Emma Altberg
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
Emma Tekla[1] Altberg (ur. 14 stycznia 1889 w Płocku, zm. 4 lipca 1983 w Warszawie) – polska pianistka, pedagog, autorka opracowań fortepianowych i publicystka żydowskiego pochodzenia[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodziła ze średnio zamożnej, inteligenckiej rodziny żydowskiej, córka Mojżesza Altberga i Pauliny z domu Golde – nauczycielki muzyki. Od 1905 jej nauczycielką gry na fortepianie przez kilkanaście miesięcy była Katarzyna Jaczynowska z Instytutu Muzycznego w Warszawie. Od 1906 studiowała nauki społeczne i filozofię w Bernie w Szwajcarii, równocześnie kontynuując naukę gry na fortepianie u prof. Bruna. W latach 1909–1914 studia muzyczne (gry na fortepianie) odbyła w Schola Cantorum w Paryżu pod kierownictwem Blanche Selvy, a potem m.in. u Wandy Landowskiej i Paula Brunolda[3] oraz w Petersburgu. Następnie uczęszczała na kursy interpretacji muzyki dawnej w Saint-Leu-la-Forêt koło Paryża (1928).
W latach 1915–1939 działała jako pianistka, nauczyciel i publicystka pisząc recenzje muzyczne w Expressie Porannym. W czasie II wojny światowej uczyła w Wilnie. Od 1945 uczyła w PWSM w Łodzi. Była kolejno: wykładowcą (do 1956), profesorem gry na fortepianie i klawesynie oraz metodyki (do 1961). Opublikowała wiele zbiorów ćwiczeń i utworów stosowanych obecnie jako materiały obowiązkowego programu nauczania. Wydała książkę pt. Polscy pianiści (Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa 1947).
Zmarła w Warszawie. Jest pochowana na cmentarzu ewangelicko-reformowanym przy ulicy Żytniej(kwatera 6-2-14)[4].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Zespół Szkół Muzycznych im. Stanisława Moniuszki w Łodzi, przy współpracy ze Stowarzyszeniem Muzyków Polskich „Pro Arte” organizuje, przeznaczony dla dzieci i młodzieży szkół muzycznych I stopnia, Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny im. Emmy Altberg[5].
30 października 2008 w Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi odbyło się uroczyste nadanie sali klawesynowej nr 4, znajdującej się w budynku pałacowym, imienia Emmy Altberg[6].
W 2017 w Łodzi, z inicjatywy wiolonczelisty Jakuba Kościukiewicza, powstała orkiestra barokowa Altberg Ensemble[7][8][9].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[2]
- Złoty Krzyż Zasługi (15 lipca 1954)[10]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (25 marca 1955)[11]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nekrologi warszawskie. Altberg Emma Tekla [online], nekrologi-baza.pl [dostęp 2015-02-19] (pol.).
- ↑ a b Liliana Zganiacz-Mazur , Leksykon kompozytorów, Warszawa: Wydawn. Muzyczne CONTRA, 2007, ISBN 83-7215-400-7, OCLC 234167522 [dostęp 2021-04-13] .
- ↑ Biogram Emmy Altberg w Wirtualny Sztetl [1] (dostęp 2018-10-21).
- ↑ śp. Emma Altberg
- ↑ Zespół Szkół Muzycznych im. Stanisława Moniuszki w Łodzi :: XI Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny im. Emmy Altberg [online], muzyczna.lodz.pl [dostęp 2019-12-25] .
- ↑ Małgorzata Łyczakowska, Postać Emmy Altberg (1889-1983) w świetle zachowanej korespondencji. Przyczynek do biografii łódzkiej klawesynistki Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi.
- ↑ Altberg Ensemble [online], altbergensemble.com [dostęp 2020-07-29] (pol.).
- ↑ „Armatka” dla „Altberg Ensemble” [online], Kalejdoskop [dostęp 2020-07-29] .
- ↑ O artystach 4. Międzynarodowego Festiwalu „Barok na Mazurach” 2019 [online], Fundacja Wspierania Rozwoju Edukacji i Kultury Na Mazurach, 19 kwietnia 2019 [dostęp 2020-07-29] (pol.).
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411 Uchwałą Rady Państwa z dnia 25 marca 1955 r. nr 0/431 – na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jarosław Domagała, Płockie środowisko muzyczne – wybitni przedstawiciele, cz.I, Notatki Płockie 53/3(216), 2008, sylwetka Emmy Tekli Altberg, s. 39–40.
- Leksykon polskich muzyków pedagogów (urodzonych po 31 grudnia 1870), pod red. Katarzyny Janczewskiej-Sołomko, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2007.
- Emma Altberg (1889-1983) [online], chronologia.pl [dostęp 2015-02-19] (pol.).
- Polscy pianiści klasyczni
- Wykładowcy Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi
- Polscy publicyści
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Ludzie związani z Wilnem
- Polscy Żydzi
- Ocalali z Zagłady Żydów
- Ludzie urodzeni w Płocku
- Pochowani na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie
- Urodzeni w 1889
- Zmarli w 1983