Górno (gmina w dystrykcie krakowskim)

Górno
	gmina wiejska
	1943-1944
Państwo	Generalne Gubernatorstwo
Dystrykt	krakowski
Powiat	Jaroslau
Siedziba	Górno
Populacja (1943); • liczba ludności	; 17.751
Szczegółowy podział administracyjny (1943)
Liczba gromad	23
brak współrzędnych

Gmina Górno (niem. Landgemeinde Górno), alt. Luftwaffenübungsplatz (Poligon Lotnictwa) – dawna gmina wiejska funkcjonująca w latach 1943–1944 pod okupacją niemiecką w Polsce. Siedzibą gminy było Górno.

Jednostka powstała dla potrzeb administracji poligon wojskowy poligonu sił powietrznych Luftwaffe i jej zaplecza.

Gmina Górno funkcjonowała przejściowo podczas II wojny światowej w Landkreis Jaroslau (jarosławskim). Utworzona została przez hitlerowców z obszarów następujących zniesionych gmin, należących przed wojną do trzech (zniesionych podczas wojny) powiatów (kolbuszowskiego, niżańskiego i tarnobrzeskiego w województwie lwowskim: Stany (w całości), Raniżów (w całości), Dzikowiec (częściowo) i Majdan (częściowo); oraz z części nie zniesionych gmin: Kamień, Jeżowe, Sokołów, Grębów, Charzewice, Nisko i Rudnik wraz z częściami miast Nisko i Rudnik^[1].

Gmina powstała 1 października 1943^[2] ze wschodniej części tzw. obszaru specjalnego Truppenübungsplatz Süd Dęba. Był to jeden z największych wojskowych terenów szkoleniowych niemieckiego Wehrmachtu. Ustanowienie strefy treningowej zmusiło tysiące Polaków do ewakuowania swoich domów; wykorzystywano też robotników przymusowych do budowy obszaru. Obszar dzielił się na dwie części: zachodnią (Heeresübungsplatz, poligon armii) i wschodnią (Luftwaffenübungsplatz, strefa szkolenia sił powietrznych). Po 1 lipca 1943 szkolenia odbywały się tylko w zachodniej części, w Landkreis Debica (powiecie dębickim) w dystrykcie krakowskim GG, nazwanej Heeresgutsbezirk Truppenübungsplatz Süd Dęba. Wschodnią część przekształcono w gminę Górno^[3].

Ze względu na specyfikę jej genezy, gmina Górno była pod względem powierzchni największą jednostką w dystrykcie krakowskim^[1], obok Heeresgutsbezirk Truppenübungsplatz Süd Dęba i SS-Gutsbezirk Truppenübungsplatz Heidelager^[4].

Składała się z 23 miejscowości: Barce (417 mieszk.), Chyły (203), Górale (294), Górno (1239), Groble (663), Jamnica (748), Klatki (689), Koziołek (227), Krzywdy (324), Lipnica (1848), Mazury (1912; największa miejscowość), Osia Góra (395), Poddębina (1082), Podwolina (473), Raniżów (1740), Sibigi (254), Sulichów (597), Turza (730), Warchoły (815), Wilcza Wola (196), Zagroda (635), Zapolednik (394) i Zielonka (1876), liczących w sumie 17.751 mieszkańców (rok 1943)^[1].

Gmina zniesiona po wojnie; powrócono do stanu z czasów II Rzeczypospolitej^[5].

Zobacz też

Gromada Górno

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
↑ Kreishauptmannschaft Reichshof
↑ Wojna i okupacja na ziemiach polskich 1939-1945, WładysławW. Góra (red.), Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1984, ISBN 83-05-11290-X, OCLC 835908507 .
↑ Mapa. [dostęp 2017-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-27)].
↑ Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8

[amt-1] Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG

[2] Kreishauptmannschaft Reichshof

[3] Wojna i okupacja na ziemiach polskich 1939-1945, WładysławW. Góra (red.), Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1984, ISBN 83-05-11290-X, OCLC 835908507 .

[4] Mapa. [dostęp 2017-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-27)].

[5] Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8

[b-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f 1939–41 w ZSRR

[c-7] w 1939 gmina częściowo przecięta granicą GG–ZSRR

[a-8] ursywą opisano jednostki utworzone przez władze hitlerowskie

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[A]

[B]

[C]