Janusz Kapuściński (pułkownik)
Janusz Kapuściński podczas VIII Jeździeckich Mistrzostw Polski w Bydgoszczy (1938) | |
major kawalerii | |
Data i miejsce urodzenia |
24 lutego 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
25 grudnia 1998 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
1 Pułk Ułanów Wielkopolskich → 15 Pułk Ułanów Poznańskich, |
Stanowiska |
instruktor |
Główne wojny i bitwy |
powstanie wielkopolskie, |
Odznaczenia | |
Janusz Kapuściński h. Odrowąż (ur. 24 lutego 1898 w Kordosie, zm. 25 grudnia 1998 w Kanadzie) – major kawalerii Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 24 lutego 1898 w wielkopolskim majątku Kordos (w okresie II RP na obszarze powiatu witkowskiego, obecnie okolica Ostrowitego Prymasowskiego), w rodzinie Władysława i Albertyny z Szudzińskich. Jego braćmi byli Stefan (ur. 1900), prawnik, komornik sądowy i Zbigniew (1904–1940), chemik, ofiara zbrodni katyńskiej[1].
Brał udział w powstaniu wielkopolskim, w wojnie polsko-bolszewickiej. Został awansowany do stopnia porucznika kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[2][3]. W latach 20. służył w 1 pułku Ułanów Wielkopolskich, później przemianowanym na 15 pułk Ułanów Poznańskich, stacjonującym w garnizonie Poznań[4][5][6]. Podczas służby w 15 pułku ułanów w stopniu porucznika był instruktorem w Szkole Podoficerów Zawodowych Kawalerii, funkcjonującej w garnizonie Lwów oraz w Centralnej Szkole Kawalerii w ramach Centrum Wyszkolenia Kawalerii, działającej w ramach garnizonu Grudziądz[7]. Został awansowany do stopnia rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928[8][9]. Od 1932 przydzielony do 26 pułku Ułanów Wielkopolskich, stacjonującym w garnizonie Baranowicze[10]. W 1938 roku został przeniesiony do 2 pułku Strzelców Konnych w Hrubieszowie na stanowisko dowódcy szwadronu zapasowego.
Uprawiał jeździectwo. W składzie reprezentacji Polski uczestniczył w zawodach hippicznych poza granicami kraju.
Po wybuchu II wojny światowej w okresie kampanii wrześniowej[11] w stopniu majora był dowódcą II Dywizjonu Konnego Ośrodka Zapasowego Wołyńskiej Brygady Kawalerii w Hrubieszowie, kierowanego przez ppłk. Kazimierza Halickiego[12] (późniejsze Zgrupowanie Kawalerii pod jego dowództwem). Walczył pod Kamionką Strumiłową i pod Rawą Ruską. Dostał się do niewoli niemieckiej, był przetrzymywany w Oflagu VII A Murnau. U kresu wojny odzyskał wolność po oswobodzeniu obozu przez wojska amerykańskie.
Wówczas przystąpił do 2 Korpusu Polskiego w strukturze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Od sierpnia 1945 był zastępcą dowódcy pułku Ułanów Karpackich, jednostki rozpoznawczej 2 Korpusu. Po zakończeniu wojny i przeprowadzonej demobilizacji zamieszkał w Londynie. Od 1975 przebywał na emigracji w Kanadzie.
Publikował w dziedzinie historii wojskowości. Był autorem artykułów publikowanych w Przeglądzie Kawalerii i Broni Pancernej: Garść wspomnień ze służby pod dowództwem gen. Andersa (82/1978), Z działań 15 Pułku Ułanów Poznańskich (1987)[13], Relacja – 2 P.S.K. (132/1989). Ponadto jego artykuł pt. Znak Pułkowy ukazał się w czasopiśmie „Ułan Poznański” (1/1974)[14][15].
Zmarł w wieku 100 lat. Został pochowany na kanadyjskim cmentarzu weteranów Field of Honor w Pointe-Claire w prowincji Quebec w regionie Montreal.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 1969 (za czyny w wojnie z bolszewikami 1920)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1983)[16]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie: po raz 2, 3 i 4 w 1921)[17]
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)[18]
- Odznaka pamiątkowa 15 pułku Ułanów Poznańskich (1923)[19]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Przedwojenni Chrobracy. chrobria.org. [dostęp 2015-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 lutego 2015)].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 685.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 608.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 629.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 569.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 304.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1380.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 352.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 151.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 653.
- ↑ Lista oficerów według przydziału w 1939 r.. 26puw.pl. [dostęp 2015-01-11].
- ↑ Andrzej Suchcitz. Portret ostrogskiego kawalerzysty: rotmistrz Jerzy Skinder. „Ułan Wołyński”, Nr 49 z 2013.
- ↑ Przegląd kawalerii i broni pancernej: kwartalnik historyczny, Wydania 125–130, 1987
- ↑ Juliusz S. Tym. Nadania odznaki pamiątkowej 15. pułku ułanów Poznańskich w latach 1923–1939. „MARS”, s. 94, Nr 19 z 2005.
- ↑ Groby żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Cmentarzu Weteranów „Field of Honor” w Pointe Claire, QC. Twórczość pisarska zmarłych. biblioteka.info. [dostęp 2015-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 lutego 2015)].
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 32, Nr 4 z 31 grudnia 1983.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 67)
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Juliusz S. Tym. Nadania odznaki pamiątkowej 15. pułku ułanów Poznańskich w latach 1923–1939. „MARS”, s. 93, Nr 19 z 2005.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Groby żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Cmentarzu Weteranów "Field of Honor" w Pointe Claire, QC. biblioteka.info. [dostęp 2015-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (23 września 2015)].
- Kapuścińscy herbu Odrowąż
- Londyńska Polonia
- Ludzie związani z Poznaniem
- Majorowie kawalerii II Rzeczypospolitej
- Majorowie kawalerii Polskich Sił Zbrojnych
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 15 Pułku Ułanów Poznańskich
- Polscy historycy emigracyjni
- Polscy jeńcy niemieckich obozów jenieckich
- Polscy jeźdźcy
- Polscy stulatkowie
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Uczestnicy bitwy pod Kamionką Strumiłową (1939)
- Uczestnicy bitwy pod Rawą Ruską (1939)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1898
- Wykładowcy uczelni i szkół wojskowych II Rzeczypospolitej
- Zmarli w 1998
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Kanadzie po II wojnie światowej
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej