Przejdź do zawartości

Leptoklid

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leptoklid
Leptocleidus
Okres istnienia: 140–125 mln lat temu
140/125
140/125
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Nadrząd

Sauropterygia

Rząd

plezjozaury

(bez rangi) ?Pliosauroidea
Rodzina

Rhomaleosauridae / Leptocleididae

Rodzaj

Leptocleidus
Andrews, 1922

Gatunki
  • L. superstes Andrews, 1922 (typowy)
  • ?L. capensis (Andrews, 1911)
  • ?L. clemai Cruikshank i Long, 1997

Leptocleidus (z gr. „wąski obojczyk”) – nazwa rodzajowa plezjozaura, żyjącego we wczesnej kredzie.

Cechą charakterystyczną leptoklidów było posiadanie dużych obojczyków i kości międzyobojczykowych (te ostatnie były poprzecznie wydłużone) oraz małych łopatek. Cechy te znajdowane są także u wczesnojurajskiego romaleozaura oraz przedstawicieli rodziny Policotylidae z późnej kredy.

Długość ciała leptoklida wynosiła około 3 metrów (z wyjątkiem gatunku typowego Leptocleidus superstes, mierzącego zaledwie 1,5 metra). Trójkątna czaszka zwierzęcia posiadała pojedynczy grzebień ciągnący się za nozdrzami. Górna szczęka zaopatrzona była w 42 zęby, a żuchwa w około 70 zębów. W odróżnieniu od żeber szyjnych pliozaurów, te występujące u leptoklidów zaopatrzone były w pojedyncze głowy, a kręgi szyjne (w liczbie 13–24) posiadały głębokie wgłębienia.

Znane są następujące gatunki zwierzęcia:

Z analiz kladystycznych przeprowadzonych przez Keara i Barretta (2011) wynika jednak, że nie można jednoznacznie stwierdzić, czy L. superstes rzeczywiście jest bliżej spokrewniony z gatunkami L. capensis i L. clemai niż z plezjozaurami zaliczanymi do innych rodzajów; konieczne może się okazać przeniesienie dwóch ostatnich gatunków do odrębnych rodzajów[1].

Pozycja filogenetyczna Leptocleidus w obrębie plezjozaurów jest niepewna. Z większości analiz kladystycznych wynika jego przynależność do kladu Pliosauroidea[2][3][4][5][6][1][7]; z analizy Ketchum i Bensona (2010) wynika jednak jego przynależność do Plesiosauroidea[8]. Z niektórych analiz kladystycznych wynika przynależność Leptocleidus do rodziny Rhomaleosauridae, co czyniłoby go jednym z ostatnich przedstawicieli swojej rodziny[2][3]. Inne analizy sugerują jednak, że należy on odrębnej rodziny Leptocleididae blisko spokrewnionej z późnokredową rodziną Polycotylidae i może być bazalnym przedstawicielem linii ewolucyjnej prowadzącej do Polycotylidae[4][5][6][7][8].

Szczątki leptoklida pochodzą z warstw, które są ubogie w szczątki plezjozaurów. Interesujący wydaje się fakt, że szczątki leptoklidów znajdowane były w formacjach słodkowodnych. Badacze, tacy jak Cruickshank, sugerują, że zwierzęta te zasiedliły tereny słodkowodne i okolice ujść rzek, nie wytrzymując współzawodnictwa z pliozaurami w środowiskach morskich.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Benjamin P. Kear, Paul M. Barrett. Reassessment of the Lower Cretaceous (Barremian) pliosauroid Leptocleidus superstes Andrews, 1922 and other plesiosaur remains from the nonmarine Wealden succession of southern England. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 161 (3), s. 663–691, 2011. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00648.x. (ang.). 
  2. a b Frank Robin O’Keefe. A cladistic analysis and taxonomic revision of the Plesiosauria (Reptilia: Sauropterygia). „Acta Zoologica Fennica”. 213, s. 1–63, 2001. ISBN 951-9481-58-3. (ang.). 
  3. a b Frank Robin O’Keefe. Preliminary description and phylogenetic position of a new plesiosaur (Reptilia: Sauropterygia) from the Toarcian of Holzmaden, Germany. „Journal of Paleontology”. 78 (5), s. 973–988, 2004. (ang.). 
  4. a b Adam Stuart Smith Anatomy and Systematics of the Rhomaleosauridae (Sauropterygia: Plesiosauria) Dysertacja doktorska, National University of Ireland, University College Dublin 2007.
  5. a b Patrick S. Druckenmiller, Anthony P. Russell. A phylogeny of Plesiosauria (Sauropterygia) and its bearing on the systematic status of Leptocleidus Andrews, 1922. „Zootaxa”. 1863, s. 1–120, 2008. (ang.). 
  6. a b Adam S. Smith, Gareth J. Dyke. The skull of the giant predatory pliosaur Rhomaleosaurus cramptoni: implications for plesiosaur phylogenetics. „Naturwissenschaften”. 95 (10), s. 975–980, 2008. DOI: 10.1007/s00114-008-0402-z. (ang.). 
  7. a b Roger B. J. Benson, Hilary F. Ketchum, Leslie F. Noé i Marcela Gómez-Pérez. New information on Hauffiosaurus (Reptilia, Plesiosauria) based on a new species from the Alum Shale Member (Lower Toarcian: Lower Jurassic) of Yorkshire, UK. „Palaeontology”. 54 (3), s. 547–571, 2011. DOI: 10.1111/j.1475-4983.2011.01044.x. (ang.). 
  8. a b Hilary F. Ketchum, Roger B. J. Benson. Global interrelationships of Plesiosauria (Reptilia, Sauropterygia) and the pivotal role of taxon sampling in determining the outcome of phylogenetic analyses. „Biological Reviews”. 85 (2), s. 361–392, 2010. DOI: 10.1111/j.1469-185X.2009.00107.x. (ang.). 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

http://web.archive.org/web/*/http://www.geocities.com/dinowight/leptocleidus.html