Jagodnik (województwo podkarpackie)
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2020) |
470[2] |
Strefa numeracyjna |
17 |
Kod pocztowy |
36-105[3] |
Tablice rejestracyjne |
RKL |
SIMC |
0646788[4] |
Położenie na mapie gminy Cmolas | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu kolbuszowskiego | |
50°18′40″N 21°41′54″E/50,311111 21,698333[1] |
Jagodnik – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie kolbuszowskim, w gminie Cmolas[4][5].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jagodnik. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie rzeszowskim.
Nazwy części wsi (przysiółki): Górka, Kapłonka, Podszkole, Zastaw.
Wsie sąsiadujące: Trzęsówka, Hadykówka, Cmolas, Ostrowy Tuszowskie, Ostrowy Baranowskie.
Nazwy obiektów fizjograficznych:
- pole - Poręba, Pstrągów, Maziarka,
- rzeka - Jamnica,
- zagajnik - Potok.
Opis miejscowości
[edytuj | edytuj kod]Jagodnik jest wsią rozrzuconą wśród pól, z występującymi gdzieniegdzie małymi obszarami leśnymi, oraz oczkami wodnymi, na terenie płaskowyżu kolbuszowskiego, leżącego w obrębie dawnej Puszczy Sandomierskiej. Zajmuje 500 hektarów powierzchni. Położona jest ona na trzech niedużych "górkach", a także między nimi, oraz w pobliżu niezbyt głębokiej doliny U-kształtnej w której przepływa mała i płytka rzeka Jamnica. "Górki" to niewielkie wyniesienia nad terenem z których roztacza się widok na okolicę.
Ziemia na obszarze miejscowości nie jest żyzna - gleba piaskowa i gliniasta. Uprawia się głównie ziemniaki oraz zboże (żyto) na potrzeby własne. Hodowla bydła - krów - nieznaczna. Występują łąki i pastwiska o małym obszarze. Po opadach deszczu ich teren jest długo nasiąknięty wodą. Coraz większy udział ugorów. Następuje rozprzestrzenianie się brzozy.
Obszary leśne małe, rozrzucone; drzewostan sosnowo-brzozowy z domieszką dębu. Spośród dzikich zwierząt można tu wypatrzyć lisy, zające i sarny. Sporadycznie daje się zaobserwować dzika. Wśród ptactwa nieudomowionego na uwagę zasługują bażanty - ich liczba jest coraz większa, a także bociany i jastrzębie.
Gospodarstwa domowe bardzo małe. Liczba mieszkańców, jak na obszar woj. podkarpackiego, mała - około 490. Zabudowa najbardziej zwarta jedynie wzdłuż drogi przy budynku szkolnym. We wsi znajduje się niepubliczne przedszkole "Jagódka", niepubliczna szkoła podstawowa dla klas 1-3 w murowanym odnowionym dawnym budynku szkoły, z placem zabaw; remiza strażacka OSP z wozem strażackim; jeden sklep spożywczo-przemysłowy, a także były budynek zlewni mleczarskiej. Kościół parafialny znajduje się w sąsiedniej miejscowości - Trzęsówce.
Wieś jest zelektryfikowana, ma sieć gazową i wodociągową oraz jest skanalizowana. Drogi dojazdowe są nowo wyasfaltowane, podobnie jak ważniejsze drogi wewnętrzne, biegnące przez wieś. We wsi działa Stowarzyszenie Rozwoju Wsi "Nasza Wieś".
Na terenie Jagodnika swoją osadę posiadały już około 1200 lat przed naszą erą ludy kultury łużyckiej. W czasach coraz głębszego zajmowania puszczy sandomierskiej - XV-XVI w. - procesy osadnicze na tym terenie były bardzo dynamiczne i złożone. Powstawały nowe niewielkie wsie - należące do kultury lasowiackiej. Życie mieszkańców było związane z naturą i lasem, ludność wsi specjalizowała się w bednarstwie. W 1788 r. miejscowość Jagodnik zostaje włączona do nowo powstałej parafii w Trzęsówce.
Z Jagodnika pochodzi m.in. o. Jan Mazur - paulin, aktualnie należący do klasztoru Na Skałce w Krakowie; wykładowca katolickiej nauki społecznej w paulińskim WSD; do 2011 r. profesor nadzwyczajny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, zaś od tego czasu profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie (kierownik Katedry Polityki Społecznej na Wydziale Nauk Społecznych).
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 43250
- ↑ Raport o stanie gminy za 2020. Stan ludności w dn. 31.12.2020 s. 6
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 363 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych - 59 - Powiat kolbuszowski. Warszawa: Urząd Rady Ministrów - Komisja Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych, 1965.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jagodnik 2, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 370 .