi — pole, krzaki, bagna
- Czajków Podu-
chowny—
—
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Czajków Południowy leży na wzniesieniach na południowym brzegu rzeki Kacanki. Na jej północnym brzegu znajduje się Czajków Północny. Region leży na pograniczu dwóch mikroregionów: Niecki Nidziańskiej i Wyżyny Sandomierskiej.
Miejscowość znajduje się na odnowionej trasie Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca, która to jest odzwierciedleniem dawnej średniowiecznej drogi do Santiago de Compostela.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Czajków Południowy i Północny wzmiankowane są w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego jako jedna miejscowość Czajków[7]. Była wówczas, w XIX wieku, wsią rządową, położoną w powiecie sandomierskim, gminie Wiśniowa, należącą do parafii w Wiązownicy. W 1827 roku liczyła 90 domów i 491 mieszkańców, zaś w 1880 roku 638 mieszkańców i 1663 mórg ziemi włościańskiej[7].
W czasie okupacji niemieckiej w latach 1939–1945 Czajków należał do dystryktu radomskiego Generalnego Gubernatorstwa.
Po wyzwoleniu w 1945 r. władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przywróciły przedwojenny podział administracyjny i wówczas Czajków znalazł się ponownie w obrębie powiatu sandomierskiego. W reformie administracyjnej z 1954 r. utworzona została gromada Czajków, w powiecie sandomierskim, w województwie kieleckim[8], która w tym samym roku weszła w skład nowo utworzonego powiatu staszowskiego[9]. W 1961 roku gromadę Czajków zniesiono, a wieś włączono do gromady Wiśniowa[10]. Od 1973 r. wieś należy do reaktywowanej gminy Wiśniowa. W latach 1975–1998, po zniesieniu powiatów, miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego, przy czym od 1977 r. wchodzi w skład gminy Staszów, po włączeniu do niej gminy Wiśniowa. Po reformie administracyjnej z 1999 r. ponownie należy do powiatu staszowskiego, reaktywowanego w ramach województwa świętokrzyskiego.
W 2006 r. we wsi wybudowana została hala sportowa, w której swoje mecze rozgrywa Uczniowski Ludowy Klub Sportowy Czajków.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Michała Archanioła w Wiązownicy-Kolonii[11].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Czajków Północny – bliźniacza miejscowość po drugiej stronie rzeki.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 18563
- ↑ Wieś Czajków Południowy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-29] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 168 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 71, 77-96.
- ↑ a b Czajków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 730 .
- ↑ Uchwała Nr 13j/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu sandomierskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 20 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 31 grudnia 1954 r., nr. 15, Poz. 104)
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 235
- ↑ Uchwała Nr 23/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 15 września 1961 r. o zniesieniu, połączeniu i utworzeniu niektórych gromad w województwie kieleckim (w brzmieniu uchwały Nr 30/61 z dnia 22 listopada 1961 r.) (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 30 listopada 1961 r., nr. 14, Poz. 129)
- ↑ Miejscowości należące do parafii św. Michała Archanioła w Wiązownicy-Kolonii na stronie diecezji.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970.