Franciszek Ksawery Narwojsz

Franciszek Ksawery Narwojsz

Data i miejsce urodzenia	15 stycznia 1742 Hoduciszki
Data i miejsce śmierci	26 czerwca 1819 Wilno
Miejsce pochówku	Cmentarz Bernardyński w Wilnie
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	Jezuici
Prezbiterat	1768

Franciszek Ksawery Narwojsz herbu Kościesza (ur. 15 stycznia 1742 w Hoduciszkach, zm. 26 czerwca 1819 w Wilnie) – polski jezuita, matematyk, inżynier.

Życiorys

10 grudnia 1756 wstąpił do kolegium jezuickiego. Po jego ukończeniu wyjechał do Wilna, gdzie podjął studia i pracę na tamtejszym Uniwersytecie, obejmując katedrę wyższej matematyki. Nie poświęcał się wyłącznie tej dziedzinie; uzyskał tytuły: doktora filozofii i doktora teologii. w 1768 uzyskał święcenia kapłańskie. Z powodu konfliktu z przełożonymi musiał jednak po pewnym czasie opuścić uczelnię. Został wtedy wysłany do Nieświeża, gdzie również wykładał matematykę. Tam zastała go kasata zakonu. Wówczas, za radą Antoniego Tyzenhauza, z ramienia Komisji Skarbowej Litewskiej kierował przez trzy lata pracami inżynieryjskimi przy oczyszczaniu Niemna. Dzięki temu przedsięwzięciu zyskał wielką sławę. Hydrologią interesował się i w późniejszych latach.

Propozycję powrotu na uczelnię wileńską odrzucił, przystając na służbę u Tyzenhauza. Prowadził między innymi jego liczne interesy w krajach Zachodniej Europy, przebywając za granicą w sumie pięć lat. Po powrocie, w 1783 przyjął katedrę wyższej matematyki na Uniwersytecie Wileńskim oraz godność kanonika wileńskiego. Godności te sprawował do śmierci. Został pochowany w katakumbach cmentarza Bernardyńskiego na Zarzeczu w Wilnie.

Bibliografia

• Franciszek Ksawery Narwojsz h. Kościesza w iPSB
• A. A. Połowcow, Russkij Biograficzeskij Słowar'. Eliektronnaja reprintnaja wersija, [1] (ros.)