Krasnobrodzki Park Krajobrazowy

Krasnobrodzki Park Krajobrazowy
	park krajobrazowy
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Położenie	gminy: Krasnobród, Adamów, Józefów, Susiec, Tomaszów Lubelski
Mezoregion	Roztocze Środkowe
Data utworzenia	1988
Akt prawny	Uchwała Nr XXVII/175/88 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zamościu z dnia 11 maja 1988 r.
Powierzchnia	93,90 km²
Powierzchnia otuliny	307,94 km²
Obszary chronione	2 rezerwaty przyrody w parku oraz 1 w otulinie
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Krasnobrodzki Park Krajobrazowy
	Położenie na mapie Polski Krasnobrodzki Park Krajobrazowy
	50°31′59,8800″N 23°10′59,8800″E/50,533300 23,183300
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Krasnobrodzki Park Krajobrazowy – park krajobrazowy w województwie lubelskim.

Rok utworzenia: 1988^[1]
Powierzchnia: 9390 ha^[1]
Otulina: 30 794 ha^[1]
Położenie geograficzne: Roztocze Środkowe
Położenie administracyjne: gminy: Krasnobród, Adamów w powiecie zamojskim, Józefów w powiecie biłgorajskim, gminy: Susiec, Tomaszów Lubelski w powiecie tomaszowskim^[1].
Cel ochrony: zachowanie unikatowych wartości przyrodniczych, historycznych, kulturowych i krajobrazowych Roztocza Środkowego, a w szczególności zwartych kompleksów lasów mieszanych z dużą domieszką jodły wraz z charakterystyczną florą i fauną.

Położenie

Krasnobrodzki Park Krajobrazowy położony jest na fragmencie najwyższych wzniesień Roztocza Środkowego przekraczających 350 m n.p.m., na szczytach których znajdują się często wychodnie ostańców podłoża kredowego i trzeciorzędowego. W granicach Parku znajduje się też fragment doliny górnego Wieprza. Północno-zachodnią granicę Parku stanowi granica otuliny Roztoczańskiego Parku Narodowego od strony południowej ma on wspólną otulinę z Parkiem Krajobrazowym Puszczy Solskiej. Takie położenie sprawia, że krajobraz Parku jest urozmaicony we wszystkich jego częściach.

Rzeki

Największą rzeką ubogiego w wody Parku jest Wieprz. Atrakcją są występujące tu podzboczowe źródła. Najwydajniejsze znajdujące się w Hutkach, Husinach i przy kaplicy „Na wodzie” objęto ochroną pomnikową. W wodach Wieprza oprócz licznych gatunków ryb występują także raki.

Geologia

Występowanie różnorodnych form geomorfologicznych świadczy o dawnej aktywności geologicznej terenu Parku. Do najciekawszych należą wzgórza ostańcowe, wydmy, wąwozy i suche doliny. Część z nich objęto ochroną:

stanowisko dokumentacyjne „Kamieniołom”
pomnik przyrody „Wapielnia” koło Ulowa – największe i bardzo urokliwe nagromadzenie wychodni skalnych na najwyższym wzgórzu Roztocza Środkowego o nazwie Wapielnia – 385 m n.p.m.
pomnik przyrody „Piekiełko” w Stanisławowie.

Przyroda

Ponad 60% powierzchni Parku zajmują lasy. Mimo prowadzonej gospodarki leśnej na przeważającym obszarze zachowały one naturalny charakter. Dominującym zespołem leśnym są bory sosnowe, a najpospolitszym gatunkiem lasotwórczym sosna, która dominuje na około 75% powierzchni leśnych. Na drugim miejscu występują bory jodłowe – jodła dominuje na 16% powierzchni, a następnie buczyna karpacka. Spotkać tu można także olsy, grądy, a także cenne torfowiska i zbiorowiska roślinności kserotermicznej, tak charakterystyczne dla Roztocza.

W lasach Parku spotkać można wiele rzadkich i chronionych roślin np.: widłaki, storczykowate, rosiczkę okrągłolistną, kruszynę pospolitą, wawrzynka wilczełyko. Na stawach w Hutkach rosną grążel żółty i grzybienie białe.

Pod względem faunistycznym teren Parku jest słabo rozpoznany. Z leśnych ssaków kopytnych występują tu: jeleń, sarna, i dzik. Ssaki drapieżne reprezentują m.in.: borsuk europejski, gronostaj europejski, jenot azjatycki, kuna leśna, kuna domowa, łasica pospolita i tchórz zwyczajny. Z rzadszych gatunków ptaków stwierdzono tu gniazdowanie orlika krzykliwego, bociana czarnego, kraski i pliszki górskiej. Stawy nad Wieprzem koło Krasnobrodu są ostoją ptaków wodnych i bobra europejskiego, który ma tu dobre warunki siedliskowe.

Rezerwaty przyrody

Na terenie Parku znajdują się dwa rezerwaty leśne, chroniące najcenniejsze fragmenty borów jodłowych i mieszanych: Święty Roch (202,6 ha) oraz Zarośle (64,02 ha). We wspólnym z Parkiem Krajobrazowym Puszczy Solskiej fragmencie otuliny znajduje się rezerwat torfowiskowy Nowiny (3,80 ha).

Zabytki

Zabytki na terenie Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego spotykamy głównie w Krasnobrodzie. W części Krasnobrodu zwanej Podzamkiem wznosi się otoczony dużym parkiem pałac Leszczyńskich z XVII w., rozbudowany w XIX w. (obecnie mieści się w nim Sanatorium Dziecięce im. Janusza Korczaka). Po drugiej stronie miejscowości zwanej Podklasztorem znajduje się barokowy kościół (XVII w.) z cudownym obrazem Matki Boskiej i Kalwarią Krasnobrodzką oraz muzeum parafialne, a także zespół barokowych kapliczek.

Turystyka

Ruch turystyczny na terenie Parku koncentruje się przede wszystkim w Krasnobrodzie – uzdrowisku i jednej z miejscowości wczasowych na Roztoczu. Znajduje się w nim sanatorium, kilkanaście ośrodków wypoczynkowych, ponad 20 pensjonatów i kwater prywatnych, kempingi, schroniska młodzieżowe, kąpielisko, a także ośrodek turystyki konnej oraz wyciąg narciarski z trasą zjazdową na Górze Chełmowej.

Przez Park przebiegają cztery znakowane piesze szlaki turystyczne:

„centralny”
„im. Władysławy Podobińskiej”
„partyzancki”
„łącznikowy”

Wytyczono także przyrodniczo-historyczną ścieżkę dydaktyczną „Wokół Krasnobrodu”, dwie ścieżki spacerowe: „Przez rezerwat Św. Rocha” oraz „Okolice Krasnobrodu”, a także ścieżkę rowerową o długości 40 km po najciekawszych miejscach Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego.

Zobacz też

parki krajobrazowe w Polsce

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Krasnobrodzki Park Krajobrazowy. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-05-19].

Linki zewnętrzne

Krasnobrodzki Park Krajobrazowy. Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych Oddział Terenowy Zamość.

[crfop-1] Krasnobrodzki Park Krajobrazowy. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-05-19].

[1]